“Het overgrote deel van de mensen zal deze waarschuwingen ter harte nemen”, zegt de socioloog in het radioprogramma WAKKER! Van Omroep Brabant. En ook de mensen die de laatste weken wat aan het twijfelen zijn geslagen en het wat minder nauw namen met de regels zullen wel weer aan boord zijn, denkt Achterberg. Dat komt omdat de besmettingscijfers enorm hard oplopen.

“Ik denk dat de recente cijfers die we net hebben gehad wel zo hoog en schokkend zijn dat mensen die een beetje zaten te twijfelen weer over de streep getrokken zijn.”

Maar er is een kleine groep mensen die zich niets van de maatregelen aan wil trekken. Achterberg: “Het is superlastig om die mensen te bereiken. Omdat ze volledig sceptisch zijn over de coronacrisis.” Dat is de premier met zijn persconferentie van dinsdagavond dan ook niet gelukt, verwacht hij. “Mensen die hardcore polonaise aan het lopen zijn geweest op het Binnenhof, daarop hebben dit soort uitspraken weinig effect meer.”

Sowieso wordt het bij elke golf lastiger om mensen zover te krijgen zich weer aan nieuwe maatregelen te houden, legt Achterberg uit. Een ‘self-denying prophecy’ noemt hij dat.

Vorige keer hielden we ons goed aan de maatregelen, waardoor de piek niet zo hoog was, zegt hij. “Waardoor veel mensen denken dat het wel meevalt. Ze laten de teugels wat vieren en vervolgens steekt het coronaspook de kop weer op.” En zo blijven we in een cirkel doorgaan, waarbij onze motivatie steeds verder afneemt. “Hoe succesvoller we zijn, hoe minder succesvol de maatregelen zullen zijn.”

Uiteindelijk hebben we volgens Achterberg niet alleen een medisch probleem in deze coronacrisis, maar ook een gedragsprobleem. “Proberen mensen hun gedrag te sturen is moeilijker dan alleen roepen dat mensen hun individuele verantwoordelijkheid moeten nemen. Dit is niet alleen een medische crisis, maar ook een mensencrisis.”