Video

Stuifmail zondag 14 oktober: boomkikker, bladpootwants, koningslelie, aronskelk en vliegenpoep

14 oktober 2018 om 10:00
nl
De voorheen zeldzame grauwe veldwants rukt op in Brabant en andere delen van Nederland. Het dier loopt tegen de ramen omhoog, op zoek naar een plek om te overwinteren. Boswachter Frans Kapteijns deelt wekelijks zijn kennis van de natuur op de radio. Afgelopen zondag besteedde Frans aandacht aan de boomkikker, de bladpootwants, de koningslelie, de groene en oranje bessen van de Italiaanse aronskelk, de koningslelie en vliegenpoep.
Profielfoto van Peter de Bekker
Geschreven door

Boswachter Frans Kapteijns kreeg er de aflopen dagen al veel vragen over:’ Wat is toch dat vreemde beestje bij mij in huis?’ Wij spraken Frans over dit bijzondere fenomeen: “Ik snap ook waar die vragen vandaan komen, want deze bladpootwantsen zie je nu massaal de huizen invliegen omdat zij net zoals lieveheersbeestjes binnenshuis willen overwinteren. 

 

Bladpootwants en grauwe schildwants

Frans geeft zelf aan dat de bladpootwants pas een jaar of tien in Nederland is gesignaleerd: “Het zijn er zoveel omdat ze pas sinds 2007 in ons land aanwezig zijn en dus nog niet veel vijanden hebben. Ze komen oorspronkelijk uit het noorden en midden van Amerika. Daarnaast heb je ook nog de grauwe veldwants - ook wel grauwe schildwants genoemd - die dit jaar voor het eerst massaal in Brabant gezien wordt. Die lijkt sterk op de bladpootwants, maar het verschil is dat de bladpootwants een verdikking heeft aan de achterpoten en die is twintig millimeter groot is. De grijze schildwants is zestien millimeter groot. Ook die willen graag overwinteren in huizen.”

 

 

Boomkikker
Op de foto van Kees van Haaren zie je een lichtgroen diertje met een bruine dikke streep. Hij lijkt vastgeplakt op een paal. Dit diertje is een boomkikker. Boomkikkers, die maximaal vijf centimeter groot worden. Ze leven het liefst op open, zonbeschenen plekken. Vaak in dichtbegroeide en vrij vochtige leefgebieden en dan altijd in de buurt van water. Volgens mij denkt deze boomkikker dat 'ie op een boom zit, want boomkikkers zijn boombewonende soorten. Ze houden zich normaal gesproken op tussen het gebladerte. Op het menu van boomkikkers staan diverse ongewervelden, zoals insecten. Zelf 

moeten ze oppassen voor diverse boomkikker-etende vogels en zoogdieren.

 

Koningslelie
Op de foto die ik kreeg van Frans van Iersel zie je schitterende bloemen. Frans vraagt zich af van welke plant deze bloemen zijn. Ik zie dat het om lelies gaat, maar dan houdt mijn kennis van tuinplanten op. Gelukkig heb ik een paar vrienden die wel in tuinplanten zitten en Bert Klerks is er daar een van. Bert antwoordt dat dit een gewone kleurselectie van de lilium regale is, ofwel de koningslelie. "Je kunt, als je ze als snijbloem wil gebruiken, de meeldraden afknippen maar dat gaat wel ten koste van de sierwaarde. Wist je trouwens dat het stuifmeel van de bloem nierfalen bij katten kan veroorzaken en ook lelijke vlekken op kleren kan veroorzaken?” Ik heb ook nog op internet gekeken en daar staat dat de koningslelie oorspronkelijk uit het westen van China. Het is een van de mooiste trompetbloemige soorten. De bol is ongeveer tien centimeter groot. Aan de dikke stengels zitten lijnvormige bladeren. In de bloeitijd - in juli - wordt de stengel bekroond met twintig tot dertig grote, witte kelken, Deze sterk geurende bloemen zijn aan de binnenkant wit. Ze hebben een gele bodem en zijn aan de buitenkant licht karmijnrood. De vijftien centimeter grote bloemen staan meestal dicht bij elkaar. De bladeren zijn donkergroen en lancetvormig. De plant wortelt aan de stengel en vormt spruiten. Er zijn nog meer soorten lelies, zoals de Turkse lelie, de tijgerlelie en de inheemse roggelelie.

Groene en oranje bessen van de Italiaanse aronskelk
Op de foto van Jeanne Scheepens-Maas zie je een stengel met aan de top ronde oranje bessen en een stengel met nog groene bessen. We hebben hier te maken met de vruchten van de aronskelk. Ik denk gezien de locatie waar deze stengels staan - Texel - aan de Italiaanse aronskelk. Italiaanse aronskelken zijn geen planten die hier oorspronkelijk vandaan komen. Het zijn verwilderde tuinplanten. Ingevoerd in de zeventiende eeuw als stinsenplanten. Tegenwoordig kom je deze soort op veel plaatsen verwilderd tegen. Vooral bij bosranden in het stedelijk gebied. Oorspronkelijk komt deze soort voor rond in het gebied rond de Middellandse Zee, in de Alpen en in de Kaukasus. In Nederland kennen we een hier thuishorende wilde aronskelk: de gevlekte aronskelk, maar die komt enkel in het zuiden van Limburg voor. De Italiaanse aronskelk bloeit van mei tot en met juni. Na de bloei verschijnen op de stengel de groene - giftige -  bessen, die later oranje kleuren. Beide zie je hier op de foto.

Vliegenpoep
Mijnheer of mevrouw Relou vraagt zich af waarom in het najaar alle vensterbanken buiten vol vliegenpoep zitten. "Dit gebeurt meestal na augustus." Dat is een hele mooie vraag en ook een lastige. In principe poepen vliegen overal, maar het liefst op warme objecten. Dat zijn dan vaak lampen. Maar ook beeldschermen hebben last van poepende vliegen. Daarnaast tref je vliegenpoep aan op plafonds en muren. Dus een verklaring van veel vliegenpoep op de vensterbanken heb ik niet echt. Of het moet zo zijn dat dit voor de vliegen de warmste plek is in het najaar.

Edelherten
Herman Schellekens filmde edelherten in het Groene Woud, tijdens de bronsttijd. Die loopt van half september tot half oktober.

Wachten op privacy instellingen...

Indian Summer in Nederland met voorjaarsbloeiers bij zomerse temperaturen
We beleven een uitzonderlijke start van de herfst. De lichte vorst eind september heeft de bladverkleuring op gang gebracht. De overvloedige zonneschijn zorgt voor extra roodtinten in het blad. GrowApp-foto’s laten dit mooi zien. De temperatuur doet echter zomers aan. In combinatie met de extreme zomerdroogte brengt dit voorjaarbloeiers zoals de witte paardenkastanje opnieuw in bloei.

Het is spannend om te zien wat de opeenvolgende weersextremen voor gevolgen hebben voor de natuur. Door mee te doen met de Natuurkalender  of de GrowApp help je ons bij het onderzoek naar het effect van alle veranderingen in weer en klimaat op de natuur

Recordaantal vinken
Zaterdag is tijdens Euro Birdwatch een recordaantal vinken in Nederland gezien. Met tienduizenden tegelijk trokken ze over ons land. Wie naar boven keek, kon de onophoudelijke stroom vinken bijna niet missen. De teller stopte uiteindelijk bij een aantal van bijna 670.000 vinken. Nog nooit zijn er in één dag zoveel tegelijk in Nederland gezien.

In totaal werden  1.357.000 vogels gespot, 204 soorten. 

Overzicht:

1. vink 668.848

2. spreeuw 221.699

3. graspieper 105.878

4. zanglijster 39.204

5. kneu 17.869

6. veldleeuwerik 17.193

7. kokmeeuw 11.793

8. koperwiek 10.944

9. grauwe gans 9.187

10. sijs 8.074

Bijzonderheden waren er ook. Er werden liefst vijftig rode wouwen, 31 bladkoningen en 22 grote piepers geteld, vier steppekiekendieven, twee roodkeelpiepers, twee Siberische boompiepers, een nachtzwaluw, twee witvleugelsterns en een grote kruisbek.

Natuurtip

Deze zondag wordt sinds tien uur 's ochtends een herfstfeest georganiseerd op het kabouterpad in de Groote Peel. Dit duurt tot twee uur 's middags. Voor 'kleuterkabouters' die het kabouterpad lopen, zijn er veel leuke extra’s zoals een vertelkabouter, ze kunnen knutselen en natuurlijk is er iets lekkers. Deelnemen kost vijf euro per kind, (groot)ouders hoeven niet te betalen. 

Geïnteresseerden kunnen zich melden in buitencentrum De Pelen aan de Moostdijk 15 in Ospeldijk. 

Meer informatie vind je op de site, maar je kunt ook contact opnemen met het buitencentrum via [email protected] of telefoonnummer 0495 – 641 497.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Deel dit artikel
Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!