De Groeituin is een participatie- en re-integratieproject van de gemeente Gilze en Rijen. Voor de mensen die wekelijks naar de tuin komen, is het niet een kwestie van even solliciteren en dan weer aan de slag. Vaak spelen er verschillende problemen, zoals een verslaving, schulden, depressies en psychische problemen. Of ze staan op de wachtlijst voor hulp van de GGZ, maar ze kunnen er maar niet terecht.

Ruim dertig mensen werken in de moestuin en het aangrenzende park waar de bamboe en hosta weelderig groeien. Oud en jong, met een grote bek en een klein hartje, of stil en teruggetrokken. Sommigen komen eens per week langs voor een bakje koffie, anderen zijn er vijf ochtenden in de week. En hoe divers ook, in deze groene oase ontstaan vriendschappen voor het leven.

Werkbegeleiders Marie-Louise van Meerendonk en Anne Vos staan de tuinders bij en bekijken wat iemand nodig heeft. "Niemand wordt hier gepusht", zegt Anne. "We werken vanuit rust met de mensen, zodat ze zich veilig voelen. Zo proberen we ieders talent naar boven te halen."

Schoffelen en zaadjes planten horen tot de activiteiten, maar er gebeurt veel meer. De tuinbankjes in het park krijgen een nieuwe lik verf, bladeren worden geveegd en het bijenhotel in orde gemaakt. Ook zijn er creatieve workshops. Iedereen wordt intensief begeleid en gecoacht.

Tekst gaat verder onder de afbeelding.

De 25-jarige Jesse dwaalt graag met zijn fotocamera rond om het natuurschoon vast te leggen. Eerder worstelde hij met een depressie en doorliep een traject bij de GGZ. "Ik werkte niet meer, ging niet meer naar school, eigenlijk zat ik alleen maar in m'n eentje in mijn kamer", vertelt hij. Daar wilde ik graag iets aan veranderen."

Hoewel hij helemaal niets heeft met tuinieren, ontdekte hij al snel dat er meer mogelijk is. "Ik heb een paar favoriete plekjes waar het licht mooi valt. Die fotografeer ik, net als close-ups van bloemen. Mijn mooiste foto's hangen hier in een collage", lacht hij.

Tekst gaat verder onder de afbeelding.

Corné (61) was jarenlang verslaafd aan drank en cocaïne. Drie keer zat hij in een verslavingskliniek. Nu is hij blij dat 's morgens de wekker gaat en hij naar de moestuin kan. "Er is weer ritme in m'n leven, ik heb weer wat te doen", zegt hij.

Ook de 36-jarige Jeffrey steekt graag de handen uit de mouwen. "Het groeit allemaal zo hard nu, je kunt de planten bijna niet meer onderscheiden van het onkruid. Alles is puur natuur, een heel verschil met wat je in de supermarkt koopt. Zelf hou ik van rode kool, die gaat dan ook mee naar huis."

Iedere vrijdag wordt er samen een lunch gekookt en gegeten. "Er zijn mensen die speciaal voor het eten komen", lacht Marie-Louise. "Een voedzame soep, pasta of gebakken eieren, het is steeds iets anders. En het liefst natuurlijk met groenten uit de tuin."

Tekst gaat verder onder de afbeelding.

De oogst van de moestuin wordt weggegeven aan de Voedselbank. Verse kroppen sla, boontjes en tomaten dus voor mensen die het niet zo breed hebben. "En tegelijkertijd geeft het de vrijwilligers van de Groeituin een gevoel van voldoening, dat ze iets doen waarmee ze anderen helpen", aldus de werkbegeleiders.

Het project slaat aan, mensen maken flinke sprongen. "Sommigen leefden lange tijd in een isolement, maar langzamerhand durven ze zich steeds meer te laten zien. Anderen komen hier en kunnen nauwelijks een stap zetten vanwege een lichamelijke beperking. Hier kunnen ze doorgroeien naar een vaste baan", zegt Anna.

De 22-jarige Tim had veel last van stress in een steeds complexere wereld. Hoe hij op de rem moest trappen, wist hij niet. Alleen in zijn kamer voelde hij zich veilig. Hij las veel en kwam nauwelijks buiten.

Sinds anderhalf jaar voert hij bij de Groeituin de vogels en vissen. "Ik heb hier een extra plek gevonden om tot rust te komen", zegt hij zachtjes. "Voor mij was het nieuw om zoiets buiten mijn kamer te hebben."

Tim realiseert zich dat dit een nieuw begin voor hem is. "Als ik de kans had gehad, had ik veel eerder om hulp gevraagd. Maar die optie was er op dat moment gewoon niet in mijn hoofd."

Mensen mogen bij de Groeituin blijven zolang ze groeien. Iedereen hoort erbij, en elk stapje is er één.