Provincie heeft begroting op orde, maar nieuw kabinet is snel nodig
Het financiële plaatje van de provincie ziet er op het eerste oog uit als altijd. Er gaat veel geld naar verkeer en natuur, maar er is ook aandacht voor de reserves. Ook bij de inkomsten zien we niets geks. De drie grootste geldstromen komen van de reserves, het Rijk en de provinciale belasting (opcenten) op de motorrijtuigenbelasting.
Het komend jaar is de provincie van plan ongeveer evenveel uit te geven als wat er binnenkomt: zo'n 1,5 miljard euro. Zo ziet de begroting eruit:
Zorgen
Een helder kostenplaatje dus, zo lijkt. Maar daarachter gaan een aantal zorgen schuil. Zo blijven stikstof, het overvolle stroomnet, dure grondstoffen, ruimtegebrek en personeelstekorten voor problemen zorgen. Onder meer woningbouw, het aanleggen en onderhouden van wegen en verduurzaming vertragen hierdoor. Vorige maand bleek al dat Brabant ook dit jaar niet genoeg woningen bouwt en eerder legde het Rijk meerdere wegenprojecten in de provincie stil.
Op het gebied van stikstof en landbouw is de provincie afhankelijk van wat er in Den Haag wordt besloten. De afgelopen jaren ging Brabant op eigen houtje door met haar natuur- en stikstofbeleid, omdat het kabinet Schoof-I bestaande plannen en geld van tafel veegde, maar daar geen goed alternatief tegenover zette. Eerder noemde de provincie de stikstofplannen 'onvoldoende in omvang, financiële dekking én tempo'.
Ook over de opvang van asielzoekers en de huisvesting van statushouders is onzekerheid. Het demissionaire kabinet maakte plannen om de Spreidingswet te schrappen. Die wet regelt dat alle gemeenten een eerlijk deel bij moeten dragen aan de opvang van asielzoekers.
Daarnaast wil demissionair minister van Wonen Mona Keijzer (BBB) gemeenten verbieden om statushouders voorrang te geven op sociale huurwoningen. Nu mogen gemeenten nog zelf bepalen wie ze voorrang geven.
Weer geldtekort voor natuur
Net als bij de vorige begroting is er te weinig geld voor natuur. Zo lopen de kosten voor faunataken en natuurbeheer hoger op dan begroot. De provincie vangt deze gaten voorlopig op met haar reserve, maar wil met het Rijk in gesprek over het budget. Ook voor nieuwe taken als gevolg van nieuwe Europese natuurregels verwacht de provincie geld van het Rijk.
Om de zogeheten 'overgangsgebieden' bij kwetsbare natuur vorm te geven, is onvoldoende geld. Eerder zette het kabinet daar een streep door, maar Brabant wil toch door met die plannen. Voor De Peel is inmiddels wel geld beschikbaar gemaakt, maar naar verwachting is dat bij lange na niet genoeg. Laat staan om alle andere kwetsbare natuur in Brabant van een 'overgangsgebied' te voorzien.
Stugge houding
Tijdens de afgelopen twee jaar wilde Brabant in haar eigen woorden 'stug door', terwijl het kabinet vooral op de rem trapte. Dat kan een provincie doen, maar niet eindeloos.
Tekenend voor de afgelopen periode was dan ook misschien niet zozeer de stugge houding van Brabant, maar die van het (demissionaire) kabinet dat weinig leek te doen met de vrijwel constante roep uit de provincie om alsjeblieft met beleid, plannen en geld te komen.
Een nieuw kabinet zal vaart moeten maken en met degelijke plannen over de brug moeten komen. Doet het dat niet, dan zal Brabant de verantwoordelijkheden die het Rijk laat liggen nog langer zelf moeten dragen.
