Hoe we het onderzoek naar dierenartsen deden en waar we tegenaan liepen

dinsdag om 06:00 • Aangepast gisteren om 11:49
nl
De afgelopen maanden hebben Omroep Brabant en de NOS onderzoek gedaan naar dierenartsen en paraveterinair dierenartsassistenten, die wettelijk verplicht zijn om zich te registreren in het openbare diergeneeskunderegister. In deze uitgebreide verantwoording geven we meer uitleg over het onderzoek en de reacties van de drie onderzochte ketens.
Profielfoto van Chris BakkerProfielfoto van Nina Jansen
Geschreven door
Chris Bakker & Nina Jansen

Lees hier het nieuwsverhaal dat we hebben geschreven over ons onderzoek. We hebben een groot deel van de dierenartsen, paraveterinair dierenartsassistenten en dierfysiotherapeuten die met voor- en achternaam vermeld staan op de praktijkwebsites van de drie grootste diergeneeskundeketens AniCura, IVC Evidensia en VetPartners staan door het diergeneeskunderegister van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport gehaald. Het ging om duizenden mensen.

Niet iedereen gecontroleerd
Om verschillende redenen konden niet alle medewerkers bij de drie grote ketens worden gecontroleerd. Bij veel praktijken stonden werknemers alleen met hun voornaam op de website en was het lastig om de achternaam te achterhalen. Ook bij praktijken die wél werknemers op de website hebben staan, is het aannemelijk dat er ook mensen werken die daar niet op staan. Soms kwamen wij hen tegen op LinkedIn. Daarom konden niet alle medewerkers bij de drie grote ketens worden gecontroleerd.

Ook wanneer medewerkers wél met voor- en achternaam op de website stonden, was het vaak lastig zoeken. Meer dan duizend medewerkers kwamen niet voor in het register met de achternaam en voorletter waarmee zij op de websites staan. Van hen bekeken we sociale media profielen om te controleren of ze de naam van hun partner hadden aangenomen. In sommige gevallen bleek hun achternaam verkeerd gespeld op de praktijkwebsite.

Dubbele achternaam
340 diergeneeskundigen zijn door ons voorgelegd aan het diergeneeskunderegister, het CIBG. Na controle vonden zij de helft van de door ons geleverde diergeneeskundigen niet in het register. De mensen die toch wél geregistreerd stonden, bleken onder een andere achternaam in het systeem te staan. Ook stonden mensen die al lang geleden geregistreerd waren in een ander systeem, dat niet toegankelijk is via de openbare website.

Ook na de check van het CIBG vielen er nog tientallen namen af. Zo kwam het in elke gevallen voor dat een diergeneeskundige alleen als dierenartsassistent op de website stond, zonder de titel 'paraveterinair'. Daar is dan weer geen diploma voor nodig.

Uiteindelijk bleven er 116 diergeneeskundigen over, van wie acht dierenartsen en meer dan honderd paraveterinair dierenartasassistenten. Sommige dierenartsen werden eerst niet gevonden door het CIBG, maar later toch wel. Onduidelijk is of zij zich tijdens het onderzoek registreerden. Zij zijn buiten de resultaten gehouden.

Het diergeneeskunderegister heeft laten weten binnenkort mogelijk aanpassingen te doen aan het register. Daardoor moet het makkelijker worden om mensen te vinden die de naam van de partner ook gebruiken. Nu volgt de zoekportaal alleen nog heel strikt de namen zoals die ook gebruikt worden in de gemeentelijke basisregistratie van personen.

Wederhoor
De lijst met 116 medewerkers werd naar de drie grote ketens gestuurd. Bij IVC Evidensia bleek één dierenarts toch wel geregistreerd, maar haar naam was verkeerd gespeld. Bij AniCura bleken drie dierenartsen er toch in te staan, onder een andere achternaam of voorletter dan waarmee zij op de websites stonden. Van de rest van de diergeneeskundigen werden door de drie partijen geen registratienummers aangeleverd. Ook stelden wij hen ruim twintig vragen over de diergeneeskundigen die niet in het register stonden. Geen enkele keten beantwoordde deze vragen.

Een van die vragen ging over hoeveel medewerkers een verzoek tot registratie hebben ingediend, nadat wij onze vragen hebben gesteld. Een woordvoerder van het register laat ons weten dat ze drie keer zoveel aanvragen hebben gekregen als in de weken daarvoor. In totaal gaat het om 66 aanvragen tot registratie, van wie 20 dierenartsen en 45 paraveterinaire dierenartsassistenten. De woordvoerder zegt dat ze pas na de zomer of aan het einde van het jaar kunnen zeggen of er echt sprake is van een afwijking in het aantal aanvragen. “Maar opvallend is het aantal nu wel”, aldus de woordvoerder.

AniCura
AniCura geeft het volgende statement: "Bij AniCura staat de kwaliteit van zorg voor dieren altijd voorop. Alle dierenartsen werkzaam binnen AniCura zijn geregistreerd bij het CIBG. Binnen de groep dierenartsassistenten zijn enkelen nog niet begonnen met het registratieproces in het CIBG-register. Deze ervaren medewerkers werken altijd onder directe supervisie en verantwoordelijkheid van een dierenarts. We werken al langer aan dit onderwerp en we hebben al veel vooruitgang geboekt, in 2025 ronden we dit proces af. Voor nieuwe medewerkers wordt CIBG-registratie automatisch gecontroleerd, zodat we geen ongeregistreerde paraveterinairen meer hebben."

Bij AniCura vonden wij 62 paraveterinair dierenartsassistenten zonder registratie. Van drie dierenartsen leverde AniCura bewijs aan van registratie. Over de paraveterinair dierenartsassistenten schrijft een woordvoerder: "Uit ons onderzoek komt naar voren dat een groep van 12 dierenartsassistenten op dit moment nog niet begonnen is met het registratieproces. Meest gehoorde oorzaak is dat het diploma van voor 2015 (toen de registratieplicht werd ingevoerd) niet opvraagbaar is. Het gaat hier om ervaren dierenartsassistenten die altijd onder supervisie en verantwoordelijkheid van een geregistreerd dierenarts werken." Op de vraag of deze medewerkers nu door mogen werken, zonder registratie, kregen wij gaan reactie.

Het diergeneeskunderegister laat na nieuwe vragen weten dat een diploma dat ‘niet opvraagbaar’ is bij hen “niet bekend is als probleem”. “De meeste aanvragers hebben het diploma in ‘mijn diploma’s’ van DUO staan. Hiervan ontvangen we het diploma via de koppeling of door een digitaal uittreksel.” Volgens het register worden de meeste aanvragen afgewezen omdat de aanvragers helemaal geen documenten aanleveren, niet alle documenten aanleveren of geen juist diploma hebben. “Het heeft niks met de opvraagbaarheid te maken”, aldus het register.

Op de rest van de 62 paraveterinair dierenartsassistenten zonder gevonden registratie, wilde AniCura niet verder ingaan. Wel schrijft de woordvoerder: "Uw onderzoek heeft ertoe bijgedragen dat wij het geplande proces rondom de optimalisatie van de CIBG-registratie van onze medewerkers versneld hebben kunnen doorvoeren afgelopen week - waarvoor dank."

Na onze vragen werden wijzigingen aangebracht op de websites van AniCura. Bij 21 medewerkers veranderde de titel 'paraveterinair' in 'veterinair medewerker' en bij één persoon werd de titel veranderd in 'dierenartsassistent' zonder paraveterinaire titel. Ook zijn er wijzigingen aangebracht in de begeleidende teksten. Waar werd geschreven dat deze medewerkers (soms al jaren) werken als 'paraveterinair', werd dit gewijzigd naar 'veterinair medewerker'. Ook is bij enkele mensen informatie verwijderd waarin staat dat zij een opleiding tot paraveterinair hebben afgerond. Soms werden ook locaties verwijderd.

Bij paraveterinairen die veranderden naar 'veterinair ondersteuner' staat in de begeleidende teksten dat zij onder andere anesthesie verzorgen, en dat aan anderen leren, de assistentespreekuren doen, de dierenarts assisteren tijdens operaties, en bijvoorbeeld senior screenings, bloed- en urineonderzoek, en bloeddruk metingen doen. Dit zijn diergeneeskundige handelingen, die alleen mogen worden uitgevoerd met een registratie in het diergeneeskunderegister. Bij een van de medewerkers werd de titel van 'paraveterinair' naar 'veterinair ondersteuner' veranderd, én werd verwijderd dat zij een opleiding tot paraveterinair en anesthesist heeft afgerond. Op een foto, die in handen is van de NOS en Omroep Brabant, is te zien dat zij diergeneeskundige handelingen uitvoert. AniCura ging niet in op vragen hierover.

IVC Evidensia
IVC Evidensia bevestigt dat vier dierenartsen bij een specialistisch ziekenhuis in Brabant niet geregistreerd staan. De vijfde dierenarts blijkt met een verkeerd gespelde naam op de website te staan, en toch wel geregistreerd. Die is uit de resultaten gehaald.

"Het is belangrijk te benadrukken dat het hier gaat om een administratieve fout binnen een algemeen erkend complex, verwarrend en oud systeem zowel voor buitenlandse dierenartsen die naar Nederland komen, als voor Nederlandse dierenartsen die hun diploma in het buitenland halen", zegt een woordvoerder van Evidensia hierover. Op vragen over of het bij complexe en specialistische operaties niet des te belangrijker is dat het handelen van de dierenarts toetsbaar is, gaat Evidensia niet in.

Van de 28 paraveterinair dierenartsassistenten die wij niet in het register vonden, stelt Evidensia dat er één inderdaad onjuist niet geregistreerd staat. In de rest van de gevallen gaat het volgens hen om dierverzorgers. Al deze medewerkers staan op de websites met de titel 'paraveterinair'. In teksten over deze medewerkers op de websites staat dat zij werken als paraveterinair dierenartsassistenten en dat zij hun diploma als paraveterinair hebben gehaald of de opleiding hebben gevolgd. Ook staat in begeleidende teksten bij medewerkers dat zij o.a. bloed afnemen, assisteren bij operaties en oncologie, laboratoriumonderzoeken uitvoeren en medicijnvoorraden beheren. Dit zijn diergeneeskundige handelingen die niet mogen worden uitgevoerd door dierverzorgers. Tien medewerkers werden na onze vragen helemaal verwijderd van de websites, onder wie 1 dierenarts en 9 paraveterinair dierenartsassistenten. Op vragen hierover wilde Evidensia niet ingaan.

Zij geven het volgende statement: "Van de meer dan 2.000 klinische medewerkers in Nederland hebben we vastgesteld dat er administratieve fouten zijn gemaakt rondom de registraties van één paraveterinair, één dierenarts, een andere dierenarts die acht maanden geleden het bedrijf heeft verlaten, en twee waarnemend dierenartsen. Wij bieden onze oprechte excuses aan voor deze administratieve fouten. We hebben de relevante autoriteiten geïnformeerd en zullen nauw met hen samenwerken om dit, conform hun richtlijnen, op passende wijze af te handelen. Het is belangrijk om te benadrukken dat de betrokken medewerkers zeer ervaren en volledig bevoegde professionals zijn met de juiste kwalificaties voor registratie, en dat er op geen enkel moment sprake is geweest van gevaar voor dieren."

Na onze vragen verdwenen de profielen van de dierenartsen allemaal van de website. Ook gingen 25 profielen van paraveterinair dierenartsassistenten offline. Drie profielen bleven online.

VetPartners
Bij VetPartners werden achttien paraveterinair dierenartsassistenten gevonden zonder registratie. Zes van hen staan volgens de keten wel geregistreerd, maar zij willen hiervan geen bewijs of registratienummers aanleveren. Ook niet nadat wij nadrukkelijk aangaven dat wij geen namen of persoonsgegevens van medewerkers publiceren. "Om de privacy van onze medewerkers te beschermen, delen we hun gegevens niet met de media", schrijft Mischa Weijers, directeur VetPartners, in een statement. "Zes paraveterinairen die niet geregistreerd waren, hebben een diploma en maken hun registratie momenteel in orde", aldus Weijers. "In lijn hiermee verrichten deze collega's geen diergeneeskundige handelingen".

"Van de overige zes hoeven er twee zich niet te registreren omdat ze student zijn, vier teamleden voeren geen diergeneeskundige handelingen uit in de kliniek", staat verder in het statement. Na de vragen van de NOS en Omroep Brabant veranderde ook VetPartners informatie op de websites. Bij acht medewerkers werden titels als 'paraveterinair' en 'paraveterinair - senior' veranderd in 'assistente', 'dierenartsassistente', 'praktijkmanager' of 'dierenarts in opleiding'. Ook werd informatie verwijderd waarin staat dat zij een opleiding tot paraveterinair hebben gedaan, of een diploma hebben behaald en werkzaam zijn als paraveterinair dierenartsassistent. In sommige gevallen is 'opleiding tot paraveterinair' vervangen voor 'opleiding tot dierenartsassistent'. Een opleiding tot 'dierenartsassistent' zonder paraveterinaire titel bestaat niet in Nederland. In drie gevallen is de pagina helemaal verwijderd. Bij één iemand werd de foto weggehaald. VetPartners wilde niet ingaan op vragen hierover, maar schrijft in hun statement: "We erkennen dat er administratieve vertraging is opgetreden bij het bijwerken van sommige gegevens. En hebben onze websites aangepast."

"Na een interne beoordeling willen we onze klanten graag kenbaar maken dat al onze paraveterinairen, die momenteel diergeneeskundige handelingen uitvoeren, volledig opgeleid en gekwalificeerd zijn en geregistreerd staan. De leiding van VetPartners is in handen van mensen afkomstig uit de dierenartsenpraktijk. We streven ernaar om huisdieren de best mogelijke behandeling te bieden, waarbij we er tegelijkertijd voor zorgen dat onze medewerkers volledig opgeleid en gekwalificeerd zijn", aldus Weijers.

Waarom deze ketens?
De afgelopen jaren werden honderden Nederlandse dierenklinieken opgekocht door buitenlandse investeerders. De Britse IVC Evidensia is, met ruim driehonderd klinieken, de grootste speler. Gevolgd door het Zweedse Anicura met 118 praktijken en het Britse VetPartners met 45 klinieken. IVC Evidensia bouwde daarnaast ook acht 'specialistische' dierenziekenhuizen, met hoogwaardige apparatuur. Ongeveer een kwart van de Nederlandse praktijken is inmiddels in handen van deze buitenlandse investeerders. Wij wilden controleren in welke mate deze nieuwe spelers zich aan de Nederlandse wet- en regelgeving houden.

Veel dierenbezitters zijn in de avonduren of in het weekend overgeleverd aan de (specialistische) dierenziekenhuizen met 24/7 zorg van deze ketens. Ook kwamen voornamelijk AniCura en Evidensia de afgelopen jaren regelmatig in het nieuws vanwege de hoge prijzen die zij hanteren. Volgens de ketens zelf hangen die hoge prijzen samen met de beste zorg, hoogwaardige apparatuur en goede specialisten. Eerder dit jaar onthulde NRC dat Evidensia-klinieken een bonus werd beloofd als ze huisdieren en hun baasjes zouden doorverwijzen naar de dure Evidensia-ziekenhuizen. Recent kopte de krant dat honderden medewerkers bij Evidensia zijn weggelopen, omdat zij verplicht duurdere medicijnen moesten aanbieden.

Oplossing voor groep
Vedias, de beroepsorganisatie van paraveterinair dierenartsassistenten, wijst erop dat door de organisatie van deze drie ketens de afgelopen jaren juist meer aanvragen voor registratie in het diergeneeskunderegister zijn gedaan. De organisatie zegt dat deze werkgevers vaker om een registratie vaker vragen dan kleinere, onafhankelijke dierenklinieken. Verder zegt Vedias dat ze zien dat er vanuit de sector meer druk komt op dit onderwerp.

Vedias zegt verder dat de aantallen in het begin vermoedelijk veel groter waren. “Hier is al grotendeels een oplossing voor gevonden. Binnen de groep die nu nog over is, zitten ook de paraveterinairen die de opleiding afgerond hebben (en dus een diploma op zak hebben), alleen zich niet hebben geregistreerd. Na de veranderingen in het curriculum konden zij zich niet meer registreren. Wij zijn met LVVN in gesprek om te kijken welke oplossingen er voor deze groep is. Daarnaast zijn er ook medewerkers die ervoor gekozen hebben om ander werk te gaan doen of de sector te verlaten.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Deel dit artikel
Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!