“Ik ben geen politieagent, maar blijf een burger”, zegt buurtpreventiecoördinator Jan-Willem* uit Werkendam. Met zijn handen op zijn rug signaleert hij verdachte situaties in het dorp. “Ik mag niemand staande houden, maar wel vragen: ‘Goh, kunt u het vinden?’ Dan kan je iemands reactie wel aflezen en het eventueel doorzetten naar de juiste instanties.”

In 2020 ontstond het idee om een buurtpreventieteam op te richten in Werkendam. Het dorp ligt dicht bij de snelweg, waardoor het gevoelig is voor criminaliteit. Ook kwamen er regelmatig Burgernet-meldingen binnen over vermiste personen. “Dan waren er veel mensen actief aan het zoeken, maar iedereen liep langs elkaar heen”, vertelt Jan-Willem.

Dat moest beter verlopen, vond hij. “Ik ben gaan informeren bij de gemeente en heb vervolgens een groepsapp aangemaakt met tien jongens. Dat is met lief en leed uitgegroeid tot wat het nu is.”

Inmiddels is er een WhatsApp-community, waarmee ruim 1100 Werkendammers op de hoogte worden gehouden van verdachte situaties of vermissingen. En met succes. Twee verdachte personen werden begin januari gespot door één van de vrijwilligers, die een preventief rondje door Werkendam maakte. "Zij hielden zich langere tijd op in een straat en hadden bovengemiddeld aandacht voor luxe vrijstaande huizen."

Nadat meerdere vrijwilligers van het surveillerende team aansloten om de verdachte personen in de gaten te houden, werd 112 gebeld. “Maar het leek erop dat ze ons doorhadden, waarna ze met spoed wegreden”, zegt Jan-Willem.

Een grote groep vrijwilligers zette een zoektocht op touw in de omgeving van het centrum. "Van die alertheid en snelheid word ik enthousiast", zegt Jan-Willem. Het voertuig werd een eindje verder teruggevonden, maar van de verdachte personen was geen spoor meer te bekennen. Uiteindelijk werden zij gevonden en staande gehouden door de politie.

Dat het niet altijd vlekkeloos verloopt, weet Jan-Willem ook. Eind 2023 was er namelijk een inbraakgolf in Werkendam, ook op klaarlichte dag. “We waren met veel buurtpreventieleden en agenten in de wijk, maar ondanks onze inzet vond er toch een inbraak plaats. Je kan er nog zo dicht opzitten, maar het gebeurde achter onze rug.”

Om de veiligheid in Werkendam te blijven waarborgen, investeert de jarige buurtpreventie nu in het oefenen van diverse scenario’s en breidt ze haar netwerk verder uit. “We zijn een hechte gemeenschap hier in Werkendam. Met elkaar zorgen we voor een veiliger dorp.”

* Vanuit privacyoverwegingen is de naam van de buurtpreventiecoördinator gefingeerd. Zijn echte naam is bekend bij de redactie.