"Spectaculair uitzicht, hè?", roept Sem op het dak van de kapel bij Huize Assisië in Biezenmortel. Zichtbaar genietend, kijkt hij uit over het terrein. "Dat blijft mooi", glundert hij. Al ruim 20 jaar werkt hij letterlijk op hoog niveau bij de organisatie om de status van monumenten te controleren. "Ik heb er al duizenden gedaan in al die jaren." Deze maandag staan de vier gebouwen van de instelling voor mensen met een verstandelijke beperking op het programma.

APK
De monumentenwacht verzorgt de jaarlijkse APK voor Brabants erfgoed. De landelijke stichting is opgericht in '73 en voorkomt dure restauraties door zo snel mogelijk gebreken op te sporen. Sem en zijn collega's nemen dan maatregelen om erger te voorkomen. "Voordat het water hier doorheen komt, heb ik dit stuk dak al vervangen", lacht Sem. De meeste monumentale gebouwen worden jaarlijks gecontroleerd.

Maar een restauratie is niet altijd te voorkomen. "Hier is restaureren hard nodig", zo is de harde maar eerlijke conclusie van Sem. "Dit is echt achterstallig onderhoud. Ze hebben hier geld nodig", weet hij. De lijst met gebreken is inmiddels al lang: "Scheuren hier in het houtwerk, scheuren in het zinkwerk, de dakleien zijn helemaal verweerd", zo gaat hij nog even door. Het zorgt voor een dik rapport met aandachtspunten.

Het is vaak knap lastig om genoeg geld te vinden voor het onderhoud van monumentale panden. Ook bij de Monumentenwacht klotst het geld zeker niet tegen de plinten. Sem: "Ik hoop dat er voldoende geld beschikbaar blijft voor dit soort gebouwen. We moeten er zuinig op zijn en ervan genieten. Het is zo belangrijk dat ze bewaard kunnen blijven."

Drones
Ook al is het een monumentenorganisatie, stoffig vinden ze zichzelf zeker niet. Ook komen er nog altijd nieuwe monumenten en inspectie-instrumenten bij. Denk aan het inzetten van warmtebeeldcamera’s, drones en endoscopen. Bovendien neemt de roep om ze toe. "Met de hoge energieprijzen hebben we het heel erg druk", vertelt directeur-bestuurder Sanne de Koning. "Veel mensen willen nu natuurlijk verduurzamen."

Sem blijft in elk geval tot doorgaan met zijn missie. Achterstallig onderhoud doet hem ondanks zijn ervaring nog altijd pijn. Hij waarschuwt: "Als het weg is, is het weg. En dan komt het nooit meer terug."