Het schoonmaken van een stuk vergiftigde gemeentelijke grond langs de N2 in Eindhoven duurt te lang. Dat schrijft de rechtbank Oost-Brabant in een uitspraak over een zaak tussen de gemeente Eindhoven en het bedrijf van Pierre Daas uit Wintelre. Volgens de rechtbank is er ‘zeer lang gewacht’ om de grond te saneren en heeft de vervuiling zich verder verspreid. 

Het bedrijf van Daas huurde de grond van de gemeente en veroorzaakte de verontreiniging. In maart vorig jaar werd op het terrein in Eindhoven een mestzak gevuld met afvalwater. In de zak kunnen ongeveer vijf of zes tankwagenladingen, wat volgens een snelle rekensom neerkomt op ongeveer 180.000 liter afvalwater. Maar de inhoud van de mestzak liep volledig leeg en kwam in de grond en in de sloot terecht. Daardoor is de grond vergiftigd, zijn bomen overleden en dreigen andere gewassen af te sterven.

Opruimen duurt te lang
Meteen na de vervuiling is de sloot leeggepompt en is ook een deel van de grond afgegraven. Maar dat was niet voldoende, er moest meer grond afgegraven worden. Meerdere keren kwam Daas met een plan over hoe en wanneer de grond dan wel opgeruimd zou worden, maar tot nu toe is dat niet gebeurd.

Na een lang traject besloot de gemeente een dwangsom op te leggen. Dat is een soort bestuurlijke boete die betaald moet worden als een bedrijf regels overtreedt. Overheden hopen met dat drukmiddel dat het probleem wordt verholpen.

De dwangsom houdt in dat de gemeente bij drie verschillende controles kijkt of de vervuiling weg is. De eerste twee controles zijn inmiddels geweest en de vervuilde grond is nog niet weggehaald. Dat betekent dat Daas twee keer 24.000 euro moet betalen aan de gemeente aan dwangsommen.

Vervuiling verspreid zich
Daas was het daar niet mee eens en ging in bezwaar tegen de dwangsom. Ook stapte hij naar de rechtbank voor een zogeheten voorlopige voorziening. Dat houdt in dat de rechtbank kijkt of de dwangsom nu wel of niet in mag gaan, terwijl de andere juridische procedures nog lopen.

Terwijl de procedures lopen, zit de vervuiling nog steeds in de grond en verspreid zich verder. De bomen zijn al lang overleden, maar de vervuiling wordt als een langzame olievlek steeds groter op het terrein, zo blijkt uit verschillende metingen die de gemeente en andere overheidsorganisaties hebben gedaan. De vervuiling zat eerst op ongeveer 500 kubieke meter grond, inmiddels is dat minstens 4.500 kubieke meter.

Naast de vervuiling van de grond, speelt er nog iets anders mee. De gemeente Eindhoven heeft de grond onlangs in erfpacht gegeven aan ASML, dat in het gebied wil uitbreiden. Er is nog geen datum bekend waarop de grond overgedragen moet worden, maar “dat moet wel zo snel mogelijk”, zei een ambtenaar van de gemeente eerder.

Faillissement
Bij de zitting, eind november in Den Bosch, zei Daas dat hij vreest failliet te gaan door de hoge kosten van het schoonmaken van de grond. Bij het eerste plan dat is opgesteld door een aannemersbedrijf, werden de kosten geschat op tussen de 1,2 en 1,5 miljoen euro. “Dat geld heeft de heer Daas niet. Er is een aansprakelijkheidsverzekering, maar die dekt de kosten maar tot 500.000 euro”, zei de advocaat van Daas op de zitting.

De ondernemer wilde daarom op zoek naar andere manieren om de grond schoon te maken. Hij had daarvoor een externe deskundige meegenomen, die vertelde dat er biologische manieren zijn om de vervuiling op te lossen. Daarbij worden planten op het gebied geplant die er ongeveer een jaar tot twee jaar zijn en de giftige stoffen opnemen.

'Spoedeisend milieubelang'
De rechtbank zegt daarover nu dat er al in mei 2024 een goedgekeurd plan lag, maar het bedrijf vervolgens 15 maanden heeft stilgezeten. “Dat er kostbare tijd is verstreken, waarin eventueel een andere deskundige al een ander plan had kunnen presenteren, komt daarom naar het oordeel van de voorzieningenrechter voor rekening en risico van eiseres zelf.”

Volgens de rechtbank is er een ‘spoedeisend milieubelang’ om de vervuiling van de grond zo snel mogelijk op te ruimen. Het is nog niet bekend wanneer er daadwerkelijk wordt begonnen met het schoonmaken van de grond.