We vinden het tegenwoordig heel normaal om als monster over straat te lopen tijdens Halloween. En deze vrijdag op Black Friday, de laatste vrijdag van november, maken we er een sport van om de beste koopjes binnen te harken. Buitenlandse tradities lijken populairder dan ooit. Maar waarom nemen we deze zo massaal over?

We leven in een tijd waarin we veel behoefte hebben aan tradities, zegt traditiedeskundige Ineke Strouken. "Je zou zeggen dat tradities juist verdwijnen of vervangen worden, maar door onze ontzettend diverse samenleving zie je dat er alleen maar tradities bijkomen." Ze vertelt dat het in Nederland een trend is om feesten en tradities te adopteren, zoals Keti Koti en ramadan. "We zijn heel sfeergevoelig en tradities geven kleur aan de samenleving. Zonder zou het supersaai zijn."

William Arfman houdt zich als religiewetenschapper aan de Universiteit van Tilburg bezig met tradities en rituelen. Volgens hem hebben tradities te maken met een bepaalde behoefte op een bepaald moment. "De Nederlandse cultuur is volgzaam en laat zich sterk beïnvloeden door populaire cultuur: films, games, muziek, en sociale media", zegt hij. "Omdat we niet per se standvastig vasthouden aan eigen tradities hebben, ontstaat er ruimte voor nieuwe."

Waarom slaat Black Friday zo aan?
De Verenigde Staten zijn voor Nederlanders vaak een trendsetter. Een goed voorbeeld is Black Friday, waarbij de kortingen je om de oren vliegen. "Black Friday is ontstaan ​​toen grote ketens en winkeliers in Amerika merkten dat mensen vóór Thanksgiving helemaal niet met Kerst bezig zijn", vertelt Arfman. "Thanksgiving valt altijd op een donderdag. De vrijdag na Thanksgiving is daarom een ​​perfect moment voor Black Friday. Het voelt als het begin van het kerstseizoen."

In Nederland is er geen echte start van het feestseizoen maar ook voor ons is eind november een goed moment om te gaan shoppen. "Black Friday past perfect bij de Nederlandse cultuur: we zijn een zuinig volkje en houden van koopjes", vult Strouken aan. "Het heeft een enorme aantrekkingskracht op ons."

De marketing van bedrijven speelt een rol bij het grootmaken van zo'n traditie. "Dat is bij Valentijnsdag natuurlijk ook zo", zegt Arfman. "Toen ik jong was, werd je nog uitgelachen als je iets voor je vriendinnetje gekocht. Nu heb je bijna een probleem als je niks leuks voor je partner doet. Dat komt ook door slimme winkeliers met goede reclames."

Gaan wij in Nederland ook Thanksgiving vieren?
Thanksgiving zou volgens Arfman in Nederland niet aanslaan. "Dit feest heeft een echte Amerikaanse historische context die niks met Nederland te maken. Ook hebben Nederlanders al andere feesten waarbij we samen met familie en vrienden eten, zoals Kerst en Sinterklaas. We hebben geen behoefte aan nog een eetfeest in dezelfde periode."

Waar we juist wél zin in hebben, is iets anders dan de realiteit. Denk aan Halloween. "Halloween is oorspronkelijk de avond vóór Allerheiligen. De tradities rond Allerheiligen zijn we in ons land grotendeels kwijtgeraakt. Hierbij draaide het om overledenen en het hiernamaals. Halloween is ook een feestdag waarbij het gaat om de dood en spannende dingen."

En dat verkleden past bij onze samenleving, ziet Strouken. "We trekken een spooky pakje aan en beleven een avontuur wat je in het echte leven niet wil beleven. Je wil geen spook of monster zijn, maar in een andere wereld is het zo ontspannend. Je gaat helemaal op in een rol."

Van traditie naar traditie
Volgens de traditiedeskundige zijn tradities altijd iets van nu, niet iets van vroeger. "We gaan van traditie naar traditie. Oude feesten blijven bestaan ​​maar veranderen van vorm, zoals zwarte piet roetveegpiet werd. We nemen feesten van nieuwe Nederlanders over en er komen buitenlandse tradities bij. Dat is heel bijzonder."