In een Bredase loods wordt de wereld gered door koraal te kweken
In een doodgewone loods in Breda werken Maarten van Aalst en Stan Overwijn van Branch Foundation aan iets wat bijna ongelooflijk klinkt: de wereld redden met voetbalvelden vol tropisch koraal. In grote waterbakken kweken ze razendsnel nieuw koraal dat straks de oceanen moet gaan herstellen. Wat met een proefopstelling begon op een bedrijventerrein, groeit uit tot een missie met hopelijk een enorme impact: "We willen hiermee de wereld redden."
Het idee ontstond niet in Breda, maar op Curaçao. Daar werkte Maarten als vrijwilliger mee aan het herstellen van beschadigde koraalriffen. "Mooi werk", vertelt hij, "maar ontzettend inefficiënt. Je bent uren aan het duiken en schoonmaken, terwijl het rif sneller achteruitgaat dan jij kunt bijhouden."
Terug in Nederland besloot hij met zijn huidige partners om het anders te doen. Veel anders. Waarom koraal kweken onder water als je het op het land veel preciezer kunt regelen? In hun Bredase loods bouwden ze een volledig geautomatiseerde proefopstelling: bakken vol tropisch zeewater, felblauwe lampen, pompen, sensoren én een zorgvuldig nagebootst ecosysteem met vissen, slakken en zelfs zee-egels.
En het werkt. "We kweken hier op één vierkante meter meer koraal dan je onder water ooit voor elkaar krijgt", zegt collega Stan trots.
"Zonder koraal verdwijnen de vissen en dus het voedsel."
Waarom moet dat koraal eigenlijk gered worden? "Koraalriffen zijn de kraamkamers van de oceaan", legt Maarten uit. "Zonder koraal verdwijnen vissen en verdwijnt dus het voedsel. Bovendien verliezen kustgemeenschappen hun natuurlijke bescherming en krijg je overstromingen."
Miljarden mensen zijn direct of indirect afhankelijk van riffen. Juist daarom is de snelle afsterving zo’n groot probleem. Door de opwarming van de oceanen raakt het koraaldier zijn voedende algje kwijt. Eerst verbleekt het, daarna sterft het. "Als je dus niks doet, stort een compleet ecosysteem in", zegt Stan.
De twee ondernemers hebben met hun team grootse plannen. Ze willen wereldwijd koraalfabrieken neerzetten waarin sterke, gezonde koralen worden gekweekt. De loods in Breda is de eerste stap: hier bewijzen ze dat hun methode werkt en worden nieuwe technieken getest.
"Onze droom is om minstens vier voetbalvelden per maand terug te planten", zegt Maarten. "Dat klinkt groot, maar dat moet ook. De snelheid waarmee riffen verdwijnen is nog veel groter."
De koralen groeien eerst op kleine ‘plugs’ waaraan ze zich hechten. Als ze groot genoeg zijn, worden ze uitgeplant in zee. Door duikers of met innovatieve methodes zoals biologisch afbreekbare netten. Per land wordt bepaald wat het meest efficiënt is.
" Pas als we overbodig zijn, hebben we gewonnen."
Maar in Breda draait het niet alleen om kweken. Samen met universiteiten werkt het team aan manieren om de algen waarvan het koraal leeft hittebestendiger te maken. Zo hopen ze riffen niet alleen te herstellen, maar ook klaar te maken voor de toekomst.
De mannen doen het vol overtuiging. "We willen later niet zeggen dat we meer hadden kunnen doen", zegt Maarten. "Als straks overal ter wereld koraalfabrieken draaien en riffen zichzelf weer kunnen herstellen, dan zijn wij klaar. Dan zijn we overbodig en hebben we gewonnen. En dat is precies de bedoeling."