Eindhovense luchthaven bestaat 90 jaar en dat komt door Anton Philips

9 september 2022 om 12:00 • Aangepast 19 september 2022 om 15:44
nl
Philips speelde een grote rol bij de ontwikkeling van de luchthaven van Eindhoven die dit weekend negentig jaar bestaat. Zonder Philips had Eindhoven mogelijk nooit een vliegveld gekregen.
Profielfoto van Rogier van Son
Geschreven door

Al in de jaren twintig werd er gelobbyd voor een eigen vliegveld in de stad. “Eindhoven was een prachtige plek voor een vliegveld in deze regio. Het was ver genoeg van Rotterdam en ver genoeg van Schiphol,” zegt conservator Sergio Derks van het Philips Museum.

Topman Anton Philips heeft destijds flink gelobbyd. “Hij was samen met president-directeur van KLM Albert Plesman de grote motor achter het geheel. In 1922 kwam Plesman al naar Eindhoven om de mogelijkheden voor een vliegveld te onderzoeken.”

"Met Anton in de zijspan om te kijken welk weiland geschikt was voor een vliegveld."

Een paar dagen ervoor had Plesman bij de burgemeester van Eindhoven al verzocht of er een rijwiel of een motor met zijspan beschikbaar was. “Waarschijnlijk heeft hij met Anton in de zijspan rondgereden om te kijken wat geschikte weilanden voor een vliegveld waren.”

Het is niet zo raar dat Philips zo graag een vliegveld wilde. Vader Anton en zoon Frits Philips hadden een bijzondere interesse in de luchtvaart, die toen nog in de kinderschoenen stond. Samen vlogen ze in 1919 als passagiers mee tijdens een demonstratievlucht. Frits was nog maar veertien.

Philips was in die tijd de grootste particuliere werkgever van Nederland. Het bedrijf was actief in heel Europa en ook daarbuiten. “Reizen kon per spoor, schip of auto, maar het was natuurlijk geweldig als er vlak bij het hoofdkantoor een eigen vliegverbinding was,” zegt conservator Derks.

"De vliegtuigen van Philips hadden een code die aan Philips gerelateerd was."

Op 10 september 1932 werd vliegveld Welschap geopend. Zoon Frits Philips nam in Eindhoven vlieglessen en haalde zijn brevet. Hij was een enthousiast sportvlieger en hij was een van de grondleggers van vliegclub de Noord-Brabantse Aero Club die in het openingsjaar werd opgericht. De nieuwe vereniging moest het (sport)vliegen in de regio bevorderen.

Van 1955 tot 1996 had Philips zelfs een eigen vliegdienst met zeventig werknemers, acht vliegtuigen en een helikopter. In 1974 had het bedrijf 21 piloten in Eindhoven. Er werden 21.752 Philipspassagiers vervoerd.

“Ieder vliegtuig heeft een code, net als een kentekenplaat bij een auto. De vliegtuigen van Philips hadden een code die aan Philips gerelateerd was. Alle Nederlandse vliegtuigen beginnen toevallig met PH. De vliegtuigen van Philips heten dan bijvoorbeeld PH-LPS of PH-ILI. Dat stond dan op de vliegtuigen, met het logo.”

"Als Philips hier niet had gezeten, was er pas jaren later in Brabant een vliegveld gekomen."

Vooral managers werden de wereld over gevlogen. “Voor onderhandelingen en overleg. Ook technici konden vliegen. Als er ergens een fabriek opgezet moest worden of als er een machine stuk was. In die tijd bestond internet nog niet. Het was gebruikelijker om naar een land te vliegen als het niet per telefoon of brief kon.”

In de jaren negentig stopte de vliegdienst van Philips. Het werd te duur. Volgens conservator Sergio Derks van het Philips Museum heeft het bedrijf een grote rol gespeeld voor het vliegveld. “Als Philips hier niet gezeten had als bedrijf, was er pas jaren later in Brabant een vliegveld gekomen.” Dat niet alleen. Mogelijk had Eindhoven zonder Philips nooit een vliegveld gehad. “Dan had het net zo goed bij Den Bosch of Tilburg kunnen liggen.”

Philips had op de luchthaven in Eindhoven tientallen jaren een eigen vliegdienst (foto: Koninklijke Philips / Philips Company Archives).
Philips had op de luchthaven in Eindhoven tientallen jaren een eigen vliegdienst (foto: Koninklijke Philips / Philips Company Archives).

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.