Van Empel openhartig over mentale problemen: 'Was mezelf als mens verloren'
Van Empel werd begin februari voor de derde keer op rij wereldkampioen veldrijden. In plaats van enorme vreugde voelde ze onrust in haar lichaam. Een maand later besloot ze vanwege mentale problemen tijdelijk te stoppen met het rijden van wedstrijden. “Voor veel mensen was het onverwacht dat mijn gevoel zo naar buiten kwam. Ik heb het lang kunnen verbloemen.”
“Ik stond met weinig motivatie aan de start van de wedstrijden. Trainingen duurden voor mijn gevoel zo lang. Het is lang goed gegaan, maar ik voelde dat er iets niet klopte. Na mijn derde wereldtitel kon ik niet blij zijn, het deed me niet veel. Terwijl ik nu, als ik terugkijk, zie dat het heel bijzonder is dat ik drie keer de beste van de wereld en van Europa ben.”
Haar perfectionisme zorgde voor een ongezonde balans tussen topsport en een sociaal leven. “Ik begon met deze sport voor mijn plezier. Maar in de loop der jaren kwam ik tot het besef dat ik geen plezier meer had en mezelf als mens was verloren. Alles ging om details, van trainingen tot voeding. Daar bereikte ik sportief gezien veel mee, maar het werd te veel.”
"Er viel een last van mijn schouders."
Ze deelde haar mentale problemen met werkgever Team Visma | Lease a Bike en kreeg van het team alle tijd om te herstellen. “Er viel na het gesprek een last van mijn schouders. Ik ben naar de stad gegaan om een ijsje te eten. Dat klinkt heel normaal, maar dat was het voor mij niet. Ik ben dingen gaan doen die ik normaal, in het seizoen, niet zou doen. Wandeltochten van 30 kilometer maken met mijn oom bijvoorbeeld of meedoen aan hardloopwedstrijden.”
Tijdens haar break sprak ze onder andere met een mental coach, haar trainer en andere topsporters. In september besloot Van Empel om weer te gaan fietsen, maar dan alleen in het veld. “Ik vond het moeilijk om te zeggen dat ik me niet op de weg wilde richten. Van het team mag ik fulltime crossen, daar ben ik ze dankbaar voor. In het veld ligt mijn hart. Ik zeg niet dat ik me nooit meer ga focussen op de weg, maar nu wil ik me alleen maar richten op dingen waar ik heel veel lol uithaal.”
"Ik kan genieten van bakken of in de tuin bezig zijn."
Er is volgens de renster zelf een duidelijk verschil tussen de Van Empel van vroeger en nu: “Ik ben minder perfectionistisch, blijf dicht bij mezelf en maak me niet zo snel meer druk om dingen waar ik geen invloed op heb." Als voorbeeld van de 'oude' Fem noemt ze de honderden reacties die ze kreeg na haar laatste wereldtitel. "Vooral hele leuke reacties, maar ik was alleen bezig met de één of twee meningen die anders waren."
Naast het fietsen kan ze nu genieten van bijvoorbeeld bakken of in de tuin bezig zijn: "Dat stukje ontspanning zorgt ervoor dat ik een betere versie van mezelf ben, omdat ik niet alleen bezig ben om als topsporter alles perfect te doen.”
De nieuwe Fem heeft nog steeds een winnaarsmentaliteit. Daarin is naar eigen zeggen niks veranderd. “Ik ben gestopt als wereldkampioen en ik begin als wereldkampioen", zegt ze. "Ik kijk uit naar het nieuwe seizoen, het mag van mij beginnen." Blij is ze boven alles dat ze nét op tijd aan de bel heeft getrokken. "Al was het misschien net te laat", bekent ze ook. "Maar het had ook anders kunnen aflopen: dat ik helemaal niet meer op de fiets was gestapt.”