Waarom stoppen met drinken in Brabant best lastig is
Volgens socioloog Peter Achterberg van Tilburg University drinken Brabanders meer dan mensen in andere delen van Nederland omdat alcohol al heel lang bij onze cultuur hoort. “En dat komt door het katholieke geloof,” legt hij uit. “Die geloofsrichting is minder streng dan het protestantisme. Je mag er wat meer genieten en fouten worden makkelijker vergeven.”
Dat betekent niet dat gelovigen meer drinken, maar wel dat de manier van denken invloed heeft gehad op hoe we in Brabant leven. “Als je een keer te veel drinkt, is dat bij ons minder erg,” zegt Achterberg. Dat veel Brabanders nu niet meer massaal naar de kerk gaan zoals vroeger maakt volgens hem niet uit. “De waarden en normen uit het geloof leven nog steeds in onze cultuur."
Gezelligheid als norm
Als mensen Brabant omschrijven gaat het vaak over onze zachte G en de bourgondische sfeer. En die gezelligheid is bijna altijd verbonden met alcohol. “Dat beeld herkennen veel mensen,” zegt Achterberg. "Denk aan carnaval."
Alcohol ongezond
Elk jaar krijgen meer dan 4000 mensen in Nederland kanker door alcohol. Toch denkt maar 27 procent van de mensen dat alcohol echt ongezond is. En één op de vijf mensen denkt zelfs dat één glas per dag goed voor je is. Dat klopt niet, zeggen deskundigen.
Een provincie vol levensgenieters klinkt positief, maar het zorgt er ook voor dat we drinken makkelijker goedpraten. “Als we steeds zeggen dat we bourgondisch zijn en dat gezelligheid bij een drankje hoort, dan gaan we daar ook naar leven.”
Jong geleerd...
En soms wordt drinken zelfs aangemoedigd. “Kinderen groeien op met ouders die ook drinken en het soms prima vinden als jongeren tijdens carnaval al alcohol drinken,” legt Achterberg uit. Het is dan ook lastig om af te wijken van wat de groep doet.
“Als iedereen om je heen drinkt en jij niet, dan voel je je snel een buitenstaander,” zegt Achterberg. “Zo wordt dat bourgondische beeld telkens opnieuw versterkt .”
Net als roken
Toch denkt Achterberg dat verandering mogelijk is. “De overheid geeft wel voorlichting, maar dat helpt maar een beetje. Omdat drinken zo bij onze cultuur hoort, is het geen keuze die je alleen maakt. Het hoort vaak bij een groep, met bijbehorende normen en verwachtingen.”
De sleutel ligt in het aanpassen van de sociale omgeving. “Kijk naar hoe het met roken is gegaan. Eerst vond iedereen het normaal. Maar toen roken verboden werd op bepaalde plekken, zoals in de trein of op het werk, werd het langzaam minder. Dat kan ook met alcohol.”
Maar we moeten kleine stappen zetten. "In het begin heeft iedereen het over betutteling, in Brabant komt daar nog bij dat ontmoedigen als ongezellig wordt gezien, maar het maakt wel gezonder."
We moeten dus van het imago af dat alcohol gezellig is, stelt de socioloog. "Bijvoorbeeld door het op minder plekken normaal te maken, zoals een biertje na het werk."