Het ging om een bijstandsproject waarbij werklozen verplicht de verf van treinen moesten schuren omdat anders hun uitkering zou worden gekort of stopgezet. De gemeente werkte daarbij samen met NedTrain, het NS-onderdeel dat treinen en locomotieven onderhoudt.

Volgens de rechter is het algemeen bekend dat er in verf stoffen kunnen zitten die schadelijk zijn voor de mens. Sinds de jaren zeventig zijn daar publicaties over te vinden. De gemeente en NedTrain hadden op zijn minst kunnen vermoeden dat het gevaarlijk kon zijn om de treinen te schuren zonder goede beschermingsmiddelen.

'Ernstig tekortgeschoten'
De gemeente Tilburg is volgens de rechtbank ernstig tekort geschoten in haar zorgplicht naar de deelnemers van het bijstandsproject. Zij was medeverantwoordelijk voor de werkomstandigheden en veiligheid, maar heeft niet voor veiligheidsmaatregelen gezorgd.

De deelnemers kregen geen voorlichting en niet de juiste beschermingsmiddelen om met chroom-6 te werken, volgens de rechter. "De werkplaats van NedTrain was niet ingericht om te werken met gevaarlijke stoffen. Bij het schuren kwamen enorme hoeveelheden stof vrij."

'Hard en duidelijk'
Tilburgs burgemeester Weterings noemt het oordeel van de rechter 'hard en duidelijk'. De gemeente legde eerder de schuld bij NedTrain, omdat die niet had verteld dat de verf mogelijk schadelijk was. Maar de rechter ging daar niet in mee. "Dat zullen we moeten accepteren en dat doen we ook", zegt Weterings nu. "Met het gevoel dat het goed is dat de onderste steen nu boven is."

De rechtbank gebruikt een regel in het Wetboek van Strafrecht om een hogere boete op te leggen dan eigenlijk kan. Het maximale bedrag zou eigenlijk 74.000 euro zijn, maar dat is volgens de rechter voor de gemeente en NedTrain met enorme begrotingen veel te weinig. Vandaar dat hij de maximaal haalbare straf van 250.000 euro oplegt aan beiden. Over de gemeente Tilburg zegt de rechtbank ook dat die een voorbeeldfunctie heeft als overheidsorganisatie.

'Wassen neus'
Toch zijn de slachtoffers die in de rechtszaal aanwezig waren niet gelukkig met de uitspraak. "Het is zinloos", oordeelt Remco op 't Hoof. "Wie gaan ervoor opdraaien? Bij de NS zijn het de reizigers en bij de gemeente Tilburg de inwoners. Dus het is een wassen neus. Want diegenen die echt straf hebben verdiend, de eindverantwoordelijken van toen, gaan nog steeds vrijuit."

Natascha van de Put is het met hem eens: "Nu zijn gebouwen bestraft. Terwijl er mensen zijn die ons dit willens en wetens hebben aangedaan. Zij zitten met hun riante pensioen thuis en wij zitten met de gevolgen."

Door het stof
De gemeente Tilburg ging in 2019 al door het stof, toen bekend werd dat in het reïntegratietraject met het giftige chroom-6 gewerkt moest worden. De gemeente bood toen excuses aan. Er werd een schadevergoeding van 7000 euro aangeboden aan iedereen die met de giftige verf had gewerkt. Ook konden mensen die ziek werden, een vergoeding aanvragen bij een onafhankelijke commissie.

Slachtoffers Natascha en Remco laten het er niet bij zitten. "Dit was slechts de generale repetitie", zeggen zij over de gerechtelijke uitspraak van vandaag. "Wij gaan door."

LEES OOK: Chroom-6 drama: verantwoordelijkheid ligt bij NedTrain, zegt gemeente