Zo verdedigde De Ruyter de belangen van de VOC die groot is geworden door de slavenhandel. En hoe zit het met David Hendrik Chassé (1765-1849), de militair die nog altijd een heldenstatus geniet in Breda? Chassé is een ordinaire oorlogsmisdadiger, zeggen onze zuiderburen.

Wie door Breda wandelt, kan niet om hem heen. Het theater in de stad, waar ook een buste van hem staat, draagt zijn naam, net als het enorme parkeerterrein daar schuin tegenover en de parkeergarage onder het gemeentehuis.

Ook was er een kazernecomplex in de binnenstad dat is omgetoverd tot woonwijk die Chassépark heet. In het belangrijkste gebouw van die voormalige legerplaats zitten het Breda’s Museum, het Stadsarchief en het archeologisch depot van de gemeente Breda.

Als tienjarige het leger in
David Hendrik Chassé wordt in 1765 in Tiel geboren en gaat als tienjarige (!) het leger in. Al snel groeit hij uit tot een heuse ijzervreter die vele oorlogen en veldslagen uitvecht. Hij maakt snel carrière en is zes jaar later officier.

Uiteindelijk belandt hij in Franse krijgsdienst, onder meer omdat hij iemand tijdens een duel doodschiet, en strijdt hij (inmiddels als generaal) bijvoorbeeld tegen de Spanjaarden. Dit tijdens de gruwelijke Spaanse onafhankelijkheidsoorlog (1807-1812) waarbij executies, verkrachtingen en bloedbaden aan de orde van de dag zijn.

Lodewijk Napoleon, die dan door zijn oudere broer Napoleon is benoemd tot koning van Nederland, is zeer in zijn nopjes met de heldendaden van Chassé en schenkt hem de titel baron. Niet alleen de bevelhebbers lopen weg met onze militair, ook zijn manschappen zijn dol op hem en noemen hem liefkozend 'Papa Chassé'.

Napoleon geeft hem zelfs de bijnaam Général Baïonette, omdat Chassé het liefst de strijd aangaat met een bajonet, een groot mes dat op de loop van een geweer is gestoken.

In 1814 stapt de beroepsmilitair over naar het Nederlandse leger en een jaar later staat hij lijnrecht tegenover zijn Franse bewonderaars. En Chassé kan het weer niet laten om zich te onderscheiden en speelt een belangrijke rol bij de Franse nederlaag tijdens de slag bij Waterloo.

Koning Willem I, de allereerste koning der Nederlanden van Oranje-Nassau, heeft oog voor zijn uitzonderlijke krijgsdaden en benoemt hem tot Commandeur in de Willems-Orde. Een militaire onderscheiding die de koning kort daarvoor zelf in het leven heeft geroepen. Een andere, op zijn zachtst gezegd niet geheel onomstreden Brabantse held Marco Kroon kreeg die in 2009 nog opgespeld.

Het blijft voor Chassé niet bij dat eerste speldje. In 1832 ontvangt hij zelfs het Grootkruis in deze militaire ridderorde, al krijgt hij die pas een jaar later ook echt in handen. Hij zit namelijk gevangen. De Fransen hebben hem in de boeien geslagen nadat hij de citadel van Antwerpen met zijn troepen bijna een maand verdedigt tegen een tien keer zo groot Frans leger voordat hij alsnog moet capituleren.

Beschouwen de Belgen hem daarom als oorlogsmisdadiger? Nee, dat komt door wat hij kort daarvoor heeft gedaan. In 1830 begint de Belgische opstand tegen de Nederlandse overheersing. Belgische opstandelingen verbreken een pas gesloten wapenstilstand en maken vele slachtoffers in Antwerpen.

Chassé laat dat niet op zich zitten en besluit de Scheldestad liefst 7,5 uur met kanonnen te beschieten. Honderden Antwerpenaren komen om en de verwoesting in de stad is groot. De actie werkt, want een nieuw bestand wordt gesloten. Maar sindsdien blijft voor de Belgen de naam Chassé voor altijd kleven aan deze bloedige daad die volgens huidige maatstaven als een oorlogsmisdaad kan worden beschouwd.

In 1834 wordt Chassé commandant van de vesting Breda, dat blijft hij tot 1839. Hij sterft tien jaar later en wordt begraven op het kerkhof in Ginneken. Zijn stoffelijke resten worden uiteindelijk overgebracht naar de graftombe bij het citadelmonument, even verderop bij de kerk. Daar liggen ook lichamen van zijn manschappen die sneuvelden bij de verdediging van de citadel van Antwerpen.