Meer dan de helft van de professionele geitenhouderijen in Nederland ligt te dicht bij kwetsbare locaties zoals verzorgingstehuizen en kinderopvangcentra. Dat blijkt uit onderzoek van het Financieele Dagblad (FD). Vooral in Brabant staan veel geitenbedrijven in de buurt van zogenoemde gevoelige bestemmingen.

Het FD onderzocht samen met Company.info bijna zeshonderd kwetsbare organisaties die binnen één kilometer van een geitenhouderij liggen. Voor het onderzoek verzamelde het dagblad bedrijfsregistraties van 368 geitenbedrijven en combineerde die met een lijst van kwetsbare locaties. Daaronder vallen plekken waar mensen langere tijd verblijven, zoals basisscholen, kinderopvangcentra en zorginstellingen voor ouderen. Woonhuizen zijn daar niet in meegenomen.

Mensen die binnen een straal van één kilometer van een geitenhouderij wonen, lopen een verhoogd risico op een longontsteking. Geitenhouderijen stoten een combinatie uit van fijnstof, micro-organismen en endotoxinen. Fijnstof kan luchtwegklachten veroorzaken en bacteriën verspreiden, terwijl endotoxinen ontstekingsreacties in de longen kunnen opwekken. Dat is vooral risicovol voor mensen met aandoeningen als astma of COPD en voor mensen met gezondheidsproblemen.

Longontsteking
Volgens de Gezondheidsraad neemt de kans op een longontsteking op een kilometer afstand met 19 procent toe. Die conclusie is gebaseerd op tien jaar RIVM-onderzoek. Op een afstand van een halve kilometer is het risico zelfs 73 procent hoger. Het FD telde 119 kwetsbare locaties binnen die straal.

In Noord-Brabant ligt 71 procent van de geitenhouderijen in de buurt van een kwetsbaar bedrijf. Het gaat om 62 houderijen die dicht bij 145 kwetsbare locaties staan. Van die bedrijven liggen er 29 binnen een straal van een halve kilometer.

'Zorgwekkend'
‘Zorgwekkend’, noemt hoogleraar vergelijkende pathologie Thijs Kuiken (Erasmus MC) de cijfers in de krant. Volgens hoogleraar milieu-epidemiologie Lidwien Smit geven de gebruikte data van de Kamer van Koophandel geen volledig beeld. “Het gaat uiteindelijk om waar de dieren en stallen staan en dat is niet altijd hetzelfde als de bedrijfslocatie.”

De Gezondheidsraad wilde eerder deze maand maatregelen om de gezondheidsrisico's tegen te gaan. Niemand zou binnen een straal van een kilometer van een geitenhouderij moeten verblijven. "Denk helemaal aan kwetsbare mensen, zoals kinderen of ouderen. Die moeten daar niet wonen", zei voorzitter Karien Stronks tegen de NOS. "Je wilt daar dus ook geen scholen of kinderdagverblijven hebben staan."

Demissionair minister van Volksgezondheid Jan Anthonie Bruijn laat weten de adviezen en de gezondheidseffecten voor omwonenden serieus te nemen. Het kabinet komt halverwege januari met een eerste inhoudelijke reactie.