STUIFMAIL

Erg leuke, zeldzame soort gezien op Utrechtse Heuvelrug, Frans vertelt meer

14 september om 08:30 • Aangepast 23 september om 02:07
nl
Boswachter Frans Kapteijns deelt wekelijks zijn kennis van de natuur. Iedereen kan vragen insturen via [email protected]. Dit keer besteedt Frans onder meer aandacht aan een paddenstoel die op een dennenappel groeit en een spin die haar jongen met de wind mee laat vliegen. Deel een van deze Stuifmail is zaterdagochtend gepubliceerd.

Ieder weekend is er ook een nieuwe aflevering van de Stuifmail-podcast. Beluister de podcast hier:

Wachten op privacy instellingen...

Heb jij dit ooit gezien Frans?

Een zeedenmycena (foto: Herman van der Donk).
Een zeedenmycena (foto: Herman van der Donk).

Herman van der Donk stuurde mij een foto van een dennenappel met op die dennenappel een paddenstoel en hij vroeg zich af of ik dit ooit gezien had. Het antwoord is ja, want in mijn omgeving groeien redelijk veel zeedennen. En wat je hier ziet is een zeedennenappel. Als er een paddenstoel op groeit, noemen we het een zeedenmycena. Het hoedje is bleek roodbruin en een beetje kegelvormig.

Wat is de naam van deze gele rups?

Een rups van de grote wasmot (foto: Gerda Schoen).
Een rups van de grote wasmot (foto: Gerda Schoen).

Gerda Schoen kwam tijdens haar wandeling op de Utrechtse Heuvelrug een gele rups tegen en zij vroeg zich af om welke rups het ging. Wat op de foto aanziet als een gele rups is. is geen gele rups. Dit lieten zowel Kees Boele als Ties Kemme mij weten en dus heb ik niet goed genoeg gekeken naar de schijnpoten. Het diertje is dus een gele bastaardrups.

Bastaardrupsen zijn larven van de grote familie van bladwespen. Ze lijken heel erg op rupsen van vlinders, maar zijn het niet. Het grootste verschil zit in het aantal schijnpoten. Echte rupsen hebben maximaal vijf paar schijnpoten (buikpoten) en bastaardrupsen hebben er meer dan vijf. Natuurlijk zijn er meer verschillen, kijk maar eens op deze link. De gevonden gele bastaardrups van de Utrechtse Heuvelrug is een erg leuke en zeldzame soort. De naam is gele knotssprietbladwesp. De bastaardrupsen, ook wel larven, van deze gele knotssprietbladwesp hebben populier en wilg op het menu staan. De volwassen gele knotssprietbladwespen, ook wel imago's genoemd worden maximaal 28 milimeter groot en dat is zeer groot voor een bladwesp. Door de grote en de kleur (helaas geen foto, wel een link) lijken ze op de Europese hoornaar, mooi vorm van mimicry. Mensen kunnen deze volwassen dieren nauwelijks zien omdat ze vaak hoog in bomen verblijven, maar dus ook zeldzaam zijn.

Zit mijn tuin straks vol met wespspinnen?
Ook in de tuin kunnen verrassingen opduiken. Zo vond Henny van de Voort een cocon van een wespspin. Even paniek: zou haar kleine tuin straks vol wespspinnen zitten? Gelukkig niet. Zo’n cocon kan wel honderden eitjes bevatten, maar de jonge spinnetjes verspreiden zich zodra ze uitkomen. Ze doen dat via ‘ballooning’.

De cocon wordt meestal al in augustus gesponnen. Allereerst blijven de jonge wespspinnen in en rond het beschermende cocon zitten. In maart van het jaar daarop, wanneer de weersomstandigheden gunstig zijn, komen de jonge spinnetjes eruit gekropen. Daarna spinnen ze een draad en laten zich door de wind meevoeren. Grote kans dat er straks dus geen enkele in Henny’s tuin achterblijft.

Een wespspin met een cocon (foto: André van Drunen).
Een wespspin met een cocon (foto: André van Drunen).

Rubriek mooie foto’s
Na al een paar parende vuurwantsen in deze rubriek gehad te hebben, is het nu de beurt aan parende pyjamaschildwantsen, ook wel pyjamawantsen genoemd. Met hun felrode en zwarte strepen lijken ze wel in gestreepte pakjes rond te lopen. Een knappe verschijning.

Parende pyjamaschildwantsen (foto: Jules Andela).
Parende pyjamaschildwantsen (foto: Jules Andela).

Natuurtip van Frans: Van stapsteen naar stapsteen
Zondag 21 september van 10.00 uur tot 12.00 uur

Wie zelf de natuur wil ontdekken, kan zondag 21 september terecht bij een combinatietocht van IVN Uden. Eerst een fietstocht, en daarna een korte wandeling langs drie natuurpareltjes. Ontdek waarom deze gebiedjes zo belangrijk zijn en waarom zien we regelmatig dat nieuwe natuurgebiedjes worden aangelegd? Ook zien we nogal eens dat nieuwe poelen worden gegraven, waarom? Wat hebben die gebiedjes en die poelen met elkaar gemeen en voor wie zijn ze dan zo belangrijk? Natuurgidsen van IVN Uden leggen graag uit wat deze natuurpareltjes en stapstenen met elkaar te maken hebben.

Meer informatie:

  • Deelname is gratis, reserveren is handig.
  • Start op de Markt in Uden ter hoogte van het carillon bij het Raadhuis, zie link
foto: IVN Uden e.o.
foto: IVN Uden e.o.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Deel dit artikel
Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!