Verbijstering, kippenvel en kritiek na Zwarte Soldaten
De reacties stromen ook dinsdagavond op Twitter nog binnen, veel mensen hebben de uitzending van Zwarte Soldaten van maandagavond gemist en bekijken de docu nu op Uitzending Gemist. Zoals Enrico Kolk het zegt: 'Nou dan ga ik ook maar #zwartesoldaten kijken'. Ook Marc Wielaert werd nieuwsgierig: "Getriggerd door Twitter zit ik met stijgende verbijstering te kijken naar #ZwarteSoldaten. Fan-tas-tische docu."
Kippenvel en rillingen van angst
Kijkers krijgen kippenvel vanwege de vele 'dat meen je niet'-momenten, zoals Tom Eckhardt zijn gevoel na het kijken van de documentaire op Twitter omschrijft. "Documentaire #zwartesoldaten van de #ncrv is echt steengoed. Angstrillingen over mijn rug", meldt Christiaan de Jong. Kippenvel bij Iptamenos3: "Wat is dit een zeldzaam goede documentaire. Kippenvel!"
'Ongenuanceerd en beeldbevestigend'
Er is ook kritiek. Dagblad Trouw publiceerde dinsdag een artikel waarin twee onderzoekers bekendmaken dat zij zich distantiëren van de film omdat de docu een historisch onjuist en onevenwichtig beeld van Nederlanders in de Waffen-SS zou geven. De contacten met de oud-SS'ers kwamen tot stand door bemiddeling van de twee onderzoekers, Cees Kleijn en Stijn Reurs. Zij hebben meer dan honderd voormalige leden van de Waffen-SS gesproken. Volgens Kleijn doet de docu onvoldoende recht aan de mannen die in zijn ogen ongenuanceerd als fout worden weggezet. "Voor een leek werkt dat beeldbevestigend, in de trant van 'zie je wel, die mannen zijn nazi's en ze hebben niets van de oorlog geleerd."
Opsluiten
Zulke reacties roept de film op Twitter ook op, zoals bij Remco Pronk: "Ongelooflijk! Dat die mensen dat zo durven te zeggen voor de camera! #zwartesoldaten Opsluiten die mensen, ondanks hun ouderdom!". Net als Yaron: 'Net docu #zwartesoldaten gezien... Toch stil van geworden... Dat je vroeger zo dacht oke, maar dat je er 60 jaar later nog zo over denkt...' Eelco Pelt vindt de docu matig. "Veel nadruk op jodenvervolging, geen uitleg over rol Nederlanders en militair belang van de Waffen-SS." Of zoals Patz het beschrijft: "#zwartesoldaten hoog "wir haben es nicht gewusst" gehalte..."
Geen moreel oordeel
Seelen toont zich in Trouw weinig onder de indruk van de kritiek van de onderzoekers. "Ik heb het gevoel dat zij moeite hebben met het bewaren van kritische distantie. De Waffen-SS is veroordeeld als een misdadige organisatie. Ik laat zien dat er nog mannen rondlopen met verkeerde ideeën, maar ik vel zelf over hen geen moreel oordeel."
'Oneffenheidje'
Dinsdag bleek ook dat er een 'klein oneffenheidje' in de documentaire is geslopen. De achternamen van de geïnterviewden zijn in de tussentitels weggelaten, maar op de aftiteling zijn ze wel te zien. De regisseur besloot de namen weg te halen wegens praktische overwegingen. "Nabestaanden werden geconfronteerd met de naam van hun vader en men had slechte ervaringen in de periode net na de oorlog toen mensen met hun SS-achtergrond of NSB-verleden het hard te verduren kregen. Ze waren bang dat ze daar nu weer problemen mee zouden krijgen."