De monumenten zijn nu nog eigendom van MBB, waarin de provincie met 72,6 procent groot aandeelhouder van is. De gemeenten Tilburg, Roosendaal, Meijerijstad en zorgverzekeraar CZ zijn de andere aandeelhouders.

Volgens de provincie is de huidige portefeuille te klein en financieel niet duurzaam. "De gebouwen kunnen zichzelf niet bedruipen en er zijn de komende jaren aanzienlijke investeringen nodig voor onderhoud en verduurzaming", schrijft de provincie.

Om deze reden willen de aandeelhouders de MBB-aandelen in één keer verkopen aan BOEi. Die organisatie beheert al 120 monumenten en is al acht jaar bekend met panden van MBB. De verkoop vindt plaats tegen getaxeerde marktwaarde, waarbij achterstallig onderhoud is meegerekend.

Lage waardering
De hele portefeuille wordt voor ongeveer 6 miljoen euro overgedragen aan BOEi. De lage waardering van sommige panden roept vragen op. Zo wordt Kasteel Maurick geschat op bijna 3 miljoen euro, terwijl Kasteel Dussen voor slechts 280.000 euro van eigenaar wisselt.

De voormalige Sint-Jankerk in Roosendaal is gewaardeerd op 110.000 euro en een oud bakhuisje in Eindhoven zelfs op slechts 1 euro. Opvallend is ook dat vijf huizen in de Bossche binnenstad samen maar 320.000 euro zouden moeten opbrengen.

Hoewel de provincie alles wil verkopen aan één partij, blijkt dat niet mogelijk. Zo werd de Waalse Kerk in Den Bosch eerder al apart verkocht. Ook Roosendaal, na de provincie de grootste aandeelhouder, wil de voormalige Sint-Jankerk nu zelf behouden.

De kerk wordt nu verbouwd tot cultuurtempel en de gemeente wil regie houden over het verdere beheer. "De kerk heeft lange tijd leeggestaan en achterstallig onderhoud is jarenlang niet opgepakt", zegt wethouder Klaar Koenraad. "Dat mag in de toekomst niet meer gebeuren. De Sint-Jan is immers beeldbepalend voor Roosendaal."

Verlies incasseren
Om de overname te realiseren en het behoud van de panden veilig te stellen, wil de provincie BOEi een lening van 37 miljoen euro geven. Die lening komt uit de zogenoemde immunisatieportefeuille van de Essentgelden en is bedoeld om erfgoed te behouden voor toekomstige generaties.

Alle aandeelhouders van MBB hebben ingestemd met het voornemen, ondanks dat ze daarbij financieel verlies lijden. Het belang van behoud van deze Brabantse monumenten weegt voor hen zwaarder, vinden zij. "Als provincie vinden we het belangrijk dat monumenten in Brabant in goede staat zijn. Ze vertellen tenslotte het verhaal van Brabant."

De verkoop is al aangekondigd in het Provinciaal Blad. Andere partijen konden zich melden, maar BOEi bleek de enige serieuze gegadigde. De Provinciale Staten buigen zich na de zomer over het voorstel, zij moeten toestemming geven voor zowel de verkoop van aandelen als het verstrekken van de lening.