Het mag niet, dus is het interessant: op OBS De Linth in Helmond krijgen leerlingen van groep 8 dinsdagmiddag vuurwerkles. Hoewel het dweilen met de kraan open lijkt, als je kijkt wat kinderen via TikTok voor hun kiezen krijgen, blijft de preventie het braaf proberen. Zodat iedereen met alle vingers het nieuwe jaar ingaat.

"Hoe oud moet je zijn om een nitraatje af te steken?", vraagt een 12-jarig jochie. Voor de klas staan twee BOA's en iemand van Halt. "Een nitraatje?", herhaalt de meester met verbazing in zijn stem. "Oké, oké. Een nitraat", corrigeert het manneke zichzelf. Waar hij die kennis van heeft, mag Joost weten. Maar tijdens de les blijkt het internet een ware kennisbank voor vuurwerkspelletjes.

Daar onderscheidt deze klas zich van de klassen van vroeger. Vuurwerklessen van Halt zijn dan al jaren uit, maar met alle filmpjes op het internet en sociale media krijgen jongeren met een swipe allerlei domme ideeën toegestuurd. "Alleen zie je het daar nooit foutgaan", merkt dezelfde jongen op. "Dat doen ze er niet bij."

Leerzaam en gevaarlijk
"Ze maken alles mee", zegt meester Jim van Ooijen over het social media-gebruik van zijn kinderen. Hij geeft les aan groep 8 op De Linth en probeert de pre-pubers tijdens hun gastles een beetje in bedwang te houden.

"Aan de ene kant is het internet heel leerzaam, aan de andere kant krijgen ze ook dingen te zien die niet voor kinderen zijn bedoeld." Het eeuwige, duivelse dilemma van de tijdsgeest.

Thunderkingroulette
Al snel vuren de leerlingen de voorbeelden door het klaslokaal. Zo valt ook de term 'thunderkingroulette', omdat een van de jongens dat op TikTok heeft gezien. Thunderkings zijn een vorm van verboden vuurwerk. En als je daar een roulettevorm aan toevoegt, is het een levensgevaarlijk spel waarbij het vuurwerk in het rond vlamt. Wie geraakt wordt, of waar-ie op schiet, is in dit geval het roulette-aspect. En dat krijgen kinderen op TikTok voor hun kiezen.

"Jij zegt het met een big smile, maar ik vind dit helemaal niet grappig. Ik schrik hiervan", zegt de meester tegen zijn leerling. Vooral de jongetjes in de klas spreken van cat1- en cat2-vuurwerk alsof het de normaalste zaak van de wereld is. Op het internet is het toch allemaal te vinden. Hun persoonlijke voorpagina's staan er vol mee.

'Nu al meegeven'
Daar komt in dit geval de gemeente Helmond om de hoek kijken. BOA's en politieagenten treden namelijk vooral op bij overlast, maar de gemeente ziet de kans om van tevoren al het een en ander in de oren te knopen.

"We proberen kinderen nu alvast mee te geven wat de impact is als het misgaat en hoe je met vuurwerk om moet gaan", vertelt beleidsadviseur Julia Overberg. "Ze mogen zeker een feestje vieren, maar liever zonder knallen."

Geen knal, wel bal
Misschien ken je de reclame van vroeger nog wel: 'je bent een rund als je met vuurwerk stunt'. Diezelfde boodschap wordt op Helmondse scholen verkondigd, maar dan in een ander jasje. "Geen knal, wel bal." Geen vuurwerk, wel feest. Al blijft het altijd maar de vraag of leerlingen hiernaar luisteren.

"Het is vooral een stukje groepsdruk", ziet meester Jim. "Daar maken mijn collega's en ik ons altijd wel zorgen om." Dit gebeurt buiten school om, namelijk. En dan maakt het voor docenten soms ongrijpbaar. "Je hoopt dat ze het in hun oren knopen, maar je bent je bewust dat je beperkte invloed hebt. Dus moeten we het met de ouders oppakken, als team. En dan is het elke jaarwisseling weer hopen dat je leerlingen met tien vingers weer terugkomen."