Sabic gebruikt PFBS bij de productie van kunststoffen. De stof behoort tot de groep PFAS: chemische verbindingen die nauwelijks afbreken in de natuur en zich ophopen in mens en milieu. Ze worden ook wel forever chemicals genoemd en kunnen gezondheidsproblemen veroorzaken, zoals hormoonverstoring en vruchtbaarheidsproblemen.

Jarenlange lozing van PFAS
In 2019 ontdekte Sabic dat in het afvalwater dat het bedrijf loost ook PFAS zat. Toch duurde het tot 2022 voordat dit aan de overheid werd gemeld. De provincie Noord-Brabant was daar niet over te spreken: volgens de provincie had Sabic veel eerder kunnen weten dat het PFAS-stoffen loosde.

Uit berekeningen bleek dat Sabic jarenlang ongeveer vijftig kilo PFBS per jaar via het afvalwater in de Westerschelde loosde. Dat water wordt door een kilometerslange pijpleiding afgevoerd, wat in West-Brabant tot zorgen leidde. Omwonenden vrezen voor de gevolgen voor hun gezondheid en het milieu.

Boze buurtbewoners
De onrust in Bergen op Zoom groeide de afgelopen maanden. De wijkcommissie Noordgeest heeft aangekondigd aangifte te doen tegen Sabic. Ze vindt dat het bedrijf jarenlang illegaal PFAS heeft geloosd.

Pieter Kwaadgras, woordvoerder van de wijkcommissie, is het zat. “Sabic loost PFAS zonder dat ze daar een vergunning voor hebben. Ze werken al sinds de jaren negentig met deze stoffen. Dan weet je dat het ook in het afvalwater terechtkomt," zegt hij.

Egbert Lobée van de Stichting Gezond Water maakt zich eveneens zorgen. Het afvalwater uit Bergen op Zoom komt bij zijn dorp Waarde in de Westerschelde terecht. “Via zeespray waaien druppeltjes over de dijk bij mij in de tuin. Onderzoek heeft aangetoond dat ik te veel PFAS in mijn bloed heb."

Provincie greep in
De provincie besloot in te grijpen en stelde een tijdelijke lozingsnorm vast: in 2025 en 2026 mag Sabic nog maximaal 2,75 kilo PFBS per jaar uitstoten. Sabic stapte daarop naar de rechter. Het bedrijf vond de norm te streng en waarschuwde dat het moeilijk zou worden om de productie draaiende te houden.

De rechtbank ging daar niet in mee. Volgens de rechter is het terecht dat de provincie ingrijpt, nu duidelijk is hoe schadelijk PFBS kan zijn. De norm is volgens de rechtbank “zwaar”, maar niet onhaalbaar. Sabic zou bovendien al belangrijke stappen hebben gezet om de lozing te verminderen.