Ginkgo's stinken naar stront, vervanging kost Tilburg anderhalve ton
Dat blijkt uit door Omroep Brabant opgevraagde gegevens bij alle Brabantse gemeenten, Nederlandse provinciehoofdsteden en alle gemeenten met 100.000 inwoners of meer.
Het kappen en vervangen van de stinkende ginkgo’s is volgens de gemeente Tilburg ‘de enige oplossing’. Een gemeentewoordvoerder zegt: “Inwoners ervaren veel overlast door de stank en de vruchten die op de grond vallen. De vruchten zijn groot en plakkerig, waardoor deze onder schoenen blijven pakken. Als algemene stelregel kun je aannemen dat de gewenste kap van deze stinkende bomen vrijwel altijd wordt vergund.”
Kostenplaatje: ‘alleen gemiddelde duidelijk’
Hoeveel Tilburg kwijt is aan het planten en kappen van de stinkende ginkgo’s, zegt een woordvoerder niet exact te kunnen zeggen. De kosten worden niet per boom(soort) gespecificeerd. Wel praat hij over ‘gemiddelde kosten’:
- Zo kost de aanplanting inclusief groeiplaatsverbetering gemiddeld tweeduizend euro.
- Voor het kappen en verdere afhandeling betaalt de gemeente gemiddeld vijfhonderd euro per boom.
- De rekensom van 59 gekapte en te kappen ginkgo’s vermenigvuldigd met 2.500 euro komt neer op 147.500 euro als totaalbedrag.
De woordvoerder schat in dat kosten voor de ginkgo niet afwijken van het gemiddelde.
Tilburg wist geslacht niet
Alleen de vrouwelijke exemplaren krijgen vruchten die op den duur gaan stinken. Op het moment van aanplanting wist Tilburg volgens de zegsman niet of het om vrouwelijke of mannelijke bomen ging. “Meestal wordt pas na 20 jaar duidelijk of het een mannelijk of vrouwelijke exemplaar is. Dan begint de overlast ook vaak”, vertelt de woordvoerder.
Twee boomexperts betwisten dat. Kennis over het geslacht van bomen is altijd paraat bij leveranciers, zeggen zij. Zo stelt Jan van Kempen van boomkwekerij Van den Berk: “Tot 25 jaar geleden kweekten we alleen maar zaailingen, waarvan ongeveer 90 procent vrouwelijk was. Dat wist iedereen. Gemeenten kochten die toen gewoon. Destijds was stank echter nog niet zo’n gespreksonderwerp. Sinds enkele decennia kweken we zogenaamde cultivars. Dan weet je zeker dat het bijvoorbeeld om mannelijke, dus vruchtloze, bomen gaat. Die zijn wat duurder, maar ook populair.”
Boomadviseur Jan P. Mauritz vult aan: “Boomkwekers konden en kunnen gewoon zien welk geslacht bomen hebben. Zij moeten natuurlijk wel adviseren welke bomen vruchten krijgen die gaan stinken. Daarnaast is het zo dat een gemeente ook zélf kennis en kunde in huis moet hebben. Aannemelijk is dat daaraan gebrek was of dat er gewoon niet naar gevraagd is. Vaak hebben ze gewoon lopen slapen.”
Verkwisting gemeenschapsgeld?
Of het geslacht en de mogelijke stankoverlast bekend waren of niet: de vraag of met het kappen van ginkgo’s gemeenschapsgeld verkwist is, blijft overeind.
Boomadviseur Mauritz meent dat daar geen sprake van is. “De bomen staan er al 25 jaar of langer voor ze hinder veroorzaken. Dus hebben ze al een groot deel van hun stedelijke leven voldaan en hebben ze hun functie vervuld. Na verloop van tijd worden bomen toch vaak omgezaagd vanwege bijvoorbeeld werkzaamheden aan de riolering. Het gaat dus ver om te zeggen dat er sprake is van kapitaalvernietiging.”