Ieder weekend is er ook een nieuwe aflevering van de Stuifmail-podcast. Beluister de podcast hier:

Wat is dit voor dier?

Peter Laumann en Sandra Geijs hebben op 19 augustus hetzelfde diertje gespot. Het is geen kever, zoals gedacht werd, maar een insect uit de grote wantsenfamilie. De naam is bruingemarmerde schildwants. De bruingemarmerde schildwants, ook wel Aziatische stinkwants genoemd, is een invasieve soort. Deze kwam oorspronkelijk voor in China, Japan, Korea en nog wat andere Aziatische regio's. Helaas werd deze invasieve wantsensoort voor het eerst in 2018 waargenomen in ons land. Toen enkel in Limburg. Sinds 2019 zijn ze echter aan een opmars begonnen. Nu worden ze overal steeds meer waargenomen.

Bruingemarmerde schildwantsen zijn echte plantenzuigers, zowel de nimfen als de volwassen insecten. Ze zuigen vooral het plantensap uit bladeren en vruchten. Ze worden maximaal bijna twee centimeter groot en verspreiden een geur die getypeerd wordt als 'een doordringende geur die sterk ruikt naar koriander'. Vandaar de naam stinkwants. Aangezien deze wants niet van oorsprong in ons land leefde en vermoedelijk onze milde winters nog te koud zijn, kruipen de bruingemarmerde schildwantsen vaak in huizen. Als ze dan niet verstoord worden of platgetrapt, is er niet veel aan de hand. Gebeurt zoiets wel, dan blijft de stank van die stinkwants lang in huis hangen. Deze invasieve wants wordt beschouwd als plaagdier. Dit vanwege het feit dat ze voor aanzienlijke schade kunnen zorgen aan fruitbomen. Dit door in die bomen de vruchten aan te prikken, met als resultaat dat de vruchten misvormd worden. Wil je meer weten over deze invasieve soort, klik dan op deze link.

Gallen op een Amerikaans eikenblad?

Hans van Nunen meende op 15 augustus op de Cartierheide diverse gallen op Amerikaanse eikenbladeren te zien. Hij stuurde mij een foto. Dit zijn echter geen gallen, maar wel iets anders fraais. Ik moest er wel de boeken bij pakken en kwam tot de volgende conclusie. De vreemd gevormd dingen op de Amerikaanse eikenbladeren lijken verdorrende bladproppen, maar zijn in feite mooi gemaakte tonnetjes. Vrouwtjes van de eikenbladrolkevers (attelabus nitens) behoren tot de familie van de bladrolkevers en zijn in ons land vrij algemeen aanwezig.

De vrouwtjes gebruiken eikenbladeren (inlands en Amerikaans) om van zo’n blad tonnetjes te maken om daarin eitjes af te zetten. Deze tonnetjes hebben een dubbele functie. Allereerst dienen als bescherming. Verder zit in die tonnetjes voedsel: verdorrende bladproppen, voor wanneer de larve uit het eitje komt. Eenmaal uit het eitje eet de larve het blad op. De larve en het tonnetje vallen dan op de grond. Daar gaat de larve ook overwinteren om in het voorjaar te gaan verpoppen.

Een albino oorworm in een holte?

Marieke Treur zag in een holletje in een boom een vreemde oorworm. Dit zou een jonge oorworm, die we nimf noemen, kunnen zijn. Pasgeboren oorwormen zijn zacht en wit als ze uit hun eitje kruipen. In totaal vervellen die nimfen vier of vijf keer voordat ze volwassen zijn. Dan hebben ze een harde bruine huid.

De witte oorworm op de foto is duidelijk groter. Marieke was er via Vroege Vogels al achter gekomen dat na de vervelling oorwormen maar kortstondig wit zijn. De door haar gefotografeerde oorworm had een normale grootte. Zij schat dus, terecht, in dat dit een gewone oorworm is na een vervelling. Het wit van deze volwassen oorworm is dus van korte duur. Je hebt enorm veel geluk als je zo’n foto kunt maken. Dit nieuwe pantser is dus tijdelijk zacht en wit. Het verandert heel snel. Dan wordt het weer harder en krijgt het de gebruikelijke bruine kleur.

Rubriek mooie foto’s

In de rubriek mooie foto's dit keer een foto die gemaakt is door Hetty Uijtdewilligen-van Hest. Zij legde een mooi mannetje van het oranjetipje vast. Dit is een dagvlinder. Het oranjetipje bevindt zich op een prachtig bloempje met de naam Vergeet-me-nietje.

Natuurtip

Tijdens de Nacht van de Nacht, zaterdag 25 oktober, vindt op landgoed Haanwijk in Sint-Michielsgestel van acht tot tien uur 's avonds een boswandeling plaats.

Samen met een natuurgids maken de deelnemers in groepjes deze boswandeling. Er wordt onder meer gezocht naar nachtvlinders en insecten. Verder wordt via speciale detectieapparatuur geluisterd naar het ‘klikken’ van de vleermuizen. Hopelijk laten ook de das en de ree zich zien. Bij helder weer kan met behulp van een sterrenkijker de sterrenhemel worden bestudeerd, met medewerking van de experts van sterrenwacht Halley. De activiteiten zijn voor iedereen bedoeld. Ook kinderen, mits vergezeld van (groot)ouders, zijn dus van harte welkom.

Na afloop van de wandeling, rond halftien, staan warme chocolademelk en koffie of thee klaar. Om tien uur wordt bijeenkomst beëindigd.

Meer informatie
· Aan deze activiteit zijn geen kosten verbonden.

· Vertrekpunt is het buitenlokaal van Brabants Landschap aan de Haanwijk in Sint-Michielsgestel.

· Aanmelden via Natuurgroep Gestel is noodzakelijk. Neem contact op met Michel van de Langenberg via telefoonnummer 06 22432941 of [email protected].

· Houd rekening met minder fraai weer en draag stevige schoenen.

· Let op: Je loopt echt in het donker. De gidsen zullen alleen in dringende gevallen een zaklamp aandoen. Dit wordt ook de deelnemers verzocht.