Britse fotograaf overleden die Helmondse carnaval wereldkunst maakte
De wereldberoemde Britse fotograaf Martin Parr is overleden. In 2012 hoste hij vier dagen lang mee tijdens de Helmondse carnaval en vereeuwigde daar de meest ‘gewone’ en alledaagse tradities. Parr stak in zijn foto’s graag de draak met de maatschappij, en ook Keiestad bleef in zijn iconische werk niet gespaard.
"Op het moment dat mensen nauwelijks meer acht op hem slaan, fotografeert hij ze", zo omschrijft Museum Helmond de werkwijze van de bekende fotograaf het best.
Op de foto: een man in een konijnenpak met een tros wortels om zijn nek en een vrouw in een wat knullige, beschonken versie van Smurfin. Ze kijken naar de optocht die voorbijtrekt, precies het soort moment waar Parr op jaagt.
Parr in Helmond
Het is een van de vele beelden die Parr in februari 2012 maakt. Vier dagen lang trekt hij door cafés, feesttempels, optochten en plechtigheden in de Keiestad om het carnaval vast te leggen. Geen enkele achterafzaal of verloren plein ontsnapt aan zijn lens.
Een prins die nonchalant een kroketje uit de muur haalt, een jochie dat een atje meedoet, en een foto waarop Parr zelf verveeld tegenover een vrouwelijk clowntje zit.
Jong geleerd is oud gedaan, een van de foto's die de fotograaf maakte in Helmond:
Die laatste foto zou later terugkeren in zijn boek Bored Couples, waarin foto’s van verveelde stellen van over de hele wereld zijn gebundeld. De vonken spatten er bepaald niet vanaf op de foto's van de stellen.
Kritisch
Parr begon zijn carrière in Groot-Brittannië en brak door met kleurrijke foto’s van de meest simpele alledaagse taferelen. Daarbij stak hij graag de draak met de consumptiemaatschappij.
Hij fotografeerde toeristen die zonnebaden op smoezelige stranden naast uitpuilende prullenbakken, mensen die elkaar nadoen bij de Toren van Pisa en stellen die verveeld langs elkaar kijken.
En verveeld stel en een man die op een bijzondere plek ligt te zonnebaden. Typische werken van Parr:
Zijn werk bevat vaak een kritische ondertoon. "De staat waarin we allemaal verkeren is afschuwelijk," zei hij eens tegen het Franse persbureau AFP. "We zijn te rijk. We verbruiken alles." Hij doelde daarmee op massatoerisme en de gevolgen ervan voor grote steden.
Sinds 1994 was Parr lid van het prestigieuze Magnum Photos, waar hij drie jaar president was. Vervolgens trok hij Europa en Azië door om ook daar het ‘alledaagse’ vast te leggen. waardoor hij uiteindelijk ook in de kroegen en cafés van Keiestad terechtkwam.
Portretten van Helmonders
Later dat jaar opende Museum Helmond een grote expositie met zijn werk. De carnavalsfoto’s trokken volle zalen: dansende prinsen, hossende mensen en een stad die zich ongefilterd liet vastleggen. In het eerste half jaar kwamen er 14.000 bezoekers op af.
Tijdens zijn verblijf schoot Parr ook portretten van bekende en minder bekende Helmonders: brandweermannen, politieagenten, burgemeester Fons Jacobs, toenmalig stadsdichter Bert Kuijpers en kunstenaar Evert Slegers. Dat laatste portret vond hij zelf het meest geslaagd. De foto’s waren bedoeld voor zijn persoonlijke archief, al kregen de geportretteerden wel een kleine afdruk mee naar huis.
In 2021 kreeg Parr de diagnose kanker. Toch bleef hij fotograferen tot het laatste moment. De kunstenaar die Helmond zo trefzeker vastlegde in al zijn ‘alledaagsheid’ is 73 jaar geworden.
Een kroketje wordt uit de muur gehaald bij de snackbar. Typisch carnaval toch?