Ieder weekend is er ook een nieuwe aflevering van de Stuifmail-podcast. Beluister de podcast hier:

Vraag aan de lezers vooraf!

Ik kreeg een vraag van Suzanne Neijenhuis uit Son en Breugel. Bij het weghalen van wat oude bladeren van de bananenboom zag ze tot haar grote verrassing dat er bananen aan het groeien zijn. Ze is bang dat ze ze niet volgroeid gaat meemaken, want bij de eerste vorst is het weer afgelopen voor dit seizoen met de bananenboom. Dan sterft hij af, om in het voorjaar weer op te komen. De vraag is welke bananenboom dit kan zijn. Ze vermoedt de Musa Basjo, maar is er niet zeker van. Misschien weet een van jullie, lezers en luisteraars van Stuifmail, het.

Wat voor mooie vlinder is dit?

Jan Bod heeft een vlinder gezien in Westenschouwen en wilde graag weten om welke vinder het ging. Wat hij gezien heeft is de nachtvlinder met de mooie naam Spaanse vlag. Spaanse vlaggen zijn nachtvlinders die ook overdag actief zijn en thuishoren bij de familie van de spinneruilen. Maar ze horen nog meer bij de onderfamilie van de beervlinders, zoals ook de Sint Jacobsvlinder. Hopelijk heb je ook de mooie rode, oranje of gele achtervleugel met zwarte vlekken gezien, Jan, want dat maakt deze nachtvlinder zo mooi (zie foto hieronder). Waar de Nederlandse naam Spaanse vlag vandaan komt, is onduidelijk. Als je dit probeert op te zoeken, rol je van de ene onduidelijkheid in de andere. Hoe dan ook: Spaanse vlaggen in ons land zijn vrij zeldzaam. Het meest kom je ze tegen in het zuiden van Limburg, maar de laatste jaren komen er ook meldingen binnen uit de rest van ons land.

Spin in huiskamer lijkt op een zwarte weduwe, is deze spin inheems?

Bram Wijbenga vond een spin in zijn huiskamer waarvan hij dacht dat het geen inheemse zou kunnen zijn. Hij wilde graag weten of dat klopt. Het antwoord is ja en nee, want oorspronkelijk leefde deze spin op de Canarische Eilanden en op het Portugese eiland Madeira. De naam is reuzensteatoda. Hij is vanaf 2012 ons land binnengekomen en is dankzij een gestage opmars in bijna alle provincies te vinden. Overigens is naamgenoot en familielid, de grote steatoda, al sinds de twintigste eeuw, in de jaren zeventig en tachtig, als importsoort ons land binnengedrongen. Beide spinnen behoren tot de familie van de kogelspinnen, zoals ook de zwarte weduwe, maar die is hier (nog) niet. In totaal bestaat deze familie kogelspinnen uit meer dan 120 soorten. In Groot-Brittannië en Ierland staat deze spin bekend als de giftigste spin van het land. De beet is vergelijkbaar met een bijen- of wespensteek, pijnlijk dus.

Reuzensteatoda’s leven vooral buiten en je kan ze tegenkomen in rommelige, verstoorde gebieden en in gebouwen. De vrouwelijke reuzensteatoda hebben een maximale lengte van veertien millimeter en de vrouwelijke grote steatoda hebben een lengte van tien millimeter. Op het achterlichaam van de reuzensteatoda staat een vierkante lichte tekening met een punt aan de voorzijde en meestal lijntjes die naar de zijkanten lopen.

Een bijzonder tafereeltje in Spanje, om welke bijensoort gaat het?

Els Lugtenberg kwam tijdens haar wandeling in Sant Pere Pescador in Spanje een bijzonder tafereeltje tegen. Ze vroeg zich af om welke bijensoort het ging. Op de foto zie je insecten bezig met een nest. Het zijn geen bijen, maar wespen en ze heten Franse veldwespen. Deze vliesvleugelig insecten behoren tot de familie van de plooivleugelwespen en staan bekend om hun naar achter afhangende poten tijdens de vlucht. Naast de Franse veldwespen vliegen de bergveldwespen ook zo. Het verschil zit hem in de antennes. De Franse veldwespen hebben overwegend oranje of oranje-gele antennes. De bergveldwespen hebben daarentegen zwarte antennes.

De bergveldwespen maken hun nesten vooral buiten. Je ziet ze dan ook aan stengels van bloemen, struiken en kruiden hangen, en niet onder een afkapping. Deze nesten worden meestal verticaal geplaatst. Franse veldwespen maken hun nesten vooral onder overkappingen, maar in warme landen maken ze die ook buiten. Het verschil zit hem in de plaatsing van de nesten, want Franse veldwespen bouwen horizontale nesten. Soms is het een heel verwarrend beeld, want het nest van de bergveldwespen dat verticaal gebouwd is, zakt door het toegenomen gewicht naar meer diagonaal en soms zelfs naar horizontaal. Op het menu van de Franse veldwesp staat vooral vegetarisch voedsel, zoals plantensappen, nectar uit bloemen en het sap van rijpe vruchten. Voor hun larven vangen ze vooral insecten als belangrijke eiwitbron.

Wat voor insect zat er in de tuin?

Cora Peemen vond een insect in haar tuin en ze vroeg zich af of het een boktor was. De familie boktor is redelijk goed herkenbaar, want ze hebben allemaal een langgerekt lichaam, dunne antennes en poten. Bovenal zijn de antennes ongeveer de helft van de lichaamslengte. Ook het insect dat Cora gefotografeerd heeft, voldoet aan die omschrijving. Deze boktor heeft de naam huisboktor. Gelukkig zat deze boktor in de tuin, want in huis zie je die niet zo graag. Huisboktorren worden maximaal 2,5 centimeter en hebben zwarte dekschilden. Het halsschild is ook zwart en rond met twee bultachtige uitsteeksels en het is enigszins behaard met kleine, witte haartjes. Het volwassen dier is volkomen onschuldig, leeft niet van hout en wordt maximaal twee weken oud.

Het volwassen dier is dus niet het probleem, of je moet vinden dat het eileggend vrouwtje meetelt bij het veroorzaken van de schade in huizen. Maar de larven van deze soort zijn het probleem. Zo’n larve van de huisboktor kan tien jaar oud worden en dan gaat het dier zich pas verpoppen. Vaak halen ze die tien jaar niet, maar vijf jaar wel en dan kan er heel wat schade ontstaan in huizen. Dat ze zo lang meegaan, heeft te maken met het simpele feit dat dood hout weinig voedselwaarde heeft. Dit betekent overigens wel dat zo’n larve een flinke hoeveelheid hout op moet eten. Als je nu een paar van die lieverds in huis hebt, dan wordt het oppassen geblazen. Wil je weten wat je moet doen tegen de huisboktor in huis, kijk dan eens op deze site.