Boswachter Frans Kapteijns deelt wekelijks zijn kennis van de natuur. Iedereen kan vragen insturen via [email protected]. Dit keer besteedt Frans onder meer aandacht aan een bladkevertje zonder naam, een mysterieus bewegend stofje en een onschuldige vlinder, met een minder onschuldig rupsje.

Ieder weekend is er ook een nieuwe aflevering van de Stuifmail-podcast. Beluister de podcast hier:

Wat voor insectje zat op de keukenmuur van Cora?

Op de tegels in de keuken van Cora Peemen zat een piepklein kevertje. Het was even zoeken, maar het gaat om een bladkever met de Latijnse naam Longitarsus suturellus. Het beestje liet zich niet makkelijk vinden, omdat het geen Nederlandse naam heeft.

Bij veel bladkevers zijn de lichamen rond of halfbolvormig. Meestal eten ze, zoals de naam al suggereert, bladeren, maar sommigen leven van stuifmeel. De kever in Coras keuken is halfbolvormig en heeft lichtgele dekschilden met een centrale donkere streep die breder wordt rond het schildje. De Longitarsus suturellus bladkevers kom je in ons land vooral tegen in de buurt van Jacobskruiskruiden. 

Een prachtige Spaanse vlinder

Wilrie van Soerland vond tijdens haar vakantie in het buitengebied van Cambrills een prachtige vlinder. Het beestje ging braaf op haar hand zitten, waardoor ze hem goed kon bewonderen. Deze 'prachtbeer' is een trekvlinder en hoort thuis in de familie van spinneruilen, in de onderfamilie van de beervlinders. Een beervlinder die in ons land voorkomt is de Phegeavlinder: 

'Wat zit er op mijn Hortensia?'

L. Raaijmakers zag begin oktober iets op een hortensia zitten en vraagt zich af wat het was. Ik herkende de prachtige witte vlek, die op een gamma-teken lijkt meteen, dus dacht ik aan een gamma-uil. Toch vond ik hem er anders uitzien dan de meeste gamma-uilen. Dit beestje was namelijk veel donkerder, en de gewone variant heeft geen zilverwitte, maar lichtgele gammatekens. Ab H. Baas fotografeerde eerder al zo'n gewone gamma-uil en daarop zijn de verschillen goed te zien. 

Ik dook in de boeken en denk dat het beestje op de foto van L. Raaijmakers een getekende gamma-uil is. Je kunt één van deze nachtvlinders treffen van april tot en met oktober op allerlei kruidachtige planten, zoals kamillesoorten, brandnetel en dovenetel. Overigens komt de getekende gamma-uil meer voor in het zuiden, dan in het noorden van ons land. 

Een mysterieus rood-wit spinnetje

Marian van der Meulen zag in oktober, op de onderkant van een hazelaarblad, een kleine spin in bijzondere kleuren. Aan het ronde lichaam is meteen te zien dat het gaat om een kogelspin. Dat is een spinnetje met een aardig forse familie, zo'n 2300 soorten. De zwarte weduwe is de bekendste kogelspin, maar die komt in Nederland niet voor.

Deze kogelspin, met het roze/rode lichaam, lijkt een tandkaak of vergeten tandkaak te zijn. Deze soort maakt, in tegenstelling tot de meeste andere kogelspinnen geen groots web, maar een wirwar van gespannen draden. Heel bijzonder is dat deze kleine spin niet terugschrikt voor een gevecht met de grotere wespensoorten. De naam "tandkaak" verwijst naar de grote, getande kaken van de mannetjes.

Een bewegend stofje

Daan Veulings zag in haar badkamer een stofje bewegen dacht ze. Toen ze beter keerk, zag ze dat er een klein larfje in en uit ging. Wat Daan zag was geen stofje, maar de rups van een micronachtvlinder, familie van de zakdragers. De rupsen verschuilen zich namelijk in een zelfgemaakte zak, om hun kwetsbare achterkant te beschermen. Ze maken hem van plantenmateriaal, stukje stof, kleine steentjes, takjes en zelfs zandkorrels. 

Eekhoorns op een boomstam

Leo en Annie Peters stuurden een mooi filmpje van twee eekhoorns op een boomstam die achter elkaar aan het rennen waren. Hun vraag was waarom ze op die manier achter elkaar aan sprinten. 

Enerzijds bereiden ze zich voor op de winter, ze zijn heel druk in de weer om genoeg voedsel te vinden om een vetlaag op te bouwen. Dat drukke gesprokkel ziet eruit alsof ze achter elkaar aanjagen. Eekhoorns paren daarnaast twee keer per jaar, en het geren kan dus ook een versierpoging zijn.

Het lijkt een takje, maar is een rups

Robert van Oorschot zag in zijn achtertuin in Helmond een rups, maar het had niet veel gescheeld of hij had hem gemist. Niet gek, want op de foto zie je hoe veel de rups onderdeel van de Esdoorn lijkt waar hij opzit. Deze spannerrups heeft een gekke manier van voortbewegen, omdat hij in het midden geen pootjes heeft. Daarom moet hij zich steeds in een boog omhoog spannen. Nu heeft de rups nog een groen-bruine schutkleur, maar straks wordt hij een peper- en zoutvlinder, die zijn naam eer aan doet met de bijzondere zwart-witte kleur:

Schrikken van de bel

Toen de buurvrouw aan wilde bellen, schrok ze van het grote insect dat naast de bel zat. Mandy maakte een mooie foto van de nachtvlinder naast haar deurbel en vroeg of de aanname klopte dat dit een doodshoofdvlinder is. Dat heeft ze goed opgespeurd. Doodhoofdvlinders zijn nachtvlinders die van oorsprong in Zuid-Europa voorkwamen, maar inmiddels ook vaak in ons land te zien zijn. 

Ze eten vooral honing en proberen dan ook honingbijennesten binnen te dringen. Omdat ze perfect tussen de raten van bijen passen, kunnen bijen hen niet steken. In honingbijenkasten van een imker is dat anders: raten zitten daar verder uit elkaar en de honingbij kan de vlinder daad wel raken en dus doodsteken.

Dat de buurvrouw schrok is trouwens onnodig: de vlinder doet niets, maar de rups kan daarentegen gemeen bijten als hij wordt opgepakt:

De volwassen doodshoofdvlinder maakt een vreemd geluid als hij of zij verstoord wordt en jaagt zo de belager weg. Ook de rups is in staat om een afweergeluid te maken. Dat bestaat uit klikkende geluiden die met de kaken worden geproduceerd.

Bijzondere paddenstoelen

Wim van der Zanden kwam tijdens een wandeling in de duinen bij Zoutelande twee paddenstoelen tegen, die hij nog nooit had gezien. Hij vroeg zich af wat voor soort paddenstoelen dit waren. Het gaat hier om goudhoedjes, dit zijn forse paddenstoelen die vooral in oktober en november te spotten zijn. De hoed kan maar liefst 25 centimeter groot worden. 

 Goudhoeden leven van de afbraak van dood organisch materiaal en zijn dus echte opruimers. Ze geven een voorkeur voor zandgronden en dan kan je ze vinden in bossen, parken, maar ook op grasvelden. Heel bijzonder is dat de goudhoed paddenstoelen vaak met velen bij elkaar staan. Twintig jaar geleden was deze paddenstoel nog zeldzaam, maar inmiddels niet meer. 

Twee sprinkhanen in een roos

In de rubriek mooie foto's mag deze foto van Antje de Bruyn niet ontbreken. Romantischer kan bijna niet. De sprinkhanen in de roos zijn een mannetje en een vrouwtje. Het is goed te zien wie wie is, want het vrouwtje 'draagt de sabel'.  Dat wil zeggen dat het een vrouwelijke sabelsprinkhaan is. Hoewel de naam doet vermoeden dat dat een stoer wapen is, gaat het om een legboor, die het vrouwtje gebruikt om haar eitjes in de grond of in boomschors af te zetten. 

Natuurtip

Winterwandeling
Een natuurwandeling in de winter... saai? Allesbehalve! Ook in de winter is er genoeg te zien in de natuur. Elk seizoen is anders en heeft zijn eigen unieke kenmerken. In de winter kun je op een heerlijk frisse dag genieten van de rust in de natuur, de fluitende vogels, en scharrelende dieren in de bossen. Kom een frisse neus halen!

Buitenplaats Zevenhutten
Rondom de buitenplaats ligt een bijzonder natuur- en recreatiegebied. Op het terras van de buitenplaats geniet je van vergezichten op de landelijke omgeving. Op georganiseerde evenementen dagen is er een smaakvolle kaart voor een ontbijt, lunch of borrel in de buitenlucht. In het Natuuratelier kun je dan ook neerstrijken voor een kop koffie. De deur van het natuuratelier, staat open voor jouw verhalen.

Meer informatie: 
· Deelname is gratis, aanmelden via deze link

· Vertrekpunt parkeerplaats van Buitenplaats Zevenhutten Hapseweg Cuijck

· Meer informatie, zie deze link.

Winter op Zevenhutten, Cuijck
Zaterdag 14 juni van 09.00 uur tot 11.30 uur