Steeds meer exotische dieren in ons land: 'Ecologische ramp'
"Er mee leren leven is heel lastig", begint boswachter Frans Kapteijns. "Veel soorten die we hiernaartoe halen hebben geen natuurlijke vijand in Nederland en kunnen dus onverstoord hun gang gaan." De Amerikaanse rivierkreeft is hier een goed voorbeeld van.
"Dat beest is een ecologische en economische ramp. De kreeft vermeerdert zich enorm snel en ze eten voedsel van Nederlandse rivierkreeften op", legt hij uit. "Bovendien kan de Amerikaanse soort uit het water kruipen en zijn slag gewoon weer opnieuw slaan in de volgende sloot of beek." De Nederlandse kan dat niet.
En ook de Aziatische hoornaar zorgt in ons land voor veel gedoe. Het dier kwam in 2004 per ongeluk in Frankrijk terecht via een containerschip uit China. Sinds 2017 is ook Nederland zijn thuis. Maar het beest is hier wel een bedreiging voor insecten en soms ook voor mensen en de nesten duiken op als paddenstoelen uit de grond.
Tot slot noemt Frans als voorbeeld de reuzenberenklauw. Dat is geen reuzesnack, maar een enorme, giftige exotische plant. "Rond de jaren 50 hebben we die naar Nederland gehaald omdat we de bloem mooi vonden voor in boeketten", zegt Frans. "Maar ook deze planten hebben hier geen natuurlijke vijanden en dus groeien ze erop los. Weghalen is een klus. Want als je ze aanraakt, prikt de berenklauw flink waardoor je gigantische bulten krijgt. Als het sap in je ogen komt, kun je het eigenlijk wel vergeten." Je loopt dan het risico blind te worden.
"Mensen staan niet stil bij de gevolgen."
Hoe de dieren en planten hier terechtkomen? "Ze worden door winkels verkocht als bijzondere diersoort. Zo is de Amerikaanse rivierkreeft hier ook gekomen", weet de boswachter. "In feite kun je zeggen dat mensen veel te veel meeslepen uit andere landen en er niet bij stil staan wat voor gevolgen dat kan hebben. De beesten brengen gevaar voor mensen en natuur met zich mee en ze kunnen ziektes dragen."
Zoals al eerder gezegd is het moeilijk om met deze flora en fauna samen te leven omdat de dieren en planten geen natuurlijke vijanden kennen. Frans heeft wel een andere oplossing.
"Geen roofdieren uit het buitenland."
"Dierenspeciaalzaken, maar ook toeristen, moeten geen dieren binnenhalen uit het buitenland. En zeker geen roofdieren. Anders gaat de natuurlijke verhouding scheef. We hebben bijvoorbeeld al minder insecten in ons land. Kijk maar eens op je autoruit."
Toch leven we met sommige inheemse soorten wel samen, weet Frans. "We hebben vaak minder last van dieren die hier op eigen houtje naartoe komen. We leven samen met julikevers, die vroeger erg zeldzaam waren en nu veel voorkomen. En ook met de Franse veldwesp en de vlinder Spaanse vlag valt goed samen te leven", vertelt Frans.
"Zij hebben namelijk een natuurlijke vijand gekregen", legt hij uit. "Vogels hebben hen met de tijd leren eten."
Dit kun je doen tegen invasieve exoten:
- Laat geen uitheemse dieren of planten los in de natuur.
- Gooi nooit aquarium- of vijverplanten in de sloot of vijver. Dat geldt ook voor vissen, kreeften of slakken.
- Ruim tuinafval op in de juiste afvalbak. De duizendknoop hoort bij het restafval, niet bij het groenafval.
- Koop geen invasieve plant.