Supermarkt open met kerst omdat wij ons niet kunnen inhouden, zegt expert in Eindhoven

In bijna de helft van alle Nederlandse supermarkten kun je op eerste kerstdag boodschappen doen. Op tweede kerstdag is dat percentage zelfs zo'n 90 procent. Het zijn eigenlijk bizarre getallen, zegt expert Paul Moers. "Maar de supermarkten hebben geen keus. Als de consument iets wil, dan krijgt-ie het. En de consument wil tegenwoordig van alles, hoe krankzinnig ook."

Laten we beginnen met een klein beetje duiding: die percentages klinken misschien bijzonder, maar ze zijn eigenlijk niets nieuws. Tot en met 2021 steeg het aantal elk jaar, maar de laatste drie jaar blijft het aantal supermarkten dat open is tijdens de feestdagen nagenoeg gelijk. 

"Op zich is dat logisch. Je hebt het grootste deel van de supermarkten dat met kerst open wil zijn wel gehad”, zegt supermarktdeskundige Paul Moers. Sommige kleine supermarkten of winkels in gereformeerde gemeentes kunnen uit geloofsovertuiging niet meedoen. Maar de grote ketens? Die moeten wel, zegt de expert.

"Bij supermarkten is de winstmarge immers heel klein, dus ook het verschil tussen winst en verlies is minimaal. Supermarkten willen die omzet niet verliezen.” En daarom is juist die kerstperiode nu zo belangrijk, want rond de kerst zien supermarkten een gigantische omzetstijging.

“Dat zie je mogelijk ook aan je eigen koopgedrag in deze periode. Je wilt niet weten wat mensen allemaal in huis halen omdat de feestdagen zijn aangebroken. Die inkomsten wil geen enkele supermarkt mislopen. Dat is ook de reden dat supermarkten tegenwoordig open willen zijn op zondagen.”

Dat is een trend die volgens hem overal in de wereld gaande is: de zogenoemde 24 uurseconomie.  “We vinden het normaal dat we iets moeten kunnen halen als we het willen hebben. En dat moet direct. Je staat ervan versteld hoeveel mensen op het laatste moment met kerst naar de supermarkt scheuren om een boodschap te doen.”

Oftewel: de wil van de consument is wet. "Want je kunt als supermarkt eigenlijk niet tegen die wil ingaan. Dan loopt de consument bij je weg. Je moet als supermarkt dus wel meegaan in de maalstroom." Supermarkten concurreren elkaar daarom kapot tijdens de kerstdagen. "Want er zijn heel veel supermarkten. Als er eentje opengaat met kerst, wil de ander ook open zijn."

Maar maakt het dan dat nog uit wanneer je je kerstinkopen doet, bijvoorbeeld omdat je kersverse roma-tomaatjes en rucola wilt op tweede kerstdag?

“Zeker niet. Die aanvoer van supermarkten is continu in gang, ook met kerst. Iets komt een distributiecentrum binnen, maar gaat er meteen weer uit. Er is in die centra tegenwoordig niet eens meer plek meer om voorraad op te bouwen. Distributiecentra zijn onwaarschijnlijk nauwkeurig georganiseerd”, besluit Moers.