Is geuroverlast een groot probleem in Brabant? Als je de app stankopdekaart.nl moet geloven wel. Sinds de lancering twee jaar geleden zijn er tienduizend meldingen gedaan, bij zowel de app als de drie Brabantse omgevingsdiensten. Dat zijn 100 meldingen per week, zeggen de initiatiefnemers van de app.

Volgens Hubers neemt het aantal mensen dat overlast heeft juist af de laatste jaren. “Terwijl de industrie toeneemt.” In 2021 kwamen ruim 2800 klachten binnen, in 2022 waren dat er ruim 1900. Dit jaar zijn er tot nu toe ruim 500 klachten binnengekomen. "In Tilburg hebben we klachten over een industrieterrein van 400 naar onder de 100 gekregen."

Volgens Hubers heeft de helft van de omgevingsklachten in Brabant te maken met geur. Zijn dienst stuit regelmatig op heftige emoties of onwetendheid. “Dan is er iets mis aan onze kant. We hebben veel geïnvesteerd in communicatie met mensen. We hebben ze nodig om inzicht te krijgen in overlast. Zonder contact met omwonenden is onze geurmeting waardeloos. We beginnen nooit een geuronderzoek zonder te overleggen met de omwonenden.”

Mensen moeten regelmatig een uitslag accepteren waarin staat dat de geur acceptabel is. “De eerste tien minuten van zo’n gesprek zijn niet fijn, je wordt voor van alles en nog wat uitgemaakt. Je moet het goed uitleggen. Dan volgt er vaak begrip.”

Het mag van de overheid af en toe een beetje stinken in Brabant. “Eén van de normen is dat je gedurende 2 procent van alle uren in een jaar de geur accepteert.” Overlast is subjectief en gaat soms hand in hand met heftige emoties. “Zeker als mensen denken dat hun gezondheid in gevaar is. Dat ze van alles en nog wat inademen. Maar dat hoeft niet altijd zo te zijn.”

En we hebben verschillende neuzen, volgens Hubers. “Ik heb meegemaakt dat een vrouw iedere dag klaagde over geuroverlast, terwijl haar man niets rook. Maar dan gaan we toch onderzoek doen.”

En dan zit er een groepje van zes snuivers met verschillende soorten neuzen in een laboratorium klaar. Ze mogen een uur van tevoren niets meer eten of roken. In een schoorsteen of op een dak wordt een luchtmonster genomen met een ballon. Er worden drie monsters genomen binnen anderhalf uur. Binnen 28 uur moeten de snuffelaars aan de slag. In het laboratorium ruiken ze dan aan bekers met daarin de lucht.

“Het eerste monster wordt 100 keer verdund, het tweede monster 70 en zo gaat het steeds lager”, zegt Hubers. “Als minimaal de helft van de mensen aangeeft dat ze bij 70 iets ruiken dan zitten er 70 units in een kuub lucht die de odour meten." Odour is een soort meeteenheid voor geur.

Maar wanneer is het overlast? Daar is een ingewikkeld rekenmodel voor. “We hangen de odour units in het model, maar ook de hoogte van de schoorsteen of de bebouwing in de omgeving, er kan veel van invloed zijn op de geurpluim. Het model kan de verspreiding van de geur voorspellen.”

Hubers is vooral druk met het adviseren van gemeenten. Die moeten volgens de nieuwe omgevingswet een geurbeleid opstellen. “Ze moeten zelf gaan beslissen wat acceptabel is qua geur”, zegt Hubers. “Gemeenten zijn er niet klaar voor. Er zijn geen landelijke richtlijnen voor geur, de ondersteuning onderbreekt. Het is belangrijk dat we dit goed regelen.”

LEES OOK: Duizenden meldingen geuroverlast op app: 'Dit is een stil protest'