De Nederlandse nertsenvacht was populair in de hele wereld, maar daar komt nu een einde aan

8 juni 2020 om 16:46 • Aangepast 15 juni 2020 om 07:34
nl
De ruiming van nertsen in Oost-Brabant is in volle gang. Het gaat om negen met corona besmette bedrijven; die in het Noord-Limburgse Ysselsteyn is maandag geruimd. De nertsensector was al een aflopende zaak. Vanaf 2024 mogen er in Nederland geen nertsen meer worden gehouden. Betekent de coronacrisis een vroegtijdig einde van de nertsenhouderij? En waarom zitten er eigenlijk zoveel bedrijven in Brabant? Tien vragen over de nertsenhouderij.
Profielfoto van Alice van der Plas
Geschreven door

Hoeveel bedrijven zitten er eigenlijk in Oost-Brabant?
In Oost-Brabant zit een grote concentratie aan nertsenhouderijen. In het verleden werd Gemert-Bakel al de 'nertsenhoofdstad' van Nederland genoemd. Ons hele land telt 150 tot 170 nertsenhouderijen. 40 procent van de bedrijven zit in Brabant, waarvan het overgrote deel in het oosten van de provincie. In Nederland worden ongeveer 4 miljoen jonge dieren gehouden met 800 duizend moederdieren, in Brabant 1,5 miljoen.

De bedrijven die nu geruimd worden zitten in Beek en Donk, De Mortel, Deurne, Gemert, Landhorst, Milheeze en het Limburgse Ysselsteyn.

Waarom zitten er in Oost-Brabant zoveel bedrijven?
Dat heeft twee redenen. Het is historisch zo gegroeid. In Oost-Brabant is altijd veel intensieve veehouderij geweest en worden nertsen al 100 jaar gefokt. Boeren hadden varkens, koeien en kippen. Veel bedrijven groeiden en specialiseerden zich. Boeren gingen in de nertsen omdat er niet zoveel land was en het toen een interessante sector was. Boeren konden met hun dieren een eigen fok opzetten en zich onderscheiden ten opzichte van anderen. Hun kinderen namen het bedrijf weer over.

In Brabant worden al 100 jaar nertsen gefokt (Foto: NFE)
In Brabant worden al 100 jaar nertsen gefokt (Foto: NFE)

En de andere reden?
In Oost-Brabant zitten ook veel pluimveehouderijen. Nertsen eten het slachtafval van de kip. Dat wordt elke dag vers aangevoerd. Dus het is handig als er pluimvee in de buurt zit.

Hebben de nertsen ook een belangrijke economische waarde?
Ja, in Nederland werken in totaal 1500 mensen in de nertsenhouderij. Niet alleen op het bedrijf zelf, maar ook bij de bedrijven die toeleverancier zijn. In Oost-Brabant komt het neer op 450 tot 500 banen. In Gemert-Bakel alleen al gaat het om zeker meer dan 125 banen. De Brabantse nertsenhouderijen leveren over de hele wereld. En stonden in de top 3 van belangrijkste leveranciers van nertsenvellen.

Waarvoor worden die nertsen eigenlijk gefokt?
Dit is een van de redenen waarom er veel weerstand is tegen de nertsenhouderij. De dieren worden om hun pels gefokt. De pels is bedoeld voor kleding. Een warme muts of een voering voor een jas. "Het is net zoals leer", zegt Wim Verhagen, directeur van de Nederlandse Federatie van Edelpelsdierenhouders. "Alleen bij leer zijn de haren eraf, bij ons zitten de haren er op."

Nederland werd wereldwijd gezien als topleverancier van nertsenbont (Foto: NFE)
Nederland werd wereldwijd gezien als topleverancier van nertsenbont (Foto: NFE)

Maar dat dragen wij toch niet?
Nee, niet echt. De vachten zijn voor het buitenland bestemd. De nertsenhouders in Brabant produceren voor de hele wereld. Ze doden zelf de dieren en onthuiden ze. Dan gaat de ruwe pels naar het buitenland om verder te worden verwerkt. De grootste afnemers zijn de landen waar het erg koud kan worden en waar veel mensen wonen. Zo zijn Rusland en China grote afnemers. En de mensen daar hebben wat minder moeite met bont.

Waarom halen die landen het juist hier vandaan?
Omdat de Nederlandse pelsdierenhouders bont van hoge kwaliteit leveren. Het duurt erg lang om dat niveau te bereiken. Nederland was wereldwijd een van de beste leveranciers. Dat is nu niet meer zo. Andere landen zoals Polen zijn het stokje aan het overnemen. Het nertsenbont is erg duurzaam, volgens Verhagen. "Je kunt er je halve leven mee doen."

Nu moeten de nertsenhouderijen in 2024 stoppen, waarom eigenlijk?
Tegen de nertsenhouderij is veel weerstand ontstaan. Mensen hekelen de kleine kooitjes waarin de nerts wordt gehouden en hebben een probleem met het feit dat het dier alleen voor de pels wordt gefokt. Voor de nertsenhouders is dat een 'bittere pil'. Wim Verhagen: "Alsof je op school allemaal achten en negens hebt gehaald, maar toch blijft zitten."

Betekenen deze ruimingen het voortijdig einde van de nertsenhouderij?
Dat is nog maar de vraag. De nertsenhouders van wie hun bedrijven besmet zijn, vinden de ruimingen noodzakelijk. Maar de investeringen die ze hebben gedaan in het bedrijf lopen wel door tot 2024. De nertsenhouders krijgen een schadevergoeding voor het ruimen, maar om echt te kunnen stoppen, is een goede regeling noodzakelijk. En die is er nog niet. Ook heeft de minister niets gezegd over dat opnieuw opstarten voor deze bedrijven niet zou mogen. Dus veel nertsenhouders hebben wellicht geen keuze en moeten weer opnieuw beginnen als er geen regeling komt.

Dus die stoppersregeling moet er snel komen?
Dat wil de minister ook erg graag. Maar de stoppersregeling mag niet gezien worden als verboden staatssteun. En dus moet de Europese Commissie daar ook een besluit over nemen.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.