EBS, het bedrijf in kwestie, bracht onlangs een bod uit op het busvervoer in Oost-Brabant. Het Israëlisch moederbedrijf is actief op illegaal bezette gebieden op de Westelijke Jordaanoever. Daarmee draagt het bedrijf bij aan kolonisatie. De Verenigde Naties zetten het bedrijf in 2013 al op een zwarte lijst. De provincie heeft inmiddels honderden protestbrieven van inwoners.

Linkse partijen, waaronder GroenLinks, PvdA, Volt en de Partij voor de Dieren vroegen vorige maand of het mogelijk was om het bedrijf uit te sluiten. Volgens de gedeputeerde van Verkeer is dat niet mogelijk: "We kunnen de spelregels tijdens het proces simpelweg niet veranderen."

Gemoederen lopen hoog op
In het debat deed de Commissaris van de Koning Ina Adema meermaals het verzoek om bij het onderwerp te blijven. Ze hoopte daarmee het bredere debat over de oorlog in Gaza buiten de Statenzaal te houden. Tot haar ergernis bleek dit lastig.

Ze sprak de Partij voor de Dieren en de SP aan. Volgens deze partijen moet de provincie niet bijdragen aan de schending van mensenrechten zoals Israël dat in Gaza doet. Het binnenhalen van EBS zou daar juist aan bijdragen en de provincie zou dan ook niets met het bedrijf te maken moeten hebben.

Daarop vloog JA21-fractievoorzitter Willem Rutjens uit de bocht. Hij vindt dat er sprake is van 'sentimenten die tegen de Joodse staat zijn'. "Ik vraag u om géén Kauft nicht bei Juden-beleid (koop niet bij Joden-beleid, terminologie die door de nazi's voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog werd gebruikt) te voeren." Dat ging een groot deel van Provinciale Staten en ook Adema te ver. De Commissaris verzocht Rutjens om zijn woorden aan te passen. Die gaf daar geen gehoor aan en deed zijn uitspraak een tweede keer. Daarop legde Adema de vergadering enkele momenten stil.

Beleid aanscherpen
Medio juli wordt bekend welk bedrijf de aanbesteding in Oost-Brabant heeft gewonnen. Het is dus niet mogelijk om EBS daar nog van uit te sluiten. Mocht het bedrijf inderdaad het beste bod hebben gedaan, mag het de komende 12,5 jaar aan de slag.

De linkerkant van Provinciale Staten wil nu dat de gedeputeerde onderzoekt of en hoe het mogelijk is om de eisen bij volgende aanbestedingen aan te scherpen. "Wij willen dat we als provincie alleen samenwerken met bedrijven die geen bijdragen leveren aan mensenrechtenschendingen", zei GroenLinks-fractievoorzitter Jade van der Linden. Volgens de gedeputeerde is het mogelijk om extra eisen te stellen, maar daarmee is nog niet gezegd dat een bedrijf als EBS een volgende keer wél buiten de boot valt.