Drones lijken onschuldig, maar kunnen meer dan alleen filmen. Ze kunnen ook wapens of explosieven dragen, en vormen daarmee een reëel veiligheidsrisico. De eenvoudigste manier om in te grijpen is de bestuurder opsporen en de drone laten landen. Maar dat lukt niet altijd: drones kunnen op grote afstand of zelfs volledig geprogrammeerd vliegen. De bestuurder is dan niet in de buurt.

Voordat een drone kan worden neergehaald of onderschept, moet hij eerst herkend en gevolgd worden. En daar gaat het nog vaak mis. Drones vliegen laag en worden op radars van vliegvelden vaak niet goed gezien. “Ze gaan verloren in de ruis van reflecties van huizen, bomen en de grond”, zegt luchtmacht- en defensie-expert Peter Wijninga bij Radio 1. Als drones wel gedetecteerd worden, is het lastig om ze te volgen. Er zijn onvoldoende afweersystemen gekoppeld aan de detectiesystemen. "Waardoor we de aanwezigheid van drones constateren en vervolgens niet in staat zijn om ze te volgen."

Een drone uitschakelen kan met wapens, luchtdoelkanonnen of helikopters, maar dat is duur en riskant. Je kunt bovendien niet overal afweersystemen neerzetten. Kogels of raketten die drones uit de lucht moeten halen, kunnen ook ergens anders terechtkomen. In Polen ging het onlangs mis: een raket die een Russische drone moest raken, miste doel en sloeg in het dak van een huis.

Jammen
Een andere optie is ‘jammen’, het verstoren van het radiosignaal tussen drone en bestuurder. Alleen brengt dat weer andere risico’s met zich mee: de elektronica van vliegtuigen, de luchtverkeersleiding of hulpdiensten kunnen hierdoor worden verstoord.

De Tilburgse ondernemer Gerard Zondervan werkt aan een eigen variant met zijn bedrijf AI Armaments: drones die zijn uitgerust met kleine granaten om andere drones uit te schakelen. De munitie daarvoor wordt in het buitenland gemaakt, omdat dat in Nederland niet mag.

Veiliger oplossingen
Toch wordt er hard gewerkt aan veiliger oplossingen. Zo wordt er gewerkt aan lasers die drones kunnen uitschakelen zonder kogels of raketten, waardoor het risico op nevenschade kleiner wordt. Er wordt ook gewerkt aan netten die worden afgeschoten om drones te vangen en aan ‘interceptor-drones’ die zelfstandig op andere drones jagen en ze neutraliseren.

Defensie koopt 22 Skyranger-luchtdoelkanonnen van het Duitse Rheinmetall. Die zijn uitgerust met meerdere sensoren en wapens, kunnen 1.250 schoten per minuut afvuren en doelen op grotere afstand raken. Daarnaast is er de Smart Shooter, een automatisch richtsysteem dat speciaal bedoeld is voor laagvliegende drones.

En er wordt gewerkt met een microwave-wapen dat sterke energiegolven de lucht in stuurt en de elektronica van drones letterlijk kan verbranden. Daarmee kunnen zelfs drones met glasvezelkabelbesturing worden uitgeschakeld, want die kunnen moeilijker gehackt worden.