Arie ontdekte dat Vincent van Gogh aan de wieg stond van zijn harmonie

30 juni 2021 om 13:19 • Aangepast 30 juni 2021 om 15:31
nl
Hij heeft er een paar nachten niet van geslapen, maar het bleek écht waar: Vincent van Gogh heeft aan de wieg gestaan van de de Nuenense Brassband De Vooruitgang (die inmiddels Brass Band Nuenen heet). Arie van Kuijk heeft dat ontdekt op een oude lijst met Honoraire Leden van de vereniging.
Profielfoto van Janneke Bosch
Geschreven door

Arie is archivaris en weet als geen ander wat voor pareltjes er soms in archieven verborgen liggen. Toch was hij niet speciaal op zoek naar nieuwtjes over Vincent van Gogh. "Tegen mij is altijd gezegd, je hoeft niet te zoeken naar Van Gogh, dat is allemaal al uitgeplozen." Dat was dan ook niet het plan. Arie zocht naar informatie over de familie Begemann, van Van Goghs Nuenense vriendin Margot Begemann. "Dit was eigenlijk bijvangst. Bijvangst die dan hoofdvangst wordt!"

"Ik dacht meteen: dit moet Vincent zijn."

De Brass Band Nuenen maakt een uitvoering over het verhaal van Margot Begemann. Zij was de liefde van Vincent van Gogh toen hij in Nuenen woonde. "Zij is een prachtig figuur, een interessant karakter, ze was heel wispelturig." En zo kwam het dat de archivaris op zoek ging in de archieven van zijn harmonie. "Ik wíst dat ik de naam Begemann al eens ergens had gezien."

De lijst met Honoraire leden van de harmonie (foto: Arie van Kuijk)
De lijst met Honoraire leden van de harmonie (foto: Arie van Kuijk)

Arie stuitte op een lijst van ereleden van wat in 1884 nog Harmonie De Vooruitgang heette. En daar hij stond op nummer 64: V. van Gogh. "Ik dacht meteen: dit moet Vincent zijn. In die familie is niemand anders met een voorletter V." Hij stuurt een scan van het formulier door naar historicus Ton de Brouwer, die zijn vermoeden bevestigde. Brouwer heeft enkele jaren geleden een boekje geschreven over de liefde voor muziek die Van Gogh had. "Hij heeft muziekles gehad in de Catharinakerk in Eindhoven en was ook in Eindhoven bij een harmonie betrokken."

"Hij blijkt aan de wieg van onze harmonie te hebben gestaan."

Een harmonie in die tijd, was wel heel anders dan hoe we nu de harmonieën kennen, legt Arie uit. "Het was een soort herenclub, een club van notabelen. Waar mensen elkaar ook spraken voor business en zakenrelaties. Een beetje te vergelijken met een golfclub van nu."

Dat Vincent van Gogh zo nauw betrokken was bij Harmonie de Vooruitgang in Nuenen is opmerkelijk. Omdat tot nu toe vaak gezegd werd dat Van Gogh juist niet goed lag in het dorp en haast werd weggepest. "Maar dat blijkt dus niet het geval", zegt Arie. "In ieder geval ten tijde van zijn relatie met Margot was hij goed ingeburgerd in Nuenen."

Daar staat het op nummer 64: V. van Gogh (foto: Arie van Kuijk)
Daar staat het op nummer 64: V. van Gogh (foto: Arie van Kuijk)

Een bijzondere ontdekking. "We wisten al dat Van Gogh de muziek van onze vereniging misschien ooit gehoord had, toen hij in Nuenen woonde. Maar nu blijkt hij zelfs aan de wieg te hebben gestaan. Wij zijn de enige vereniging ter wereld die dat kan zeggen."

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.