"Het is een enorm gebied", vertelt Ernest de Groot, bestuurslid bij Waterschap Aa en Maas. Met laarzen aan loopt hij door het bos. Het gesop van de natte grond onder zijn voeten, klinkt voor hem als muziek in zijn oren. Al is dat niet langer zo vanzelfsprekend: "We zijn hier in de Natte Natuurparel, dat wil zeggen dat het een nat natuurgebied is. Maar het gebied is verdroogd."

Het Wijboschbroek is van oudsher een leembos. De grond, met veel leem, hoort volgens De Groot van nature nat en voedselrijk te zijn: "We proberen dit weer te herstellen. "Het hele Wijboschbroek is in totaal zo'n 550 hectare groot. Het oostelijk deel is al een keer aangepakt. Nu is het midden van het gebied aan de beurt. Een enorm gebied."

Het grootschalige project moet zorgen voor minder droogte en meer biodiversiteit. "Daarbij proberen we nieuwe natuur te ontwikkelen, nemen we anti-verdrogingsmaatregelen, worden oevers van sloten gedempt of ondieper gemaakt en oevers natuurvriendelijker gemaakt."

Midden in het bos bij de Steegsche Loop, een beekje dat dwars door het natuurgebied gaat, wordt volop gewerkt aan één van de maatregelen. "Hier is de bodem van het beekje ondieper gemaakt. Dat zorgt ervoor dat er minder water uit de grond eromheen snel hierin wegloopt. Hierdoor blijft het langer nat", legt projectleider Sjoerd Oomen uit.

Daarnaast wordt er door een graafmachine grond weggehaald van een perceel vlak bij het beekje. "De toplaag wordt afgegraven, omdat die heel voedselrijk is. Door de grond te verschralen kunnen we bijzondere natuur ontwikkelen. Daarnaast kom je dichter bij het grondwater, waardoor het perceel natter wordt en blijft."

In totaal is er van een gebied met een oppervlakte van zo'n 9,5 hectare twintig tot dertig centimeter grond afgegraven. "En dat is enorm veel zand", weet Oomen. Opvallend hierbij is de manier waarop al die grond is afgevoerd. In plaats van 1875 vrachtwagenritten dwars door verschillende dorpen, is het zand met boten afgevoerd via het nabijgelegen kanaal.

Deze afvoer van het zand zorgde ervoor dat duizenden vrachtwagenkilometers en de daarbij komende overlast van de zware voertuigen inwoners bespaard is gebleven. "Het was een flinke onderneming om dat voor elkaar te krijgen, maar het is wel veel beter", stelt de projectleider.

De kosten van het hele project? Zo'n acht miljoen euro. Waterschap Aa en Maas neemt hiervan zo'n anderhalf miljoen euro voor zijn rekening en de provincie betaalt de rest.

Niet alleen de natuur, maar ook de mens heeft baat bij het herstel van het Wijboschbroek, zegt De Groot. "We proberen de sponswerking van het natuurgebied te herstellen. Als er hier meer water vast kan worden gehouden helpt dat ook om de wateroverlast in de directe omgeving, in Wijbosch en Schijndel, te voorkomen."

Het project moet in maart 2027 klaar zijn. De Groot hoopt dan dat het leembos zich weer kan herstellen: "Alles om ervoor te zorgen dat ook toekomstige generaties er nog heel lang van kunnen blijven genieten."