'Verplicht winkelen met karretje heeft geen effect, beloning wel'
Zeven dagen lang werd in de PLUS-supermarkt van André en Joyce van Reijen in Veldhoven onderzocht welke maatregelen in de supermarkt het effect hebben dat klanten voldoende afstand houden. Bezoekers droegen een sensor om hun onderlinge afstand te meten. Zo was te zien hoe vaak en hoe lang mensen binnen anderhalve meter van elkaar kwamen.
Elke dag werden andere kleine maatregelen genomen. Een dag werd eenrichtingsverkeer ingesteld in smalle gangpaden, een andere dag werd het winkelwagentje niet verplicht. Ook werd er gewerkt met een stoplicht en konden bezoekers een beloning krijgen voor goed gedrag, in de vorm van paaseitjes.
"Belonen werkt beter dan bestraffen."
Deze laatste maatregel bleek het best te werken. Daar staat onderzoekster Maya van der Steenhoven van de Universiteit van Amsterdam niet van te kijken. "Belonen werkt beter dan bestraffen, dat is heel significant uit dit onderzoek gekomen."
Maar het blijven stimuleren van consumenten door middel van een presentje werkt niet, benadrukt Hugo Bouwman van de PLUS in Veldhoven. "Eén keer heb je best positief effect van een cadeautje. Maar de tweede keer schat ik in dat dit effect halveert en de derde keer zal het effect weg zijn. Zo functioneren wij als mensen nu eenmaal. Zonder het wetenschappelijke karakter wat er bij dit onderzoek achter zat, denk ik dat dit geen effect heeft."
"Jeetje, moet ik nou zo'n heel ding hiervoor meenemen?"
Wat de onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam verder opviel, was de weerstand tegen het verplicht stellen van een winkelwagentje als je gaat winkelen. "Een deel van de bezoekers vindt dit onprettig", legt Maya uit. "Sommigen voelen zich veiliger met zo'n winkelwagentje, maar anderen vinden het een gedoe. Die rennen even de supermarkt in voor een pakje boter en denken: jeetje, moet ik nou zo'n heel ding hiervoor meenemen?"
Volgens supermarktmedewerker Hugo was het 'geen verrassing' dat hier weerstand tegen was. "Maar het verplicht meenemen van een winkelwagen was voor ons als supermarkt een heel gemakkelijke manier om de toegangsregulatie op orde te hebben. Zo wist je zeker dat je nooit teveel mensen op de winkelvloer kreeg."
De supermarkt heeft het beleid rond de winkelwagentjes inmiddels aangepast. "We hebben besloten een mix te maken van winkelwagentjes en mandjes. Zodat we nog steeds kunnen voorkomen dat het de druk wordt in de winkel, maar waardoor de consument weer kan kiezen."