Bijzonder Chinees behang hing in kamer van rijke Bredase familie
Jarenlang heeft het in een depot gelegen: een zeldzaam Chinees behang waarmee een rijke Bredase familie de ontvangstkamer decoreerde. Hiermee werd indruk gemaakt op het bezoek. Maar hoe oud is dit bijzondere behang nou eigenlijk en hoe Chinees?
Hugo Cantzlaar en zijn vrouw Geertruij Kamerling waren rijke lieden uit Breda. Met hun invloedrijke contacten en aanzienlijke financiële middelen konden zij zich een bijzonder interieur in hun chique huis aan de Ginnekenstraat veroorloven. De ontvangstkamer was het hart van huis, met het Chinese behang als eyecatcher. Bij toeval is het behang bewaard gebleven. Nu is deze kamer nagebouwd in het Stedelijk Museum Breda.
In de derde aflevering van Kluizen van Brabant op Brabant+ geeft collectiebeheerder Amanda Elshout van het museum uitleg. “Chinees behang, een Boeddhabeeld, zilver of porselein: met ons interieur laten we al eeuwen zien wie we zijn. De achttiende-eeuwse wandbekleding uit de Ginnekenstraat is daar een goed voorbeeld van. Vaak werden er bloemen of vogels afgebeeld op het behang, maar deze bijzondere variant laat daarentegen voorstellingen uit het dagelijks leven in China zien."
Het nieuwe seizoen van Kluizen van Brabant is vanaf nu te zien op Brabant+. In deze serie gaat historicus Patrick Timmermans op zoek naar de verhalen achter bijzondere objecten in de depots van Brabantse musea, archieven en andere collecties.
Hoe oud is de bronzen speerpunt van het gilde in Oirschot? Wat doen die rare stenen in het park van kasteel Heeswijk? En wat is er gebeurd met de Engelse piloot Charles Hall, die in de Tweede Wereldoorlog over Brabant vloog? Om antwoord te vinden op deze en andere vragen gaat Patrick bij verschillende deskundigen en andere betrokkenen langs. En zo komen zij samen tot nieuwe inzichten en verrassende uitkomsten.
Maar hoe uniek is dit Chinese behang dan? “Er zijn wel meer mooie voorbeelden, zoals op landgoed Oud Amelisweerd. Op naar Utrecht dus om een vergelijkend warenonderzoekje te doen.
Behang heeft weinig met China te maken
Hilda Groen heeft onderzoek gedaan naar deze interieurtrend in de voorname Nederlandse huizen van toen. De kamers van Oud Amelisweerd zijn werkelijk prachtig bespannen met Chinese voorstellingen. “Maar wat we zien heeft soms niet echt veel met China te maken: de behangsels werden speciaal voor de West-Europese markt gemaakt, grofweg in de periode 1750-1800”, zegt ze. Dat zou dan mooi kloppen met de jaren dat Hugo en Geertruij in het huis aan de Ginnekenstraat woonden.
Terug naar het museum in Breda, waar de Chinese student kunstgeschiedenis Yang Hu op ons wacht. “Inderdaad, een Chinese toerist in Breda zou maar weinig van thuis op de voorstellingen herkennen. Het is een geïdealiseerd plaatje. Op het ene behang zien we alleen maar mannen, die handel drijven of een spelletje aan het doen zijn. Op het andere staan vrouwen in prachtige gewaden en kinderen afgebeeld: dit is meer de binnenwereld van de huiselijke omgeving." Maar of we ook aan de hand van symboliek iets kunnen zeggen over hoe oud dit Chinese behang nu is?
Amanda heeft in het depot van het museum nog een paar zakken met snippers uit oude boeken, die blijkbaar als versteviging achter het behang waren geplakt. Bij de restauratie zijn deze fragmenten bewaard gebleven. Zou hier dan een jaartal of andere tijdsindicatie op staan?
Voor het antwoord kijk je naar de derde aflevering van Kluizen van Brabant op Brabant+.