Eerder bleek al dat er een vergiftigde werksfeer heerst in de gemeente. Hoofdoorzaken waren een politieke tweestrijd tussen twee lokale politieke partijen en het handelen van toenmalig burgemeester Han van Midden. Uit het rapport wordt verder ook meer duidelijk over de werksfeer en de mentale en fysieke klachten die medewerkers daarvan krijgen.

Pesten en sabotage
Voor het onderzoek werd een enquête gehouden, waaraan ongeveer de helft van alle medewerkers hebben meegedaan. Van de deelnemers had een op de drie medewerkers (33 procent) had te maken met kleinerende opmerkingen. Ook hadden medewerkers te maken met sabotage of tegenwerking (21 procent), pesten (17 procent) of intimidatie (5 procent).

Opvallend is dat medewerkers dit nog meer zagen bij anderen. Zo zagen ze dat collega’s te maken hadden met kleinerende opmerkingen, pesten, uitsluiting, sabotage en tegenwerking. Ook werd schelden en schreeuwen meermaals genoemd.

Mentale en fysieke klachten
“In meerdere gevallen heeft dit tot mentale en fysieke klachten, langdurig uitval en soms zelfs het vertrek uit de organisatie geleid. De aard van het ervaren ongewenste gedrag verschilde per afdeling, functie en periode. Maar het patroon van structurele onveiligheid is onmiskenbaar aanwezig binnen de gemeente Roosendaal”, staat in het rapport.

De onderzoekers hebben ook een enquête gehouden onder medewerkers. Daarbij gaf 55 procent van de deelnemers aan dat ze ongewenst gedrag hebben meegemaakt. “In vergelijking met andere overheidsorganisaties in Nederland, zijn de cijfers in Roosendaal opvallend hoog”, stellen de onderzoekers.

Amper gemeld
Medewerkers vinden het moeilijk om onveilige situaties te melden. Hoewel er formeel gezien hulplijnen zijn waar medewerkers terecht kunnen met signalen van ongewenst gedrag, worden deze in de praktijk “niet altijd als effectief of zichtbaar bevonden en ervaren medewerkers deze soms zelfs als onveilig”, schrijven de onderzoekers.

Meerdere medewerkers geven aan dat ze het gevoel of de ervaring hebben dat de meldingen niet serieus worden genomen, er niets mee wordt gedaan of dat ze er zelfs last van krijgen. Bijvoorbeeld reputatieschade of dat ze worden uitgesloten.

Verantwoordelijkheid
De onderzoekers concluderen dat er te weinig wordt gedaan om onveilig gedrag te signaleren of er grenzen aan te stellen. Er wordt te weinig gedaan aan reflectie, feedback en het coachen van gedrag, “terwijl dat juist nodig is om de onderhuidse spanningen te dempen. Het resultaat is een werkomgeving waarin de sociale veiligheid onder druk staat, met risico’s voor welzijn, integriteit en professionaliteit”, aldus de onderzoekers.

De gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders wilden bij een raadsvergadering woensdagavond niet inhoudelijk reageren op het rapport. De Roosendaalse politiek praat begin september verder over de conclusies en over hoe de werksfeer en organisatiecultuur verbeterd kan worden.