Brabants dialect, trots en tradities springlevend, blijkt uit onderzoek
Ook nu blijkt weer hoe trots Brabant is op zijn identiteit. Bijna driekwart van de ondervraagden voelt zich 'grotendeels' of zelfs 'absoluut' Brabander. Slechts een kleine 10 procent zegt dat gevoel niet echt of zelfs helemaal niet te hebben.
Het is dan ook niet verrassend dat ruim twee derde van de Brabanders zegt dagelijks of af en toe Brabants te praten. Opvallend is dat vooral praktisch opgeleiden het dialect trouw blijven: bijna de helft spreekt het dagelijks. Bij middelbaar en theoretisch opgeleiden ligt dat percentage beduidend lager, onder de 25 procent.
Onderzoek
Omroep Brabant stelde samen met onderzoeksbureau Kieskompas een vragenlijst op rond de vraag: hoe Brabants ben jij?
Aan 1514 ondervraagden uit de provincie werd onder meer gevraagd of ze dialect spreken, aan welke tradities ze meedoen en welk lied volgens hen het Brabantse volkslied zou moeten zijn.
Zo’n twee derde van de deelnemers gaf aan daadwerkelijk geboren en getogen te zijn in Brabant.
Brabants wordt vooral gesproken in huiselijke kring. Maar liefst 58 procent spreekt dialect met familie en 49 procent doet dat ook met vrienden. Vooral jongeren (18 tot 34 jaar) dragen hieraan bij: zij maken maar liefst 70 procent uit van deze groep. Op de werkvloer, in de buurt of tegenover onbekenden klinkt het Brabants beduidend minder vaak - daar blijft het percentage onder de 35 procent.
We vroegen hen ook aan welke Brabantse tradities of feesten ze meedoen.
- Bij Brabantse feesten denken de meeste mensen meteen aan carnaval. Meer dan de helft van de Brabanders viert het jaarlijks met enthousiasme. Niet heel verrassend: hoe jonger, hoe groter de animo. Onder jongeren doet bijna 70 procent mee, terwijl bij 65-plussers dat percentage zakt naar zo’n 35 procent.
- De onbetwiste snack van Brabant is het worstenbroodje. Meer dan 83 procent van de ondervraagden geeft aan er regelmatig van te genieten. Ook de Bossche bol doet het goed: bijna 70 procent zegt er weleens eentje te eten.
- Het bourgondische leven is nog altijd springlevend in Brabant. Meer dan de helft van de Brabanders geniet van uitgebreid tafelen, gezellige dorps- of buurtfeesten en een goed feestje of borrel op z’n tijd.
- Slechts 6,5 procent geeft aan een bloemencorso te bezoeken. Vooral onder jongeren is de belangstelling laag: slechts een op de twintig zegt er weleens heen te gaan.
Iedereen welkom
Voor veel Brabanders voelt de provincie als een warm en vertrouwd thuis. Meer dan twee derde van de ondervraagden heeft dan ook geen plannen om Brabant te verlaten. "Iedereen is hier gastvrij: kom langs en als ik thuis ben, ben je van harte welkom. Een afspraak is lang niet altijd nodig", schrijft een van hen. Het is daarom ook niet raar dat bijna 50 procent aangeeft dat ze hun achterdeur openlaten voor bezoek.
De muzikale koning
Volgens meer dan duizend Brabanders is er maar één koning van de Brabantse muziek: Guus Meeuwis. Sterker nog, 72 procent vindt dat zijn nummer Brabant het volkslied van de provincie zou moeten worden, waarmee het ver uitloopt op de concurrentie.
Op ruime afstand volgt 'Het leven is goed' van Oh Sixteen Oh Seventeen, met 10 procent van de stemmen. Ook ziet 40 procent van de ondervraagden Guus zelf als het toonbeeld van een échte Brabander.
Verbinden
De zachte G en Brabant horen bij elkaar als hand en handschoen. Maar liefst 56 procent voelt zich sneller thuis bij iemand met deze tongval. Vooral mannen voelen zich er sterk mee verbonden: zij vormen 57 procent van deze groep.
Meer dan een derde van de ondervraagden vindt bovendien dat er op basisscholen meer aandacht moet komen voor de zachte G. "Het is iets wat Brabantse kinderen met de paplepel ingegoten krijgen. Het is een dialect met een rijke geschiedenis, waar veel over te leren valt. Het verbindt jongeren en maakt ze trots op hun afkomst", schrijft een van de mensen die mee heeft gedaan aan het onderzoek.