"Die grensrechter was volgens mij meer dan 300 jaar oud!", zo klinkt het door de speakers. Het is elke donderagavond lachen, gieren, brullen bij de radioshow NACpraat op BredaNU. De makers van Fanzine De Rat spreken ook hier de taal van de tribune. "Iedereen kan bij ons schrijven of roepen wat hij of zij wil", zegt Marcel van Es, een van de oprichters. "Als het maar fatsoenlijk blijft."

En dat is precies de reden waarom Fanzine De Rat 25 jaar geleden is ontstaan. Veel van de vrijwilligers van het eerste uur werkten destijds namelijk voor het programmaboekje van de club of de speciale NAC-krant. En daarbij werden ze met regelmaat door management en bestuur teruggefloten.

"Wij waren het niet eens met de manier waarop NAC nieuws naar buiten bracht," legt Van Es uit, "want er was namelijk censuur. Wij wilden niet meer geremd worden door allerlei zelfbenoemde grootheden en begonnen daarom een fanzine. Onafhankelijkheid is namelijk heel belangrijk."

Dat gebeurt vaak op het randje en soms er ook overheen. "We hebben een zeepkistfunctie en soms schoppen we daarbij weleens wat mensen tegen de schenen", vertelt Leon Deckers, die ook al heel wat jaartjes bij De Rat zit. "Maar het is altijd uit liefde voor de club en om die verder te brengen. NAC is niet altijd blij met ons, maar we proberen wel de cultuur te bewaken."

Een voorbeeld daarvan is de naam van het huidige onderkomen van NAC, het Rat Verlegh Stadion. "We hebben verschillende namen voor ons stadion gehad, maar wij hebben sinds 1996 halsstarrig vastgehouden aan de naam Rat Verlegh Stadion. Daar is de club uiteindelijk in meegegaan en die droom is uitgekomen."

Hoewel De Rat nog altijd met succes een papieren fanzine uitgeeft en hun radioshow kan rekenen op een vaste groep luisteraars, ging het online de laatste jaren wat minder. De concurrentie van supporterswebsite B-side Rats en de sterk verouderde eigen website deden waren de belangrijkste oorzaken. Maar de liefhebbers achter De Rat hebben de antieke website sinds maandag ingeruild voor een nieuwe. Een soort doorstart.

"Onze oude website was bijna twintig jaar oud", legt Deckers uit. "Dat is zo'n achttien trainers en acht directeuren geleden. Al is dat bij NAC niet zo bijzonder, haha. Maar het was echt niet meer te doen, we moesten die website op kolen stoken. Maar we zijn gereanimeerd en iedereen kan weer zijn ei kwijt op onze nieuwe website. Het geeft ons energie, want ook redactioneel hebben we nieuwe aanwas."

Fanzine De Rat kan dus ook online weer een woordje mee gaan spreken door club en supporters te informeren, te irriteren, te verbazen en soms ook te shockeren. "We zijn het oudste, nog bestaande papieren fanzine in Nederland", zegt Leon Deckers daarover. "Nog altijd hebben we die zeepkistfunctie en zijn we relevant. En daar zijn zijn we trots op."