Elke dag rijden tientallen koeriers tussen het Jeroen Bosch Ziekenhuis en ziekenhuizen in Geldrop en Uden en JBZ-locaties in Drunen, Boxtel en Rosmalen. Ze vervoeren bloedzakken, medicijnen en monsters van patiënten, zoals bloed, slijm of urine, die in een laboratorium op een andere locatie onderzocht worden.

“Het is belangrijk werk, maar het kost veel tijd,” zegt Joost van de Mortel, manager Zorg en Bedrijfsvoering bij het JBZ. “Koeriers kunnen in de file staan, moeten soms omrijden en hebben te maken met druk verkeer. Door personeelstekort en files duurt het vervoer steeds langer.”

Vanaf 2027 wil het JBZ daarom medische drones inzetten, op initiatief van ANWB Medical Drones. Die organisatie is bekend van de traumahelikopters die al dertig jaar actief zijn in Nederland. De medische drones lijken op kleine gele vliegtuigjes en vervoeren tot drie kilo medische spullen. Ze vliegen met zo’n 100 kilometer per uur en zijn daardoor veel sneller dan vervoer over de weg.

“Hoe sneller bloed of monsters bij een laboratorium op een andere locatie zijn, hoe sneller artsen weten wat iemand ziek maakt. Zo kunnen artsen sneller de juiste medicijnen geven en herstelt de patiënt sneller,” zegt Van de Mortel. Ook bloed voor transfusies en medicijnen kunnen zo sneller op hun bestemming komen.

Simon Prent, manager drones bij de ANWB, legt uit hoe het werkt: “Zodra een patiënt een prik krijgt, krijgen wij een telefoontje en maken we de drone klaar. Deze wordt klaargezet op het dak van het ziekenhuis. Iemand van het lab of de beveiliging stopt de spullen erin en sluit het klepje.”

“Daarna controleert de piloot die de drone bestuurt vanaf onze centrale in Den Haag via een camera of alles klopt. Hij start de drone en die vliegt dan automatisch naar het andere ziekenhuis of de apotheek.”

De ANWB heeft de afgelopen jaren al meerdere testvluchten gedaan en blijft dat nog jaren doen. Over twee jaar moet de eerste medische drone van het JBZ daadwerkelijk de lucht in gaan. Dinsdag werd het startschot gegeven met het ophangen van een medische drone in het ziekenhuis. “Het is natuurlijk best spannend,” zegt de manager van het JBZ.

“Je geeft belangrijke spullen uit handen, zoals bloed of medicijnen. Daarom zorgen we dat alles goed en veilig verpakt is. Zo blijft het op de juiste temperatuur en blijft de kwaliteit behouden.” Mocht er toch iets misgaan, dan kunnen de spullen nooit worden teruggeleid naar een patiënt. “Anonimiteit is bij ons altijd verzekerd,” benadrukt hij.

Uiteindelijk moeten er in 2031 minstens veertig medische drones door het hele land actief zijn. Simon Prent van de ANWB verwacht dat de drones honderden, misschien wel duizenden verschillende routes kunnen vliegen. “De drones kunnen per keer zo’n honderd kilometer afleggen, dus zo kunnen we eigenlijk overal komen waar ze nodig zijn.”

Later kan het gebruik van drones nog verder worden uitgebreid, bijvoorbeeld om organen te vervoeren. “Dat staat hoog op onze wensenlijst,” zegt Prent. “Het is cruciaal dat de drone precies en veilig op de juiste plek aankomt. Dat kan nog vijf tot tien jaar duren, maar de techniek wordt steeds beter. Als de zorg meer drones nodig heeft, kunnen we dat zeker doen.”