Tom de Wal mag doen wat hij doet, gemeente ziet gebedsgenezing als horeca
Een aantal jaar geleden kocht De Wal het voormalige partycentrum De Rietpluim in Dussen. In eerste instantie om het plat te gooien en een gloednieuw religieus centrum te bouwen, maar die plannen heeft hij inmiddels op een lager pitje gezet. Intussen organiseert hij er allerlei evenementen, waaronder genezings- en bevrijdingsdiensten waar mensen 'genezen' zouden kunnen worden van ziektes als kanker en 'bevrijd' van 'demonen' als autisme en homoseksualiteit. Dit doet hij in het pand van het voormalige partycentrum, waar een horecabestemming op zit.
'Niet-ontvankelijk"
Helga Gardenier woont schuin tegenover het pand en diende samen met haar man Rob Suijkens namens 250 dorpsgenoten een handhavingsverzoek in. De gemeente heeft hen nu in een brief laten weten dat ze dit verzoek afwijst.
Daarnaast zegt de gemeente Altena, waar Dussen onder valt, dat ze de overige bewoners 'niet-ontvankelijk' verklaart. Dat wil zeggen dat de gemeente hen niet als belanghebbenden ziet. In de brief die Helga ontving, is te lezen dat het college vindt dat de bewoners geen gevolgen ondervinden van de activiteiten op de locatie van het partycentrum.
Helga is teleurgesteld. "Ik ben het wel echt moe. We doen zoveel, maar het voelt alsof we niets bereiken." Meerdere buurtbewoners uit de straat hebben volgens haar het verzoek ondertekend en daarbij hun adres ingediend, maar ook zij worden 'niet-ontvankelijk' verklaard. Volgens de gemeente hebben de bewoners 'nauwelijks of geen zicht op de locatie'.
Ook zou er volgens de gemeente geen sprake zijn van verkeersoverlast, omdat de bezoekers niet door omliggende woonwijken of lokale wegen hoeven rijden om bij het pand van Frontrunners te komen.
Wie is Tom de Wal?
Tom de Wal (31) is geboren in Oosterhout en richtte in 2016 samen met zijn vrouw Femke Frontrunners Ministries op. Met deze religieuze organisatie organiseert hij genezings- en bevrijdingsdiensten door het hele land.
Frontrunners Ministries is een stichting met een ANBI-status. ANBI staat voor algemeen nut beogende instelling, dat zijn organisaties die voor tenminste negentig procent het algemeen nut moeten beogen. Voorbeelden daarvan zijn ziekenhuizen en milieuorganisaties.
Bij elkaar opgeteld ontving Frontrunners in 2023 en 2024 ruim 11 miljoen euro aan donaties en giften, zo blijkt uit de jaarrekeningen van de organisatie. De Wal is voornemens om honderd nieuwe kerken te gaan openen in Nederland, waaronder in januari 2026 een kerk in Eindhoven.
Volgens de gemeente zijn er geen meldingen binnengekomen van overlast. Pas als deze meldingen er zijn, kan het college beoordelen of er meer onderzoek of toezicht nodig is, zo valt verder te lezen in de brief. Ook legt de gemeente in de brief uit hoe je zo'n overlastmelding maakt via de zogenaamde Fixi-app.
En precies deze app heeft Helga eerder dit jaar wel degelijk gebruikt voor het maken van een melding, zo is te zien in screenshots die ze met Omroep Brabant deelde. "Ik heb tijdens een evenement op zaterdagavond melding gemaakt van verkeersdrukte met daarbij ook foto's. Maar handhaving onderneemt geen actie buiten kantoortijden, dus gingen ze pas maandagochtend kijken en toen kreeg ik te horen dat de auto's weg waren."
Het heeft volgens haar dus ook geen zin om een melding van overlast te doen via de Fixi-app: "Als ze toch niet in de weekenden of avonduren komen controleren."
Vermaak zonder erotische inhoud
Helga kan er met haar verstand niet bij dat de gemeente Frontrunners ziet als horeca. "Het is gewoon onvoorstelbaar, hoe kan een kerkelijke instantie een horecabedrijf zijn?" Daar heeft de gemeente in de brief een uitgebreide verklaring voor.
Zijn activiteiten zijn volgens de gemeente wel degelijk onderdeel van een horecabedrijf. De definitie van een horecabedrijf die de gemeente hanteert, is toe te passen op twee activiteiten: het aanbieden van eten en/of drinken en het aanbieden van vermaak, met als kanttekening dat dit alleen vermaak mag zijn 'zonder erotische inhoud'.
Volgens de gemeente voldoet Frontrunners tijdens conferenties en bijeenkomsten aan beide eisen. Ze verstrekken eten en drinken aan de deelnemers en ze nodigen voor deze bijeenkomsten sprekers uit en organiseren workshops, zo is te lezen in de brief.
Zolang deze activiteiten geen erotische inhoud hebben, vallen ze onder de toegestane activiteiten van een horecabedrijf. De genezings- en bevrijdingsdiensten die De Wal organiseert en ook de kinderwensdiensten, vallen volgens de gemeente daarmee binnen het bestemmingsplan.
Helga geeft aan dat zij en andere buurtbewoners het hier in ieder geval niet bij laten zitten. "We kunnen bezwaar maken op het besluit van de gemeente en dat gaan we zeker doen, want ik kan er gewoon met mijn verstand niet bij."
Reactie gemeente
De gemeente laat in een reactie aan Omroep Brabant weten dat ze heel goed begrijpen dat bewoners teleurgesteld zijn omdat ze niet als belanghebbenden worden gezien. "De persoonlijke beleving en juridische conclusies liggen soms uit elkaar."
Omroep Brabant vroeg de gemeente hoe het kan dat zij geen meldingen van overlast kent, terwijl Helga deze wel heeft gedaan via de Fixi-app en via meerdere brieven. "Er zijn op verschillende manieren zorgen geuit over Frontrunners. Die berichten hebben niet geleid tot constatering van overlast, waarbij wij moeten handhaven", zo zegt een woordvoerder van de gemeente. Ook geeft hij aan dat de gemeente actief en preventief toezicht houdt, maar geen overlast heeft opgemerkt.
In de podcast Op Hoop van Zegen, duiken journalisten van Omroep Brabant in de religieuze organisatie van Tom de Wal, Frontrunners Ministries.