39 stoeltjes bleven leeg op deze school, Elke schreef dit lied erover

Vandaag om 15:00 • Aangepast vandaag om 16:22
nl
Struikelstenen. Je ziet ze vaak op straat. Het zijn messing plaatjes op plekken waar slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog worden herdacht. Dit jaar is het 80 jaar geleden dat Nederland werd bevrijd. Ter gelegenheid daarvan is in elke provincie het verhaal achter één struikelsteen op muziek gezet. In Brabant gaat het om de steen bij de L.W. Beekmanschool in Den Bosch. Elke Vierveijzer uit Liempde schreef daar het lied ‘39 lege stoelen’ over.
Profielfoto van Jan Peels
Geschreven door

"Er zijn meerdere plekken in Den Bosch waar dit soort herdenkingsstenen liggen, maar bij het verhaal van deze steen moest ik meteen heel hard huilen", vertelt Elke Vierveijzer. Elke is liedschrijver, cabaretière en zangeres. Ze kreeg de opdracht om een lied te schrijven bij een struikelsteen in Brabant en koos voor de steen bij de L.W. Beekmanschool.

"De onmacht die ik voelde bij deze plek, waar ouders hun kinderen naartoe brachten, waar ze veilig zouden moeten kunnen spelen, en dan te weten dat die kinderen zijn vermoord… dat kan ik bijna niet aan. Ik heb zelf een dochtertje van twee", zegt ze, zichtbaar geëmotioneerd.

Omdat niet precies bekend is hoeveel kinderen er daadwerkelijk zijn weggevoerd en vermoord, staat op de steen in het trottoir voor de school aan de Van der Does de Willeboissingel: “Ter herinnering aan de Joodse kinderen die in juli 1942 tijdens de Duitse bezetting zijn weggevoerd van de Nutsschool en zijn vermoord in naziconcentratiekampen.”

Struikeldrempel bij de L.W. Beekmanschool
Struikeldrempel bij de L.W. Beekmanschool

"De L.W. Beekmanschool werd tijdens de oorlog gebruikt als hoofdkwartier van Duitse officieren; ook hun vrouwen en kinderen kwamen mee", vertelt Elke verder. "Vanaf september 1941 moesten Joodse kinderen apart naar school in de synagoge, tegenwoordig de Toonzaal in Den Bosch. Velen van hen kwamen daarna terecht in kamp Vught of Westerbork, anderen werden direct doorgestuurd naar vernietigingskampen in Duitsland en Polen. Geen van de weggevoerde kinderen overleefde de oorlog. De exacte namen kennen we niet, maar we weten zeker dat 39 kinderen niet zijn teruggekomen. Waarschijnlijk waren het er zelfs meer", zegt ze.

Klassenfoto met enkele Joodse kinderen (foto: L.W. Beekmanschool).
Klassenfoto met enkele Joodse kinderen (foto: L.W. Beekmanschool).

Het schrijven van een lied over zo’n aangrijpend onderwerp was volgens Elke, die in 2021 een Poelifinario won in de categorie Kleinkunst, niet makkelijk. “Je wilt het ethisch verantwoord aanpakken, het verhaal feitelijk goed vertellen én je er emotioneel mee verbinden. Dat is moeilijk, want ik was er niet bij. Daarom heb ik gekozen voor het beeld van de school, waar 39 lege stoelen bleven staan. Stoelen van Joodse kinderen die nooit meer terugkwamen. Je hoopt dat door deze struikelsteen én nu ook het lied, hun verhaal niet vergeten wordt.”

Elke Vierveijzer voor de L.W. Beekmanschool in Den Bosch (foto: Omroep Brabant)
Elke Vierveijzer voor de L.W. Beekmanschool in Den Bosch (foto: Omroep Brabant)

Elke bezocht na het schrijven van haar lied ook het schoolgebouw. “Er zijn daar nog veel details van vroeger bewaard gebleven. Ik ben ook in het lokaal geweest waar Duitse officieren destijds een kerstdiner hielden. Daar bestaat nog een foto van. Het geeft een heel vreemd gevoel om daar nu te staan. Op andere plekken in de school voel je nog steeds de geschiedenis, en in de buitenmuur zitten zelfs nog kogelgaten. Het is een verhaal dat niet te bevatten is. Ik kon er niet te lang over blijven nadenken, want dan zat ik te huilen.”

Dit is het lied dat Elke schreef:

Wachten op privacy instellingen...

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.