De 'Tilborchse kermisse' van vroeger: dikke dames en tweekoppige slang

Vandaag om 09:30 • Aangepast vandaag om 13:11
nl
Koorddansers bij de Heikese kerk, 'de dikste vrouw van Amerika' en een tweekoppige slang. Op de Tilburgse Kermis zijn door de jaren heen heel wat bijzondere attracties voorbijgekomen. Vandaag de dag is een rariteitenkabinet met 'zeldzame mensen' of een attractie met exotische dieren niet meer denkbaar. Gelukkig hebben we de foto's nog.
Profielfoto van Danique Pals
Geschreven door

Het oudste officiële document waarin de 'Tilborchse kermisse' wordt genoemd, stamt uit het jaar 1567. In die tijd was er nog geen reuzenrad of achtbaan. Het draaide om gebakskraampjes, snuisterijen, volksspelen en boerenhandel.

Naarmate de techniek zich ontwikkelde, kwamen eind jaren negentig de eerste attracties, zoals de mallemolen. Tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog werd de kermis afgelast. De jaren daarna ging het weer in volle glorie door en inmiddels is het de grootste van de Benelux.

Zeldzame mensen
Een van de opvallendste attracties uit het verleden is misschien wel Zeldzame Mensen. In deze tent konden bezoekers betalen om mensen met aangeboren afwijkingen te zien, zoals een Siamese tweeling, iemand met dwerggroei of een extra ledemaat.

De attractie Zeldzame Mensen (foto: Multivision& Partners, Collectie Regionaal Archief Tilburg).
De attractie Zeldzame Mensen (foto: Multivision& Partners, Collectie Regionaal Archief Tilburg).

Ook werd er geadverteerd met iemand die vier borsten en een baard zou hebben. Verder konden mensen kijken naar 'het kleinste mannetje van de wereld - slechts 69 centimeter' en 'de dikste dame van Amerika' van meer dan 200 kilo (478 pond).

Attracties zoals deze waren tot aan de jaren tachtig en negentig populair, maar uiteindelijk kwam er een einde aan de shows. Het uitbuiten van mensen met lichamelijke afwijkingen werd steeds minder geaccepteerd.

Een onderdeel van Zeldzame Mensen (foto: Persbureau van Eijndhoven, Collectie Regionaal Archief Tilburg).
Een onderdeel van Zeldzame Mensen (foto: Persbureau van Eijndhoven, Collectie Regionaal Archief Tilburg).

Dieren op de kermis
In de jaren tachtig genoot het publiek ook van exotische dieren, zoals wurgslangen. Tot een paar jaar geleden stond de attractie Jungle Life er nog. Hier werden beesten van dierenpark De Oliemeulen getoond, zoals krokodillen, vogelspinnen en zelfs een tweekoppige slang.

Drie jaar geleden besloot de gemeenteraad van Tilburg dat er helemaal geen dieren meer gebruikt mogen worden als vermaak op de Tilburgse Kermis. De Partij voor de Dieren had met zes andere partijen een motie ingediend omdat het slecht is voor het dierenwelzijn, vooral tijdens de warme zomerdagen. Daarmee kwam een eind aan attracties als Jungle Life, Muizenstad en ponyrijden.

Show met wurgslangen (foto: Persbureau van Eijndhoven, Collectie Regionaal Archief Tilburg).
Show met wurgslangen (foto: Persbureau van Eijndhoven, Collectie Regionaal Archief Tilburg).
De attractie Muizenstad (foto: Persbureau van Eijndhoven, Collectie Regionaal Archief Tilburg).
De attractie Muizenstad (foto: Persbureau van Eijndhoven, Collectie Regionaal Archief Tilburg).

Ontstaan van Roze Maandag
De meest bezochte dag op de Tilburgse Kermis is al jarenlang Roze Maandag. In 1990 begon die als een spontaan feestje. Een jaar later werd de Roze Maandag officieel. Het trok steeds meer mensen en tegenwoordig trekt de kleurrijke dag honderdduizenden bezoekers.

Roze Maandag in 1993 (foto: Multivision& Partners, Collectie Regionaal Archief Tilburg).
Roze Maandag in 1993 (foto: Multivision& Partners, Collectie Regionaal Archief Tilburg).
Roze Maandag in 1995 (foto: Multivision& Partners, Collectie Regionaal Archief Tilburg).
Roze Maandag in 1995 (foto: Multivision& Partners, Collectie Regionaal Archief Tilburg).

De steile wand en koorddansers
Een attractie die al lange tijd meegaat is de Steile Wand of ook wel The Wall of Death. Het is een grote ronde baan waar ervaren waaghalzen met een kart of motorfiets in rijden. De eerste Steile Wand op de Tilburgse Kermis stond er al in 1933. Bezoekers konden er niet zelf in, ze mochten de crossers aanschouwen.

De laatste jaren zijn er vooral attracties waar mensen zelf in gaan, maar vroeger was er veel meer kijkvermaak, zoals bij de Steile Wand. Zo waren er ook koorddansers en acrobaten die op grote hoogte de gekste trucjes uithaalden.

De Steile Wand in 1988 (foto: Persbureau van Eijndhoven, Collectie Regionaal Archief Tilburg
De Steile Wand in 1988 (foto: Persbureau van Eijndhoven, Collectie Regionaal Archief Tilburg
Koorddansers bij de Heikese kerk (foto: Persbureau van Eijndhoven, Collectie Regionaal Archief Tilburg).
Koorddansers bij de Heikese kerk (foto: Persbureau van Eijndhoven, Collectie Regionaal Archief Tilburg).
Acrobaten in de lucht (foto: Persbureau van Eijndhoven, Collectie Regionaal Archief Tilburg).
Acrobaten in de lucht (foto: Persbureau van Eijndhoven, Collectie Regionaal Archief Tilburg).

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!