Mag je een opgezet dier in huis hebben? Dit zijn de regels
De inspectie heeft onlangs bij een 24-jarige handelaar uit Brabant negentig illegaal opgezette dieren in beslag genomen. Hij had onder meer een zwarte beer, leeuwen, apen en beschermde vogelsoorten in zijn bezit, maar kon niet aantonen dat deze legaal waren verkregen. Wat mag je wel en niet doen met opgezette dieren?
In Nederland gelden Europese en internationale afspraken om bedreigde diersoorten te beschermen. Zo vallen veel beschermde dieren en planten onder CITES, een internationaal verdrag dat de handel in bedreigde dier- en plantsoorten beschermt. De regels zijn ook van toepassing op dieren of producten daarvan, levend of dood.
Wie een dier of object van een beschermde soort dat onder CITES valt bezit, zoals ivoor, schedel of huid, moet kunnen aantonen dat het legaal is verkregen. Dat gebeurt met een zogenoemd CITES-document of ander bewijs van legale herkomst. Zonder dat bewijs kan de inspectie spullen in beslag nemen en kan de eigenaar een boete krijgen en zelfs strafrechtelijk vervolgd worden.
Voor vogels gelden daarnaast de EU Vogelrichtlijn en de Omgevingswet, waardoor het bezitten en opzetten van in het wild levende vogels in principe verboden is. Onder bepaalde voorwaarden kun je hier een vrijstelling voor krijgen. Zo moet de vogel buiten jouw schuld zijn overleden en je moet binnen drie dagen een melding doen bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en een uniek merkteken aanvragen. De vogel mag niet verkocht worden.
Mag ik mijn overleden hond of kat opzetten?
Gefokte vogels vallen niet onder deze beschermingsregels. Die mag je wél opzetten en bezitten. Dat geldt ook voor de meeste huisdieren, die niet beschermd zijn. Een overleden hond, kat of cavia mag je dus door een preparateur laten opzetten zonder vergunning.
Voor veel dieren die van nature in het wild leven in Europa, gelden extra regels. Het gaat daarbij bijvoorbeeld over roofvogels, uilen, spechten, bevers, egels, amfibieën en eenden.
Vrijstelling
Deze dieren zijn beschermd door de Europese natuurwetgeving en om ze op te kunnen zetten heb je een omgevingsvergunning nodig. Voor zo'n vergunning moet je kunnen aantonen dat het voor onderzoek of onderwijs is. Kun je dat niet, dan krijg je geen vergunning. Particulieren krijgen dus vrijwel nooit die toestemming.
Dieren als een haas, konijn of een wild zwijn zijn in Nederland beschermde inheemse diersoorten. Het is verboden om deze dieren in bezit te hebben. Er is wel één belangrijke uitzondering: als het dier is gedood door iemand die daarvoor een vergunning heeft of als het dier aantoonbaar in het wild is gestorven zonder jouw schuld of betrokkenheid. Dan mag je het dier wel bezitten en laten opzetten.
Omgevingsvergunning
Voor exotische dieren als tijgers of apen moet je altijd CITES-documenten hebben. Soms moet je daarnaast ook nog een omgevingsvergunning aanvragen. Als je deze niet hebt kunnen de dieren in beslag worden genomen.
Een opgezet dier in huis hebben mag dus, maar niet altijd. Voor veel wilde en beschermde diersoorten zijn aanmeldingen, merktekens of vergunningen nodig.