Wie wil begrijpen wat het Spookslot betekent voor de Wereld vol Wonderen, kan zich het beste even verplaatsen in de doorgewinterde, zelfbenoemde ‘Eftelgekkie’. Lex Brouwers bijvoorbeeld, die liefkozend zijn vrienden meesleept langs Efteltrivia, kan ons er alles over vertellen. Hij heeft de film gezien. Een paar keer zelfs.

Zijn favoriete attractie is het misschien niet, het Spookslot, maar zie het als een dorpsoudste. Het Spookslot hoorde erbij, bestond al heel lang en er zijn generaties groot mee geworden.

"Elke keer als ik het Spookslot inliep, zag ik weer iets nieuws", vertelt hij. "Hoe ouder ik werd, hoe beter ik het sentiment begon te snappen. Voor veel kinderen was het hun eerste kennismaking met klassieke muziek. Ze vonden het spannend, maar ook mooi. Je zag ze dirigeren vanaf de eerste rij", zegt hij glimlachend.

De attractie barstte van de details: geluidseffecten, gejammer, onweer op het plafond en grappige namen op grafstenen. Maar het meest bijzonder was misschien wel de zerk van zangeres Kate Bush: een eerbetoon aan de Britse zangeres, die jaren later de harten veroverde met Wuthering Heights en Running Up That Hill. Zij koos uitgerekend het Spookslot in Kaatsheuvel om de promotie van haar debuutplaat op te nemen.

"Toen was de attractie nog niet eens af", grinnikt filmmaker Sander Roeling. "Ze hebben haar toen de technische ruimte gegeven als kleedruimte, omdat daar tenminste vloerbedekking lag. Maar aan de andere kant van de technische kasten stonden techneuten nog te solderen." Het groeide uit tot een legende. Ze had er zelfs haar eigen grafsteen. En toen het einde van het Spookslot in zicht kwam, meldden tientallen fans zich bij de zerk van de zangeres. Maar helaas: hij is het pretparkarchief in gegaan.

En dan dat einde. "Dat was twee weken nadat we hadden bedacht dat we die film wilden maken", vertelt Sander. Hij groeide vlak bij het themapark op en raakte al vroeg besmet met het Eftelvirus. "Ik had altijd al interesse in wat erachter schuilging", zegt de filmmaker. Zo volgden de laatste jaren al meerdere films over themaparken en de Efteling. "Een paar jaar geleden maakten we een docu over de Fata Morgana, en toen dachten we: misschien moeten we iets met het Spookslot doen."

Die gedachte hield slechts twee weken stand: toen kwam het nieuws. "De Efteling ging het Spookslot slopen", vertelt Sander. De attractie was oud en versleten. "Ze hebben het heel lang gerekt, maar het kon echt niet meer." Toch leverde dat een prachtige wending op: ineens konden Sander en zijn collega’s the rise and fall van het Spookslot vastleggen. Alleen moesten ze dan wel opschieten.

"We hebben iedereen die we kenden in ons netwerk opgetrommeld om eens op zolder te kijken", vertelt de filmmaker. Naar beeldmateriaal, herinneringen of videobanden. Binnen een half jaar moest alles klaar zijn, want de attractie ging dicht. "Eigenlijk hebben we met een clubje van zes vrienden alles gedaan: gas erop en kijken hoever we kwamen."

Nou, best ver. Het is ze namelijk gewoon gelukt.