1. Laptop hapert
Op 21 juli van vorig jaar ging het helemaal mis bij Hoppenbrouwers. "Die middag werkte de laptop van een van onze medewerkers niet goed meer", herinnert directeur De Haas zich. "Toen ze daar bij de ICT-afdeling naar wilden kijken, merkten ze dat hun systemen er ook uit lagen."

2. Ernst dringt nog niet door
In eerste instantie drong de ernst van de situatie niet door. "Er werd nog wat gegrapt. 'We zullen toch niet gehackt zijn?'" Een reactie die volgens De Haas wel te verklaren valt. "Het is net als bij brand. Dat gebeurt altijd bij een ander. Totdat je zelf een keer aan de beurt bent."

3. Alarmbellen gaan af
Al snel bleek dat inderdaad en kwam de pijnlijke conclusie: een cyberaanval. "Op dat moment gingen alle alarmbellen af. Kort daarvoor was de Mandemakers Groep ook getroffen met enorme impact. En andere bedrijven lagen er ook weken uit na zo'n hack. Nou lees ik ook de krant, dus dat was geen positief vooruitzicht."

4. Alle specialisten opgetrommeld
Nog diezelfde dag werden zoveel mogelijk mensen opgetrommeld om de problemen te verhelpen. "In totaal hebben we daar met zo'n 200 man aan gewerkt."

5. Haast geboden
"Ik vroeg aan onze externe cyberspecialist hoe lang het volgens hem ging duren. Hij vreesde toch wel een paar weken. Dus ik vroeg wat het snelst zou zijn. Toen vertelde hij dat het ooit in drie dagen gelukt was. Dus ik zei: 'Dan gaan wij voor twee dagen.'"

Een tikje opportunistisch, geeft De Haas toe. "Ik had geen flauw idee of dat ging lukken, maar ik merkte wel dat iedereen er een soort extra boost van kreeg. Áls we hiervoor gaan, dan gaan we er ook echt voor."

6. Systemen weer aan de praat
Wonder boven wonder lukte het nog ook. "Na het weekend hadden we alles weer aan de praat. Ons voordeel was dat we het snel doorhadden en dat er een recente back-up was, die nog niet door het virus was aangevallen. Die heeft ons gered. Maar eerlijk, we hebben ook wat geluk gehad."

Geluk of niet: op een of andere manier kreeg Hoppenbrouwers het rap voor elkaar om de hackers te verdrijven en het bedrijf heeft dus ook niets betaald.

7. Personeel bijpraten
"Er waren ook een hoop medewerkers die niet precies hebben meegekregen wat er dat weekend allemaal gebeurd is. Die ervaringen wilden we daarom op papier zetten."

8. Boek 'Hack'
Zo ontstond er uiteindelijk een heus boek met de titel: Hack. "Daarin komen dertig medewerkers aan het woord. Over hoe zij dat weekend beleefd hebben. En dat zijn soms indrukwekkende verhalen. "Op die dagen zelf ben je alleen maar bezig de boel zo snel mogelijk op te lossen. Maar tijdens het lezen merk je hoeveel impact het op iedereen gemaakt heeft."

Een geslaagd project, vindt de directeur. "Ik las het zelf in één ruk uit. En dan had ik het nog wel zelf meegemaakt."

Wie ook eens wil lezen wat er gebeurt na een grote cyberaanval, kan Hack vanaf 14 september downloaden via de website van Hoppenbrouwers. "Kost niets. Gratis advies, wie wil dat nou niet?"