Veel vragen in Provinciale Staten over nieuwe stalaanpak provincie
Boeren hoeven straks geen vergunning meer aan te vragen voor stikstofmaatregelen. Dat hoeft niet meer, omdat de provincie overstapt van een systeem van vergunningverlening naar een van maatregelen die bijdragen aan het verbeteren van de natuur. Voor die maatregelen heb je geen vergunning nodig. Boeren hoeven alleen een melding te maken. Omdat daarin de maatregelen worden vastgelegd, is te controleren of veehouders ook daadwerkelijk voor minder stikstof zorgen.
Het beleid is nieuw en dus is juridische zekerheid niet 100 procent te garanderen, is de winstwaarschuwing van gedeputeerde van Ruimte Wilma Dirken (VVD) vrijdag. "Pas als een rechter zich erover heeft gebogen, kunnen we die zekerheid geven."
En daar zit precies de angel voor Provinciale Staten. "We zijn enthousiast over deze stap", zegt D66-fractievoorzitter Matthijs van Miltenburg. "We snappen dat er nu nog geen juridische zekerheid is, maar daar zit wel onze zorg. Dit beleid valt of staat met juridische borging"
Ook zijn coalitiegenoten van VVD, GroenLinks, PvdA, SP en Lokaal Brabant zijn blij met het aangekondigde beleid, maar delen de zorgen. GroenLinks en PvdA wil ook dat het college maatregelen voorbereidt voor boeren die zich niet aan hun afspraken houden.
Wat is er nieuw aan de plannen?
Volgens het plan van Gedeputeerde Staten werkt elke veehouder straks stapsgewijs toe naar een eigen stikstofdoel. Hoe boeren aan hun doel voldoen mogen ze zelf bepalen. De provincie maakt daarvoor een 'menukaart' met maatregelen gebaseerd op 'wetenschappelijke consensus' waaruit boeren kunnen kiezen.
Op die lijst staan bijvoorbeeld innovatieve systemen, voer- en stalmaatregelen, natuurinclusief werken en minder dieren houden. Het is de bedoeling dat de menukaart ieder halfjaar wordt bijgewerkt met nieuwe innovaties.
Veehouders moeten vóór 1 juli 2026 bij de provincie melden op welke manier ze aan hun stikstofopdracht gaan voldoen. Voor die tijd moeten ze hun maatregelen ook hebben genomen. De Brabantse veehouderij als geheel moet in 2035 gemiddeld 46 procent minder stikstof uitstoten ten opzichte van 2019.
In 2030 kijkt de provincie of het aannemelijk is dat de doelen gehaald gaan worden. Mocht dat niet het geval zijn, scherpt de provincie het beleid aan.
Belangrijk hierbij is dat boeren die op deze manier te werk gaan geen extra dieren mogen nemen. Meer dieren dragen namelijk niet bij aan het verbeteren van de natuur, dus blijft daarvoor een vergunning noodzakelijk.
Kritiek van oppositie
Van de rechtse oppositie klinkt minder enthousiasme. BBB'er Marco Havermans was positief toen hij las dat boeren meer zeggenschap krijgen, zegt hij. "Maar die positiviteit werd snel minder." Hij maakt zich zorgen over boeren die de maatregelen niet voor 1 juli 2026 rond krijgen. Havermans wil ook snel weten uit welke maatregelen boeren kunnen kiezen. "Ik hoop dat die zo breed mogelijk wordt. Onder meer de BBB en JA21 maken zich zorgen of banken boeren wel willen financieren, als er geen vergunning onder de maatregelen van veehouders ligt.
Ook het CDA is niet tevreden. Statenlid Tanja van de Ven was duidelijk over het standpunt van de partij: “De stallendeadline [waarop Brabantse boeren eerder dan landelijk maatregelen moeten nemen, redactie] staat nog gewoon vast en wij blijven tegen die deadline.” Haar partij wil nog geen oordeel uitspreken over de plannen, voordat alle informatie op tafel ligt.
Van links was ook kritiek op de plannen. "Het college blijft vasthouden aan systemen waarmee zoveel mogelijk dieren in een gesloten stal kunnen worden gehouden", zegt Nikky Hamerslag van de Partij voor de Dieren. Ze vreest dat boeren gaan wachten totdat een rechter, of zelfs de Raad van State, een uitspraak over het beleid heeft gedaan.
Om meer duidelijkheid te bieden, wordt binnenkort een informatiesessie georganiseerd met de juridisch adviseurs. Statenleden hopen daar meer duidelijkheid te krijgen over de houdbaarheid van de plannen.
