Clemens heeft 20 jaar na 9/11 nog altijd vliegangst: 'En een lelijke broek'

10 september 2021 om 20:00 • Aangepast 13 september 2021 om 09:41
nl
11 september 2001: de aanslag op de Twin Towers staat in het collectieve geheugen gegrift. Kunstenaar Clemens Briels (75) uit Elshout zat in een vliegtuig naar New York, toen het nieuws wereldkundig werd. Zijn vliegtuig week uit naar Canada. Nog steeds heeft hij vliegangst: "Ik heb ooit mijn buurman in het vliegtuig enorm in zijn been geknepen tijdens turbulentie."
Profielfoto van Femke de Jong
Geschreven door

Clemens is een gevierd kunstenaar en vliegt de hele wereld over met zijn werk. Ook op die bewuste 11e september in het jaar 2001 hangt hij in de lucht op weg naar the big apple, om daar een tentoonstelling te openen. "Opeens zei the captain dat er een aanslag was geweest in New York en dat het luchtruim daar gesloten was."

"Er was paniek. Iemand wist zeker dat er een terrorist aan boord was."

Niet alleen het vliegtuig van Clemens, maar in totaal 38 vliegtuigen landen in het kleine plaatsje Gander in Canada. "17 uur hebben we in het vliegtuig doorgebracht op het asfalt. We wisten alleen dat er een aanslag was gepleegd, meer niet. De chaos was groot. Er was paniek. Een passagier voor mij wist zeker dat er een terrorist met een bom bij ons aan boord was."

Na bijna een dag in het vliegtuig worden Clemens en de andere passagiers van boord gehaald. Tweehonderd man, waaronder de Brabantse kunstenaar en zijn vrouw, krijgt een plekje in een school. "De inwoners van Gander hebben er alles aan gedaan om het ons zo comfortabel mogelijk te maken. We kregen ondergoed, tandenborstels, meubilair en eten. Heel veel eten. Op een gegeven moment hingen overal borden: Please, no more food."

"Op afstand zagen we na dagen nog steeds rookpluimen boven New York opstijgen."

Ondertussen blijft Clemens verstoken van nieuws. "We hadden geen idee hoe groot de impact was. We hadden alleen de beelden gezien van een vliegtuig dat zich in de wolkenkrabbers boorde, maar daar bleef het blij.

Na 3,5 dag gaat Clemens dan weer op weg naar New York. "Ik wilde nog steeds bij de opening van mijn tentoonstelling zijn." In de buurt van de stad werd de impact stukje bij beetje duidelijk. Op afstand zagen we de rookpuimen die nog steeds opstegen. Het was een oorlogsgebied. De tentoonstellingsruimte was natuurlijk gesloten, maar die zou twee weken later alsnog plaatsvinden.

Een gedeelte van 'a religious, cultural and ethnic mosaic' wat Clemens schilderde na 9/11 (foto: Clemens Briels)
Een gedeelte van 'a religious, cultural and ethnic mosaic' wat Clemens schilderde na 9/11 (foto: Clemens Briels)

Pas toen zijn dochter belde dat hij echt naar huis moest komen, drong het tot Clemens door hoe groot de impact van de aanslag was, ook ver buiten New York. "Ik krijg nog een brok in mijn keel als ik aan dat telefoontje denk. Het thuisfront maakte zich ernstige zorgen, dat maakt me nog steeds emotioneel."

Clemens ging niet naar huis. Hij zag de gedreven Amerikanen die het leven proud oppakten. Daar hoorde de opening van de tentoonstelling met zijn werk bij.

Nu, 20 jaar later, is Clemens er niet meer heel bewust mee bezig. "Als media er niet over beginnen, denk ik er eigenlijk niet aan. Wist je trouwens dat ik destijds ook het vliegtuig in Faro heb zien neerklappen? ", zegt hij vervolgens bijna achteloos. "Ik vloog die dag naar huis en zat bij de gewonden die terugkeerden. Dat zal ik ook nooit meer vergeten."

De broek die hij kocht na 9/11 kan kunstenaar Clemens niet wegdoen, hij schildert er nog in (foto: Clemens Briels).
De broek die hij kocht na 9/11 kan kunstenaar Clemens niet wegdoen, hij schildert er nog in (foto: Clemens Briels).

De in de haast gekochte kleding die Clemens destijds in New York kocht op kosten van KLM heeft de kunstenaar nog steeds. "Het duurde drie weken voordat ik mijn koffers kreeg", legt hij uit "Het is een foeilelijke lichtblauwe broek en dito schoenen. Ik kan ze niet wegdoen. Ik schilder er nu in."

Door corona lag het vliegleven voor Clemens even stil. Maar de eerste lange vlucht staat weer gepland in november. "Ik vlieg wel business class, want door Faro en the Twin Towers bent ik wel wat claustrofobisch geworden in een vliegtuig."

In november gaat in Nederland ook de musical Come From Away in première, die specifiek gaat over de chaos, angst maar ook de gastvrijheid in het Canadese dorpje Gander. Daar woonden toen 10.000 mensen en die werden verrast door 7000 vliegtuigpassagiers die vastzaten nadat het luchtruim rond New York gesloten was.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.