Donderdag werd het startsein gegeven voor het grootschalig en uniek project waarbij Enexis, Brabant Water en de gemeente Moerdijk samen optrekken om de hele vesting in één grote operatie ondergronds toekomstbestendig te maken. Sommige waterleidingen zijn inmiddels meer dan honderd jaar oud. Volgens wethouder Eef Schoneveld is het onderhoud daarom hard nodig.

“Omdat we te maken hebben met een historische vesting met kwetsbare gebouwen moeten we zorgvuldig te werk gaan. De werkzaamheden worden daarom steeds op verschillende plekken in fases uitgevoerd. We proberen met een goed bouwteam en een klankbordgroep alles in zo goed mogelijke banen te leiden. Maar je kunt geen ei bakken zonder de schaal te breken”, benadrukt de wethouder.

Onlangs werden de bewoners en ondernemers bijgepraat tijdens een informatieavond. Eigenaar Marieke de Jong van wijnhandel Vino di Marie verliet samen met een aantal collega’s boos de zaal. “Ik snap heel goed dat dit onderhoud nodig is, maar waarom beginnen ze daar uitgerekend nu mee? Juist nu het toeristenseizoen van start gaat. De gevolgen zijn voor mij dramatisch, het betekent dat ik mogelijk de winkel moet sluiten.”

Iman de Keijzer van restaurant De Rosmolen hekelt vooral het gebrek aan communicatie vanuit de gemeente. “We zitten hier de komende drie jaar in een bouwput en we hebben hier vorig jaar welgeteld één keer een gesprek over gehad. Daarna hebben we tot de informatieavond van twee weken geleden niks meer gehoord. Ik vind dat je zo niet met ondernemers om kunt gaan. Want wie betaalt mijn terras als het hier straks alles open ligt?”

De winkeliers en horecaondernemers hadden liever gezien dat de hele klus buiten het toeristenseizoen zou worden uitgevoerd. Volgens projectleider Ad Fens is dit niet mogelijk omdat er in de wintermaanden in de vesting niet mag worden gegraven in de buurt van de kwetsbare buitendijken. Op deze plekken moeten de werkzaamheden daarom per se tussen april en eind september worden uitgevoerd.

“Ik begrijp dat het een nadeel is dat veel horeca in de buurt van de primaire dijkkering ligt. We voeren daarom hier het werk zoveel mogelijk in de rustige periodes uit. Aan de andere kant mogen ze ook blij zijn dat we nu alles in één keer aanpakken. Voorheen was het nog al eens ‘sleufje open sleufje dicht’, bijvoorbeeld bij de aanleg van de glasvezelkabels. Het is nu de bedoeling dat alles voor de komende dertig tot veertig jaar dicht blijft”, legt Fens uit.

Ondertussen ziet Marieke de Jong met lede ogen aan dat ‘haar straatje’ binnenkort afgesloten voor verkeer. Klanten kunnen de winkel alleen nog te voet bereiken. “We kregen eerst te horen dat het twee maanden zou gaan duren en nu staat er plotseling een bord in de straat dat het eind september wordt. Mensen kopen bij mij een doosje wijn die ze voor de winkel kunnen inladen in hun auto. Die klanten raak ik mogelijk kwijt. We keken erg uit naar deze zomer en nu krijgen we dit.”

De overlast van de werkzaamheden komt kort na de ellende die de winkeliers doormaakten tijdens de lange afsluiting van de Haringvlietburg in 2023. Het aantal bezoekers aan de vesting liep destijds dramatisch terug. “Ik had veertig procent minder gasten”, aldus Iman de Keijzer. Collega-ondernemer Liesbeth Mak valt hem bij: “Had ons wat meer tijd gegund om deze klap te boven te komen. Deze klus is al tien jaar uitgesteld en had nog makkelijk een jaartje kunnen wachten.”

Ondanks de toezeggingen van de gemeente vreest Ad Bellen van meubelzaak Sittingimage dat toeristen de pittoreske vesting de komende tijd zullen mijden. “Drie jaar is wel erg lang en dan krijgen we daarna ook nog een na-ijleffect. Ik had wel wat meer empathie verwacht van de gemeente. Of dat ze nu er eindelijk eens iets tegenover zouden stellen. Waarom is er bijvoorbeeld in al die jaren nog steeds geen ‘bruin bord’ met een verwijzing naar de vesting geplaatst langs de snelweg? Je rijdt er nu zo voorbij.”