Omroep Brabant onderzocht tientallen cosmetische klinieken in Brabant. We keken naar degene die het best vindbaar zijn via Google en social media, en controleerden of ze de juiste papieren hebben om veilig te kunnen werken. Dat bleek vaak niet het geval.

Wat zijn de regels?
Als je een doktersopleiding hebt gedaan en in het BIG-register staat als arts, ben je bevoegd om fillers of andere injecties te zetten. Zonder BIG-registratie is dit strafbaar: je werkt dan illegaal.

De beroepsvereniging spreekt daarnaast ook van ‘bekwaam’: na een opleiding van twee jaar en als je voldoet aan allerlei eisen, mag je jezelf cosmetisch arts noemen. Ben je dit niet en gaat het mis, dan kan de tuchtrechter ingrijpen.

Alleen een voornaam
We vonden drie klinieken die zonder BIG-registratie, dus illegaal, werken. Een van hen is de kliniek van Roy Donders. Hij werkte tot voor kort samen met een arts, maar doet de ingrepen inmiddels zelf.

Daarnaast zijn er klinieken die ‘niet bekwaam’ zijn: van de dertig bekendste hebben er dertien niet de juiste papieren. Één van hen schept hierover zelfs verwarring door op de eigen website wel het logo van de beroepsvereniging als ‘keurmerk’ te gebruiken. Negen klinieken vermelden alleen een voornaam op hun site en reageren niet op vragen.

Ethische kant
“Schandalig en gevaarlijk”, noemt Marguerite van Randwijck van de Nederlandse Vereniging Cosmetische Geneeskunde (NVCG) het. Ze somt op wat er mis kan gaan: “Je kunt in een bloedvat spuiten, weefsel kan afsterven. En bij een allergische reactie moet je wel weten wat te doen. Ook kunnen er infecties optreden, of een vochtophoping bij de ogen. De risico’s zijn enorm.”

Er is ook een ethische kant. Zo is het toelatingsgesprek bij veel klinieken, ook die van Donders, telefonisch. Van Randwijck: “Telefonisch een goed consult doen is onmogelijk. Hoe kun je zo iemands huid en lippen beoordelen?” Ook belangrijk: de psychische gezondheid. “Soms hebben mensen geen baat bij een cosmetische behandeling, maar hebben ze andere hulp nodig.”

Toezicht
Gaat het vaak mis? De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) laat weten dat er in 2022 landelijk 54 meldingen zijn gedaan, halverwege 2023 waren dat er al 49.

De inspectie meldt verder niet direct op te treden tegen de klinieken waarvan we ontdekten dat ze zonder BIG-registratie werken. Daarvoor moet er eerst een melding via het speciale meldpunt gedaan zijn.

‘Team professionals’
Welke kliniek ‘deugt’ en welke niet is vaak onduidelijk. Kliniek Lanette uit Tilburg noemt zichzelf ‘De nr. 1 cosmetische kliniek van Brabant’, maar zet zonder BIG-registratie fillers. Bij kliniek De Huidspecialisten in Valkenswaard zet een ‘team van cosmetische professionals’ injecties tegen cellulitis, maar van een BIG-registratie blijkt geen sprake.

Van Randwijck: “Het BIG-register kan iedereen inzien, maar de vraag is of mensen dat wel weten.” De NVCG lanceerde daarom de site cosmedici.nl waarop alle erkende artsen staan. De kliniek die het NVCG-logo onterecht inzet als ‘keurmerk’ is hierop aangesproken.

Reacties
De Huidspecialisten gaat niet in op de vraag waarom ze zonder BIG-registratie werken. Wel is de site aangepast na vragen van Omroep Brabant. Lanette Clinics reageerde niet op vragen.

Roy Donders laat weten niet op de hoogte te zijn van de wetten en regels en was in de veronderstelling dat zelf injecties zetten mag: "Anders zou ik het niet doen." Hij reageert geschrokken op vragen van Omroep Brabant en geeft aan direct actie te ondernemen. Hij heeft contact met het bedrijf dat hem de cursus gaf.

Bekijk hier de aflevering van Hoe..? over het wilde westen van de cosmetische ingrepen.

Omroep Brabant doet onderzoek naar misstanden in de wereld van de cosmetische ingrepen. Heb je en tip? Mail de onderzoeksredactie, of tip ons 100% anoniem en veilig via Publeaks.